چهارشنبه ۷ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۶:۳۲
قدم زدن در سرزمینی پر ابهام

نوآوری در شعر و خصوصاً غزل امروز به این معنا نیست که ما واژه‌های زیادی را که گاهی حاصل تناقض‌ها و پیچیدگی‌گویی‌های دنیای مدرن است، وارد شعر کنیم. در شعرهای کتاب «حقوق ماهیانه عادت نیست» کلمات جدید کاربرد زیادی دارند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، سراینده در اغلب غزل‌های این مجموعه موضوعاتی را پیش می‌کشد که حلاوت و تازگی کمتری دارد. شاید پر بیراه نباشد اگر بگوییم خواننده بعد از خواندن برخی از غزل‌های این مجموعه چیزی را از دست نداده است. به نظر می‌رسد سراینده هنوز نتوانسته تجربه‌های منحصر به فرد خود را در قالب شعری شکیل بسراید و بیشتر اسیر وزن است و همین وزن را هم اگر درست و دقیق بنگریم دست و پای او را می‌بندد. شاید اگر شاعر به سرودن شعر سپید روی می‌آورد، سروده‌هایش با توجه به بازتر شدن دست شاعر  زیباتر و قابل تأمل‌تر می‌شد.

نافع با ذهنیتی که دارد شاعری به نظر می‌رسد که بیشتر می‌تواند سپیدسرا باشد. او باید وزن را رها کند تا بتواند به سرزمین‌های مختلف شعری برود.

در اغلب شعرها سراینده با زبانی سانتی‌مانتال به معشوق اشاره می‌کند و می‌گوید اگر او برود و خدا امشب او را از من منها کند، به او(خدا) شک می‌کنم و او را چنین مبهم نمی‌خواهم.

درست است که سراینده باید کمی ابهام در شعر ایجاد کند اما به قول نیما باید به این ابهامش نیز وضوح ببخشد. حتی شعرهای سهراب سپهری هم وقتی سرشار از ابهام است، وضوح دارد یا شعرهای فریدون مشیری به رغم ساده بودن از ساختاری روایی برخوردارند. اگر سراینده شعرهای این کتاب برخی از این موارد را رعایت کند شعرش خواندنی‌تر می‌شود.

درباره ورود واژه‌های مهجور در شعر و خصوصاً غزل باز هم باید گفت که شاعران و غزلسرایان مطرح اغلب با دقت و ظرافت خاصی که از ظرافت هنرمندانه آن‌ها برمی‌خیزد، از چنین واژه‌هایی به جا و به درستی استفاده می‌کنند اما کار نافع در آوردن چنین واژه‌هایی در شعرهایش کمی شتابزده است. واژه‌ها و جملاتی چون «ساکتی در شرایط حساس»، «آن زمان که من غزل پیچم»، «آن زمان که مطمئن هستی»، «حال و روزم عجیب شیطانی است» و «در نگاهم تراکم ابر است» که در شعر «شهریار نخواب» در زیر آورده می‌شود، حاکی از نوعی شتابزدگی است.
در این شعر می‌خوانیم:
«جشنی از فاجعه به پا شد باز، شهرمان را ببین چراغانی است
وسط گریه‌های پاییزیم، در هوایی که باز بارانی است
من حریف هزار و یکشب تو، شهرزاد روایتت شده‌ام
شهریارم نخواب امشب را، قصه من اگرچه طولانی است
ساکتی در شرایط حساس، آن زمان که من غزل پیچم
آن زمان که مطمئن هستی، حال و روزم عجیب شیطانی است»

در شعری دیگر شاعر باز هم از تشریح موضوعات جزیی ناآگاهانه پرهیز می‌کند و تصویرهایی با ابهام بیشتر و وضوح کمتر به خواننده ارایه می‌دهد:
«احساس‌های مشرقی، وقتی به من سر می‌زند
در پیله تنهایی‌ام، پروانه‌ها پر می‌زنند»

در سطرهای بعدی این شعر هم شاعر از لیلی و شیرین حرف می‌زند و چند روایت تکه پاره را سر هم می‌کند.

مجموعه شعر «حقوق ماهیانه عادت نیست» سروده صنم نافع با شمارگان هزار و 100 نسخه و با قیمت چهارهزار تومان پاییز امسال(1392) از سوی انتشارات نصیرا منتشر شده است./

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها