به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، «هیراناند پورکیت»، مدیر دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران در نشست تخصصی «جایگاه کتاب در ایران و نقش یونسکو» که شنبه (دوم آذرماه) در کمیسیون ملی یونسکو برپا شد، گفت: نخستین سوالی که به ذهنم می‌رسد این است که مفهوم کتاب چیست؟ به طور سنتی کتاب شامل دست‌نوشته‌ها، نوشته‌ها و اعمال و رفتار مکتوب است اما در عصر دیجیتال هر تعریفی از کتاب تغییر می‌کند. منابع اطلاعاتی، علم و دانش روزبه‌روز در حال تغییر است و در صفحه‌های کامپیوتر به نکته‌های جدیدی دست می‌یابیم. 

مدیر دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران با اشاره به آماری که ژانویه 2011 در سایت آمازون اعلام شده بود، افزود: تعریفی جدید از کتاب نشان می‌دهد که هیچ ارزش و اهمیتی بالاتر از کتاب نیست و می‌تواند ما را به دنیای جدیدی وارد و با نگرش‌های تازه آشنا کند. کتاب در حالت اولیه، منبع باارزشی از اطلاعات و دانش مکتوب به‌شمار می‌رود و در واقع پنجره‌ای به دنیای بیرون ـ نه به صورت جغرافیایی، بلکه به صورت روشنفکرانه ـ است و این امکان را به ما می‌دهد تا بر تعصبات غلبه کرده و بر درک مشترک بیفزاییم.

وی بیان کرد: در عصر اطلاعات، دانش قدرت است و مهم‌تر و حساس‌تر از پیش به آن پرداخته می‌شود. وظیفه اصلی یونسکو این است که این شرایط را فراهم کند تا همه افراد توان دسترسی به این اطلاعات را داشته باشند. در حقیقت، این تلاش از مدارس آغاز شده و آموزش و یادگیری در این دوران از اهمیت بسیاری در سراسر زندگی انسان برخوردار است. بدون داشتن کیفیتِ آموزش این امر دچار مشکل خواهد شد.

پورکیت با اشاره به تاثیر کتاب گفت: کتاب وقتی می‌تواند تاثیر جدیدی داشته باشد که دروازه‌های جدیدی برای ارتباط با فرهنگ‌ها و افراد جدید به روی ما باز کند. بدون داشتن دسترسی یکسان برای همگان قدرت کتاب کاهش یافته و تلاش اصلی ما این است که دسترسی افراد به صورت مجازی و واقعی افزایش پیدا کند. از گزارش‌های ارایه شده در این نشست خوشحال شدم زیرا که دسترسی مردم به کتابخانه‌ها هر روز بیشتر از پیش شده است.

مدیر دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران در ادامه افزود: به دلیل اهمیت ترویج مطالعه و ارزش آن، توسعه انتشار و حمایت از قانون کپی‌رایت،  یونسکو در سال 1995، روز 23 آوریل را به‌نام «روز کتاب و کپی‌رایت» نامگذاری کرد. این روز همزمان با تولد نویسنده مشهور بریتانیایی، «ویلیام شکسپیر» است. در سال 2012 در روز جهانی کتاب، یونسکو به بحث ترجمه و مرکزیت آن پرداخته و بر این امر به‌دلیل نیاز به درک متقابل در مساله تنوع فرهنگ‌ها و توسعه مهارت‌ها برای تعامل میان مردم جهان تاکید کرد تا زندگی جهانی در هماهنگی بیشتر ادامه یابد. 

وی در پایان سخنانش گفت: کتاب بهترین اتحاد برای توسعه نشر، علم، فرهنگ و اطلاعاتی است که در نهایت مردم را بیشتر به هم پیوند داده و باعث ترویج صلح در سراسر جهان می‌شود.

 ایجاد قدرت نرم و تولید سرمایه 
محمدرضا سعیدآبادی نیز در نشست «جایگاه کتاب در ایران و نقش یونسکو» با قدردانی از فعالیت‌های انجام شده در هفته کتاب گفت: هدف از این برنامه ارایه گزارشی مختصر از برنامه‌های هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، همچنین بیان فعالیت‌ها و چشم‌انداز آینده حوزه نشر و کتاب در دولت جدید به یونسکو است تا با استفاده از ظرفیت‌های این سازمان بین‌المللی به تقویت نشر، دستاوردها و اقدامات در این مسیر کمک کنیم.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ادامه با اشاره به آمار منتشر شده در سال 2012 گفت: سهم صنعت نشر در اتحادیه اروپا 33درصد، آمریکا 26درصد، کشورهای برزیل، روسیه و چین 18 درصد و دیگر مناطق جهان 22درصد است. درآمد مربوط به حوزه انتشارات و کتاب نیز 151 میلیارد دلار به‌شمار می‌رود. دلیل این گردهمایی در کمیسیون ملی یونسکو شنیدن صحبت‌های دیگران و نقش ارتباطی این کمیسیون است تا امکان هم‌افزایی و همکاری بیشتر را برای استفاده از دستاوردها، ظرفیت‌های متقابل و تجربه‌های دیگر کشورها و یونسکو فراهم کند.

وی افزود: بحث فرهنگ و تمدن‌ساز بودن و هر آن‌چه در حوزه یادگیری و آموزش وجود دارد با اهمیت است. موضوع دیگر اقتصاد این حوزه است که از آن غافل مانده‌ایم و تا این مساله در حوزه ملی سر و سامان پیدا نکند نمی‌توان وارد عرصه بین‌المللی شد. این امر به ایجاد قدرت نرم، همچنین تولید سرمایه برای جمهوری اسلامی ایران کمک می‌کند. بدون توجه به امر کپی‌رایت و سامان دادن به این حوزه نیز نمی‌توان به بازار جهانی وارد شد. بدون کپی‌رایت موضوع خلاقیت امکان‌پذیر نیست و این چرخه بدون خلاقیت تداوم ندارد. 

سعیدآبادی در پایان سخنانش اظهار کرد: امروزه کتاب و نشر، سرانه مطالعه و تعداد کتابخانه‌ها، معیاری برای جایگاه جهانی یک کشور به شمار می‌رود و باید به این مساله نگاهی ویژه‌ داشت. کتاب و نشر موضوعی است که زنجیره‌وار به هم متصل هستند و باید با دیدگاهی کلان و یکپارچه به آن‌ها توجه کرد. در حوزه ترجمه، به ترجمه‌های ورودی توجه می‌شود، اما باید به ترجمه خروجی نیز پرداخت تا آثار ایرانی در جهان معرفی شوند. کمیسیون ملی یونسکو به عنوان یک واحد ملی همه تلاش خود را انجام می‌دهد تا گامی جدید برای بهره‌مندی ایران از سهم جهانی بردارد.