جمعه ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۳ - ۱۸:۴۶
فردوسی، ‌حافظ راستین سنت‌های ملی و شناسنامه ایرانی/ شاهنامه جلوه‌گاه حکمت نظری‌وعملی‌است

علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درآیین پایانی بزرگداشت فردوسی در مشهد، فردوسی را حافظ راستین سنت‌های ملی و شناسنامه قوم ایرانی دانست واظهار کرد : شاید بدون این اثر بزرگ ، بسیاری از عناصر مثبت فرهنگ گذشته ما در توفان حوادث تاریخی نابود می شد و اثری از آنها به جا نمی ماند

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت ارشاد، علی جنتی تصریح کرد : فردوسی شاعری معتقد به امامت و ولایت مولاعلی (ع) بود و با خلق حماسه عظیم خود ، آمیختگی دو فرهنگ ایران و اسلام را به بهترین روش ممکن عینیت بخشید . با تامل در شاهنامه ،عشق و ارادات این شاعر پارسی گوی به مولاعلی (ع) کاملا مشهود است ، آنجا که دین و راه خود را پیروی از پیامبر و علی و خود را خاک پای مولا می داند.

وی با اشاره به شعر منم بنده اهل بیت نبی / ستاینده خاک پای وصی ادامه داد: همه این شواهد تردیدی باقی نمی گذارد که فردوسی مسلمانی ژرف نگر وپیرو مولاعلی (ع) است و از این رو تقارن ایام ولادت مولای متقیان علی (ع) و روز ولادت فردوسی تقارنی خجسته به شمار می آید .
وی تاکید کرد : ایران هماره سرزمینی فروغ و فرزانگی بوده است، سرزمینی که هزاران حادثه بزرگ و دشوار را تاکنون آزموده و ازیکایک آنها سربلند و پیروز و بی‌گزند بیرون آمده است. بدون شک بخش مهمی ازبن مایه این غرور ملی از سیرت و سرنوشت قهرمان شاهنامه فردوسی سرچشمه گرفته است .


جنتی ادامه داد: اگر فردوسی در سپیده دم تاریخ ادب و هنر ایران سر برنمی آورد و شاهنامه را نمی سرود ، هیچ یک از شاعران بزرگ ایران به آن پایه و مایه که دست یافته اند نائل نمی شدند و فراتر از آن ، اکنون که ما گرد همدیگر جمع شده‌ایم و به زبان شیوای فارسی با یکدیگر سخن می گوییم می توان تا اندازه زیادی خود را مدیون فردوسی بدانیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد : اگر پایگاه سخن وابسته به امتداد تفکر باشد ، فردوسی بزرگترین سخن سرای ایران و بلکه بزرگترین شاعر جهان است .
وی خیال فردوسی را ، نیرومندترین و عاطفه اش را شگرف ترین عواطف دانست و افزود : هر شاعری خیال خود را آشکار می کند و فردوسی ، نمایاننده خیال هزاران نفر است . هر شاعری عواطف خود را بیان می کند و فردوسی بیان کننده عواطف بی شمار است.

جنتی گفت : فردوسی خرد دینداری ، مرگ آگاهی و رستاخیز باوری را در گفتار و کردار قهرمانانه شاهنامه نشان می دهد و با تاملی ژرف در کارآفرینشگران زبان فارسی می توان دریافت که بسیاری از آنان همواره یا به زمین می پرداخته اند یا به آسمان.

او بیان کرد : تنها در کار حکیم توس است که زمین و آسمان آشتی خیره کننده و عظیمی فراتر از تصور دارند. در کار عرفان برتر شدن و فراتر رفتن جز به رها کردن خاک ممکن نیست، اما در کار آموزگار عشق و مرگ ، حکیم ابوالقاسم فردوسی ، فراتر رفتن آدمی ممکن نیست جز با درگیری مداوم و درگیر و دارا بودن مستمر با زندگی.

وی هویت ملی را به مثابه مثلثی دانست که یک ضلع آن با زبان و ادب ملی ، ضلع دوم آن اسطوره و تاریخ ، و ضلع سوم آن حکمت و فلسفه است.

جنتی تصریح کرد : گزاف نیست اگر بگوییم که زبان فارسی بار این هرسه را به تنهایی بر دوش کشیده است و بی شک فردوسی نخستین و بلکه بزرگترین طلایه دار این راه است .

جنتی فردوسی را ادیبی هوشمند و اندیشمندی غیرتمند که ایران و ایرانیان را از جان خود عزیز تر داشته و با آفرینش افسانه های حماسی ، غرور ملی را برای همیشه در رگهای ایرانیان جاری ساخته است دانست و افزود : او بر منابع بازمانده کهن ، چنان کاخ رفیعی از سخن بنیان می نهند که به قول خودش باد و باران نمی تواند گزندی بدان برساند و گذشت سالیان برآن تاثیری ندارند.

وی فردوسی را یکی از دروازه های ورود اندیشمندان جهان به ایران دانست و افزود : هر غیر ایرانی کنجکاوری که بخواهد با فرهنگ و ادب این سرزمین آشنا شود ، ناگزیر است از فردوسی و شاهنامه اش آغاز کند.
وی تصریح کرد : ستایش از حکیم توس در حقیقت ستودن خرد ناب ایرانی و تجلیل از گوهر ناب انسانی است.

وی با تاکید بر این‌که باید پذیرفت که اوهم از هوش سرشار برخوردار بوده است و هم از عقل پرعیار گفت : اگر این هر دو را در کلمه خرد جمع آوریم فردوسی را باید یکی از سرآمدان خرد به حساب آورد.

وی شاهنامه را کتاب حکمت خواند و افزود : در شاهنامه خرد و خرد ورزی منشاء پیروزی ها، پیشرفت ها و نیکی هاست؛ از این روست که فردوسی در دیباچه و تمامی داستان شاهنامه خرد این ودیعه الهی را می ستاید.

وی ادامه داد : خرد ناب ، همان نعمتی است که بشریت امروز سخت از آن بی بهره و لاجرم سخت بدان نیازمند است.

جنتی افزود : حکتی که در شاهنامه از آن سخن می رود، حکمت ملی ایرانیان است که فردوسی در آغاز شاهنامه و نیز جای جای این اثر سترگ از آن سخن می گوید. به همین سبب به فردوسی لقب حکیم داده‌اند چرا که شاهنامه جلوه گاه حکمت نظری و عملی است.

وی تصریح کرد : اهمیت شاهنامه فقط در جنبه ادبی و شاعرانه آن خلاصه نمی شود و پیش از آنکه مجموعه ای از داستان های منظوم باشد تبارنامه‌ای است که هر بیت آن ریشه در اعماق آرزوها و خواسته‌های جمعی ملتی کهن دارد.

وی ادامه داد : تفکر فردوسی و اندیشه حاکم بر شاهنامه همواره نوعی دفاع از خوبی‌ها در برابر ظلم و تباهی است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد : وقتی ایران که سرزمین آزادگان محسوب می شود در معرض مصیبت های گوناگون قرار می گیرد پهلوانانش با تمام توان به دفاع از موجودیت این کشور و ارزش های عمیق انسانی مردمانش بر می خیزند و جان بر سر این کار می نهند که نمونه های آن را نه فقط در شاهنامه بلکه به طور عینی در دفاع مقدس دیدیم.

وی تاکید کرد : شاهنامه اثری جهانی است ، کتاب دوستی ، محبت و مردانگی است که حتی دروغ را بر قهرمانان خود نمی بخشد. بی سبب نیست که این کتاب سترگ را برتر از حماسه های بزرگ عالم چون ایلیاد و اودیسه دانسته‌اند، چرا که برای جهان امروز پیامی بزرگ به سوی انسانیت و جوانمردی دارد.

وی با تاکید بر آنکه کیست که نداند زبان فارسی مهمترین پیوند و اتحاد ایرانیان در تمام فراز و فرودهای تاریخی شان بوده گفت : فردوسی با نگارش شاهنامه ، فرهنگ ایران زمین را بلند آوازه کرد و نشان داد که این فرهنگ حرف های بسیاری برای گفتن دارند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود : مهمترین خدمت فردوسی به ایران این است که هویت ایرانی را به ایرانیان بازشناساند، خدمتی که پس از هزار و اندی سال همچنان جاری است.

وی تصریح کرد : از پژوهندگان ادب و تاریخ انتظار این است که در جنبه‌های اسطوره ای ، تاریخی و ادبی شاهنامه کند وکاو بیشتری کنند و کوشش شاهنامه پژوهان بزرگ معاصر را کامل تر کنند تا این گوهر یکتا و میراث معنوی ایرانیان هرچه بشتر به ایرانیان و جهانیان شناسانده شود.

وی اذعان کرد : اما نکته تاسف بار اینکه نسل جوان ما آنچنان که باید با ابعاد فکری و شخصیت حقیقی فردوسی آشنا نیست و این مسئله برای جامعه فرهنگ مدار ایران با ستارگان درخشانی چون فردوسی پسندیده نیست.

وی تصریح کرد : از همه جوانان می خواهم که با شناخت فردوسی ، او را در لابه لای ادبیات شاهنامه جست و جو کنند چرا که این یادگار گران سنگ ،گنجینه خرد و دانایی است و سراسر آن درس انسانیت و اخلاق و فضیلت است.

وی ادامه داد : جوانان عزیز بدانند که شاهنامه را نباید تنها از منظر شعری و ادبی یا حتی تاریخی مطالعه کرد ، بلکه این کتاب سرشار از لطایف و حقایق دینی عرفانی فلسفی وانسانی است که با کشف رموز آن می توان به غنی ترساختن فرهنگ ایرانی –اسلامی کمک کرد.

وی در پایان تاکید کرد : امیدواریم به زودی شاهد تاسیس رشته مستقل شاهنامه پژوهی در مقاطع تحصیلات عالیه دانشگاه ها باشیم که به باور من اگر چنین اتفاقی رخ دهد، قطعا در طول زمان آثار ارزشمندی به بار خواهد آورد .

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها