دکتر وصالی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره وضعیت و جایگاه نقد کتاب‌های علمی اظهار کرد: ایجاد جریان نقد کتاب‌‌های تخصصی، نیازمند مولفه‌های مقدماتی است؛ یعنی جایگاه آموزش باید همانند مقوله پژوهش تقویت و دیدگاه به شغل معلمی نیز باید از حالت شعاری خارج و دلیل اهمیت این حرفه نیز شناسایی شود. 

جایگاه ویژه نقد در دانشگاه‌های معتبر دنیا
وی با مقایسه جایگاه مباحث حوزه علوم در مراکز دانشگاهی‌ معتبر جهان گفت: انگیزه‌هایی مانند ارتقاء درجه علمی در دانشگاه‌های معتبر دنیا همانند کشور ما وجود دارد، اما باید توجه داشت که مباحث علمی نیز از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند، به‌ صورتی‌که نظام آموزش عالی این کشور‌ها، برای حوزه‌های علمی دانشکده‌های تخصصی ایجاد کرده‌اند و نقد کتاب نیز به‌صورت حرفه‌ای در این دانشکده‌ها در جریان است. به‌عنوان مثال کتاب فیزیک «هالیدی» از معروف‌‌ترین منابع درسی دانشگاهی، بار‌ها از سوی دانشگاهیان آمریکا نقد و بررسی شده است. در نتیجه این اثر که در دهه 60 قرن بیستم نوشته شده، تا قرن حاضر چندین بار از ابتدا تا انتها ویرایش شده است. 

تاکید بر آموزش و تربیت افراد متخصص
وصالی افزود: در نتیجه با تاکید بر مقوله آموزش و تربیت افراد متخصص می‌توان نسبت به ایجاد و تقویت جریان نقد کتاب‌های علمی امید‌‌وار بود. بنابراین تا زمانی‌که اهمیت آموزش در همه سطوح در جایگاه واقعی خود دید نشود، جریان نقد نیز در جایگاه واقعی خود دنبال نخواهد شد.

این استادیار گروه فيزيک دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، در ادامه با مقایسه وضعیت نقد کتاب‌های ادبی و تخصصی دانشگاهی در ایران عنوان کرد:‌ اگر نقد در حوزه کتاب‌های ادبیات رونق دارد، به این معنا نیست که این جریان از فضای دانشگاهی ایجاد و تقویت شده است، یعنی مدرسان دانشگاه عامل این جریان نبوده‌اند. 

ترجمه‌های باکیفیتی در کشور ارائه نمی‌شود
وی با اشاره به تمایل مدرسان دانشگاهی حوزه‌های علوم کاربردی به تدریس و مطالعه منابع به زبان اصلی گفت: از دوران دانشجویی منابع به زبان انگلیسی را مطالعه می‌کردم، چراکه ترجمه کتاب چندان مطرح نبود اما استفاده از منابع به زبان اصلی تا امروز همچنان ادامه دارد، زیرا ترجمه‌های باکیفیتی ارائه نمی‌شود، بنابراین به دانشجویانم توصیه می‌کنم از منابع اصلی استفاده کنند. 

وصالی ادامه داد:‌ حوزه دانشگاهی باید نسبت به کیفیت تولید کتاب‌های ترجمه‌ای، با حساسیت بیشتری عمل کند. البته هر نوع حمایت از سوی نهادهای دولتی مانند وزارت علوم در بهبود شرایط نقد کتاب‌های علمی موثر خواهد بود، اما به‌نظر می‌رسد تا نقد کتا‌ب‌های علمی به‌صورت نیاز دیده نشود، هرگونه حمایت از سوی نظام آموزش عالی چندان تاثیرگذار نخواهد بود. 

