موسی حقانی، معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران در نشست «صبح ناشر» گفت: فیلمنامههای تاریخی که کارگردانان مشهور ایرانی فیلمهایش را ساختهاند دچار کاستی است. زمان بسیاری برای پاک کردن تصویر نادرست از مردم ایران در این فیلمها باید صرف کرد.-
موسی حقانی در آغاز این نشست با ابراز تاسف از وجود شبهه در اسناد تاریخی مورد استفاده سریال و فیلمهایی که با محور تاریخ تولید میشوند، اظهار کرد: در اغلب فیلمهای تاریخی ساخته شده از زندهیاد علی حاتمی گرفته تا شهنواز، دری، ورزی و دیگر کارگردانها، در بخشهایی از پژوهش فیلمنامه کاستیهایی بهچشم میخورد.
وی در ادامه افزود: بخشی از این کاستیها به اختلاف سلیقه و کمبود آثار پژوهشی از آن دوران بازمیگردد اما باید در بخش تحقیقاتی اینگونه برنامهها اهتمام بیشتری صورت بگیرد. برای نمونه در سریال «هزار دستان» جامعه ایران در دوران قاجار مردمانی معتاد و چرتی نشان داده میشوند. برای پاک کردن این تصور غلط در ذهن مردم که از طریق یک فیلم القا شده، سالها زمان باید صرف کرد.
حقانی درباره میزان تحقیقات تاریخی در آثار سینمایی کشور گفت: مدتی است که تلاش میشود برای آثار تلویزیونی یک ناظر محتوایی در نظر گرفته شود اما این تحقیقات را به شکل عام، در سینما کمتر دیدهام. در حوزه تولیدات تلویزیونی مراجعههایی به ما شده اما در حوزه سینما تا به حال مراجعه نداشتهایم.
این پژوهشگر تاریخ اظهار کرد: کتابهای تاریخی منتشر شده در 150 سال گذشته عمدتا از سوی افرادی به تالیف درآمده که یا دیدگاه خاصی داشتهاند و هدفشان اعمال آن دیدگاه بوده است و در این مسیر برای تطهیر کردن خود و گروهی که به آن وابسته بودهاند، دست به تحریفهایی زدهاند.
وی بیان کرد: در دوره پهلوی، پهلویستایی و شاهپرستی، نخ تسبیح همه منشورات بوده است. در مجموعه آثار منتشر شده دوران مشروطه اغلب خراب کردن قاجار، سیاه نشان دادن چهره مراجع شیعه و روحانیت، همچنین حمله به آداب و رسوم مردم به چشم میخورد. بنابراین وقتی آثار منتشر شده از مشروطه تا انقراض قاجاریه را بررسی میکنیم به این نتیجه میرسیم که نیاز به بازنگری و بازنگاری دارند.
حقانی گفت: در زمینه تاریخ اقتصادی و سیاسی در کشور ضعیف عمل شده است. از یک محقق بهتنهایی نمیتوان انتظار داشت بدون امکانات به کار پژوهش بپردازد. نهادها و تشکیلاتی خاص باید از محققان حمایت کنند تا آنها با خاطری آسوده به موضوعهایی که نیاز به پژوهش و بررسی دارد، بپردازند.
وی در ادامه بیان کرد: با گذشت 34 سال از انقلاب اسلامی ایران، هنوز هم در برخی حوزههای تاریخی بیتوجهی به اسناد مشاهده میشود. عدهای همان حرفهای تکراری را میزنند. دو دلیل وجود دارد که یا نخبگان کتاب نمیخوانند یا محققان نتوانستهاند روایات را درست بیان کنند.
حقانی در بخش دیگری از این نشست گرانی کاغذ را یکی از مشکلات اصلی ناشران عنوان کرد و گفت: برای حل مشکل گرانی کاغذ در کشور باید فکری شود. بخشی از این مشکل حکومتی است و دولت باید چارهاندیشی کند. متاسفانه در حال حاضر بسیاری از ناشران با ورشکستگی و رکود مواجه شدهاند.
معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران قانون ممیزی را اصلی قابل قبول توصیف کرد و افزود: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید تعریف درستی از ممیزی ارایه دهد. ممیزی بعد از چاپ بهنوعی رفع تکلیف است. گاهی ممیزی هوشمندانه نیست و بررس بر موضوع احاطه ندارد. باید برای ممیزی سازوکار جدی تعریف شود. با ایجاد تعامل میان ناشران و نویسندگان بسیاری از مشکلات این حوزه برطرف خواهد شد.
نظر شما