خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- دكتر ابوالحسن شيخ، تاليفات و تحقيقات مفيد و موثرى دارد، كه مىتوان به كتاب «تئوریهاى شيمى آلى» و همچنين کتاب دو جلدی «عمليات شيمى آلى» اشاره كرد. وى تحقيقات خود را بيشتر در زمينه مواد ضد عفونى كننده و تهيه مادهاى براى جلوگيرى از كپک زدن و فاسد شدن لبنيات و شيرينیجات و انواع خميرها متمركز کرد.
از ایران تا برلین برای شیمی
این استاد شیمی، پس از اخذ مدرک دیپلم در امتحانات اعزام به خارج شرکت و برای اعزام به کشور آلمان پذیرفته شد. دو سال در دانشگاه «برلين» و چهار سال در «انستيتو شيمى بن» ادامه تحصيل داد، و موفق به دريافت ليسانس شيمى شد، سپس به دانشگاه برلين مراجعت كرد و پس از چهار سال با دريافت دكترا فارغ التحصيل شده و در سال 1315 هجرى شمسى، به تهران بازگشت.
پس از بازگشت
شیخ، پس از بازگشت از برلین، مدتى در دانشسراى عالى، در رشتههاى شيمى، علوم و طب تدريس كرد، دو سال سربازی را در دانشكده افسرى پشت سر گذاشت. پس از سربازی به دانشسراى عالى بازگشت و ضمن تدريس در این دانشسرا، در بخش آزمايشگاه شيمى اداره دخانيات فعاليت خود را آغاز کرد. در این دوران دکتر شیخ، در زمینه انواع توتون و کیفیت سنجی شیمیایی مواد تحقیقات گستردهای انجام داد.
وی به مطالعه كتابهای دينی و عرفانی علاقمند بود، همچنين بخشی از عمر حرفهای خود را صرف بهرهگیری از محضر بزرگان عرفان و اخلاق کرد. دكتر شيخ در سال 1332 به نمايندگی از سوی آیتاله كاشانی در كنفرانس اسلامی بيتالمقدس شركت كرد.
از اين دانشمند برجسته به عنوان بنيانگذار و پدر علم نوين شيمی ايران ياد میکنند. وی از سال 1335 تا 1337 هجرى شمسى، سرپرستى دانشجويان ايرانى مقيم آلمان را بر عهده گرفت، سپس مدت هشت ماه، در كارخانه دخانيات برزيل اشتغال داشت، اما به دليل نامساعد بودن وضع اين كارخانه، به تهران بازگشت و به تدريس پرداخت و بالاخره در سال 1365 بازنشسته شد.
از آسپرین تا شیمی
ابوالحسن، دوران دبستان را در مدارس مسعودیه، ثروت و دارالفنون گذراند. و بعد وارد مدرسه ايران و آلمان شد و رشته شيمى داروسازى را انتخاب كرد. از دوران كودكى همواره دوست داشت، آسپيرين بسازد و انتخاب رشته شيمى داروسازى، به خاطر همين علاقه و انگيزه بود و علاوه بر دروس رسمى مدرسه ايران و آلمان، در رابطه با گياهان دارويى نيز مطالعات فراوانى کرد.
دكتر شيخ، درباره برنامه روزانه خود در سن 88 سالگی چنین گفته بود: «من از ساعت پنج بعد از نيمه شب بيدار مىشوم، نماز صبح را مىخوانم و بعد تا ساعت هشت به استراحت مىپردازم، آنگاه صبحانه مىخورم و مشغول مطالعه میشوم و سفارش من به نوجوانان اين است كه همه كارهاى ديگر را كنار بگذارند، روحيه قناعت پيشه گيرند و دنبال علم و دانش بروند.»
دکتر ابوالحسن شیخ از آنجا که بهدنبال جاه و مقام و شهرت برای خود نبودهاند تمام فعالیتهای خود را بدون هیچگونه سر و صدا و گفت وگوی مطبوعاتی و تلویزیونی انجام میداده است.
ابوالحسن شیخ که بود؟
استاد دكتر ابوالحسن شيخ در سال 1286 در تهران در خاندانی مذهبی به دنيا آمد. پدرش مرحوم دكتر محمد شيخ معروف به احياءُ الملک از نوادگان علامه بزرگوار، شيخ حر عاملی صاحب كتاب گرانسنگ «وسايل الشيعه» بود که در پاريس تحصيل كرده و پس از اخذ دكتراى پزشكى، در اداره «حافظ الصحه» مشغول به كار بود. مادرش نيز شناخت وسيعى روى گياهان و داروهاى گياهى داشت و براى بيماران، داروهاى گياهى را تجويز میكرد.
دكتر شيخ ابوالحسن، درباره اهميت علم شيمى چنين مىگويد: «شيمى همه چيز انسان است، انسان از روزى كه متولد مىشود، تا روزى كه از دنيا مىرود، با شيمى سروكار دارد.»
استاد ابوالحسن شیخ، پس از سالها تلاش در راه تربیت دانشجویان، سرانجام در آغازین لحظههای سال 1377 هجری شمسی در نود سالگی چشم از جهان فروبست./
جمعه ۲۵ بهمن ۱۳۹۲ - ۲۰:۳۰
نظر شما