احساس نیاز در تقویت جریان نقد
مولف کتاب «مبانی اخترشناسی» در ادامه در تشریح وجود عامل نیاز در تقویت جریان نقد کتاب‌های علمی افزود: ‌بدون احساس نیاز، حمایت‌های وزارت علوم هرچند تا ارتقاء درجه علمی هم باشد، فقط در حد شعار اثر‌گذار خواهد بود.

استادیار گروه فيزيک دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، عنوان کرد: نقد کتاب‌های علمی باید برای معلم به معنای عام آن، اهمیت پیدا کند و به دنبال پاسخ این پرسش باشد که آیا کتاب معرفی شده در رفع نیاز آموزشی و پژوهشی دانش‌آموز و دانشجو موثر خواهد بود. این در حالی است که بیشتر مترجمان ما که در مقام مدرس دانشگاه نیز فعالیت می‌کنند، در مدارسی تربیت شده‌‌اند که در آنها کمترین توجهی به آموزه‌های نگارش اعم از محتوایی و شکلی نشده است. 

بی‌میلی مدرسان دانشگاه برای نوشتن نقد
مولف کتاب «المپیادهای نجوم ایران» ادامه داد: در حوزه فیزیک پایه در کشور، کتاب «هالیدی» به دلیل رویکرد دانشگاه‌‌ها سال‌ها است که تدریس می‌شود، در حالی‌که معتقدم کتاب «نایت» به لحاظ آموزشی موثر‌تر است. با چنین رویکردی، دایره انتخاب مخاطبان دانشگاهی محدود می‌شود. 

وصالی درباره دلایل تمایل کم مدرسان دانشگاه به مکتوب کردن نقد‌های خود گفت: شناسایی دلایل این موضوع نیازمند پژوهش است. به‌نظر می‌رسد که عموم مدرسان دانشگاه تمایل دارند در حوزه تخصصی خود فعالیت کنند اما با وجود نظام آموزش عالی کشور، مدرسان باید زمانی را برای تدریس صرف کنند.

مروری بر پرونده
مدیر پژوهشکده پوشش‌های سطح و فناوری‌‌های نوین، با اشاره به اهمیت ایجاد جریان نقد علمی در کتاب‌های تخصصی گفت: جامعه دانشگاهی برای نقد منابع دانشگاهی انگیزه ندارد. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر زهرا رنجبر را اینجـــــــــا بخوانید.

سردبیر فصلنامه نقد علوم محض و کاربردی معتقد است که برای تاثیرگذاری جریان نقد، وجدان بیدار جامعه و مجازات‌های قانونی باید به‌عنوان اهرم‌های بازدارنده عمل کنند. متن کامل گفت‌و‌‌گوی خبرنگار (ایبنا) با یونس کرامتی را اینجـــــــــا بخوانید.

مدیر خانه نقد کتاب ایران معتقد است که نقد بیشتر درباره یک اندیشه یا تحلیل یک اندیشه ارائه می‌شود که متاسفانه در حوزه علوم و فنون ما تولیدکننده اندیشه نیستیم و بیشتر داشته‌های ما اکتسابی است. متن کامل گفت‌وگوی خبرنگار (ایبنا) با جمشید کیا‌نفر را اینجـــــــــا بخوانید.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، با اشاره به لزوم تغییر ساختار نظام آموزش عالی گفت:‌ منتقد کتاب‌های علمی، باید از مشوق‌های معنوی بهره‌مند شود. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر میترا ذوالفقاری را اینجـــــــا بخوانید.

استاد دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف، معتقد است که نقد کتاب‌ جزو وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیست و این وزارتخانه فقط می‌تواند نقش حامی را در جریان نقد کتاب‌های علمی بازی کند. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با رضا منصوری را اینجــــــــا بخوانید.

عضو هیات علمی و مدیر پیشین دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه کردستان با انتقاد از وضعیت نقد کتاب‌های علمی گفت: شکل فعلی نقد در کشور ما، دانش یا اطلاعاتی را به مخاطب ارائه نمی‌کند درحالی‌که نقد باید مخاطب را به مطالعه متن اصلی مشتاق کند. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با عبدالحسین بصیره را اینجــــــــا بخوانید.

مدرس دانشگاه تهران، با اشاره به تمایل جامعه دانشگاهی به انتشار مقاله به جای تالیف کتاب گفت: منتقد صاحب‌نظر کتاب‌های علمی به دلیل بی‌توجهی به مقوله تولید کتاب بسیار اندک است؛ به طوری‌که برای پیدا کردنش نیازمند ذره‌بین هستیم. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر محمدحسین صبور را اینجـــــــــا بخوانید.

عضو هیات علمی دانشکده علوم زیستی دانشگاه خوارزمی و نویسنده نقدهای علمی در نشریات اروپایی، با انتقاد از نبود آمادگی برای پذیرش نقد در برخی مولفان کتاب‌های علمی ایران گفت: برخی مولفان حتی در به‌کارگیری نشانه‌های ویرایشی مانند نقطه و ویرگول هم دچار مشکلند. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر فرخ قهرمانی‌نژاد را اینجـــــــــا بخوانید.

عضو هیات علمی سازمان انرژی اتمی، با اشاره به نقش مخاطب در تقویت جریان نقد کتاب‌‌های علمی گفت: بیشتر مخاطبان به دنبال متن متفاوت نیستند، به‌عبارت دیگر کتاب‌های فاخر حوزه علم مشتری ندارند. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر فرید سمسار‌ها را اینجـــــــــا بخوانید.

استادتمام پژوهشگاه شیمی و مترجم اثر برگزیده کتاب سال در سال 86، با اشاره به نبود نشریه‌ای برای انتشار نقد کتاب‌های علمی در کشور گفت:‌ انجمن‌های علمی و ناشران، در ایجاد و تقویت جریان نقد کتاب‌های علمی موثرند. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر کاظم کارگشا را اینجـــــــــا بخوانید.

مدرس دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است که برای پیشرفت در حوزه نقد کتاب‌های دانشگاهی، فرهنگ‌سازی از هر چیزی مهم‎تر است؛ روزنامه‎ها، خبرگزاری‎ها، مجلات و تمامی وسایل ارتباط جمعی باید پیشگامان فرهنگ‌سازی براي نقد باشند. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر اسماعیل قدیمی را اینجــــــــــا بخوانید.

بهمن حاجی‌پور، رئیس مرکز نشر دانشگاهی، معتقد است که دانشگاه‌های ما براساس حلقه‌های علمی شکل نگرفته‌اند، بنابراین دیدگاه‌ افراد شبیه یکدیگر است و تا زمانی‌که شبیه یکدیگر فکر می‌کنیم، جریان نقد ایجاد نخواهد شد.متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر بهمن حاجی‌پور را اینجـــــــــا بخوانید.

عضو هیات علمی دانشکده مهندسی مواد دانشگاه خواجه‌نصیر‌الدین طوسی و استاد نمونه کشوری در گروه مهندسی مواد، با تاکید بر لزوم توجه به امر پژوهش در حوزه فنی و مهندسی گفت: فقر در حوزه پژوهش در میزان تولید نقد کتاب‌های علمی موثر است. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر علی شکوه‌فر را اینجــــــــا بخوانید.

رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی‌-‌آموزشی معلمان فیزیک ایران، معتقد است که نقد علمی در جامعه ریشه‌دار نیست، چراکه سابقه تالیف با رویکرد علم نوین در کشور به پنج دهه نمی‌رسد. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر اسفندیار معتمدی را اینجــــــــا بخوانید. 

مترجم اثر برگزیده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، با انتقاد از داوری‌های علمی آثار تخصصی گفت: با وجود سازماندهی و چارچوب مناسب نقد، یک اثر علمی می‌تواند در حد بررسی جمله‌های یک کتاب پیش رود. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر عباس غایب‌لو را اینجــــــــا بخوانید.