به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، مجید حمیدزاده در این نشست خبری که با حضور برخی اصحاب رسانه در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب برگزار شد، اظهار کرد: جایزه ادبی جلال آل‌احمد بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی از سه رکن هیات امنا، هیات علمی و دبیرخانه تشکیل شده است. اعضای هیات امنا، اعضای حقیقی و حقوقی گروه هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی‌اند و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز ریاست هیات امنا را بر عهده دارد. همچنین معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مانند دوره‌های قبل، عنوان دبیر هیات امنا را دارد. 

وی در ادامه سخنانش گفت: تعداد اعضای هیات علمی جایزه جلال آل‌احمد 9 نفر است که این اعضا توسط دبیر هیات امنا به هیات امنا پیشنهاد داده می‌شوند و بعد از این‌که هیات امنا اعضای پیشنهادی را تصویب کردند، آن‌ها با حکم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول به کار می‌شوند.

دبیرعلمی جایزه جلال آل‌احمد افزود: دبیر هیات علمی جایزه جلال آل‌احمد نیز بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی همان دبیر علمی جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران است. در اساسنامه جایزه جلال آل‌احمد مشخص شده است که گروه‌های داوری را اعضای هیات علمی تعیین می‌کنند.

حمیدزاده عنوان کرد: در این دوره از جایزه جلال آل‌احمد نیز بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی چهار گروه «داستان»، «نقد ادبی»، «مستندنگاری» و «تاریخ‌نگاری» تشکیل و داوری‌ها در این گروه‌ها انجام شد.

وی با بیان این‌که تمام روند داوری‌ها در جلسه هیات علمی گزارش و نتایج بعد از تصویب اعضای این هیات اعلام و معرفی می‌شوند، اظهار کرد: در ابتدا سه نفر از اعضا، تمام آثار را ارزیابی و آثار با دو رای مثبت به مرحله دوم داوری‌ها راه پیدا می‌کنند. آثار راه‌یافته به مرحله دوم توسط چهار نفر ارزیابی می‌شوند و اثری که بالای امتیاز 90 را حایز شود به جلسه هیات علمی معرفی می‌شود.

حمیدزاده با بیان این‌که در تمام مراحل داوری‌ها حرف اول و آخر را اعضای هیات علمی می‌زنند، گفت: اعضای هیات علمی در روند داوری‌ها نظارت دارند و در نتایج هم، تصمیم نهایی را آن‌ها می‌گیرند.

دبیرعلمی جایزه جلال آل‌احمد عنوان کرد: در تمام دوره‌ها می‌کوشیم تا در جلسه‌های پایانی گروه‌های داوری شرکت کنیم. در این جلسه‌ها به داوران می‌گوییم که ما پیشنهادها و نظرات شما را به اعضای هیات علمی اعلام می‌کنیم اما تصمیم نهایی را اعضای هیات علمی اتخاذ می‌کنند. این‌که آیا جایزه‌ای تنها به راوی یا نگارنده یک اثر اختصاص یابد یا میان آن‌ها تقسیم شود، تصمیمی است که هیات علمی می‌گیرد.

وی با بیان این‌که ما در هیچ کدام از مراحل داوری‌های جایزه جلال آل‌احمد، خلاف رویه عمل نکرده‌ایم، گفت: اگر در دوره‌ای از این جایزه رویه‌ به‌کار گرفته شده درست بوده و اعتراضی بر آن وارد نشده است پس اکنون نیز نمی‌توان بر این رویه اشکال گرفت.

حمیدزاده در پاسخ به اعتراض وارده نسبت به نادیده گرفته شدن حقوق معصومه سپهری، نویسنده کتاب «نورالدین پسر ایران» به عنوان خالق اثر و تقسیم شدن جایزه نهایی (25سکه) با راوی خاطرات گفت: درباره جایزه کتاب «نورالدین پسر ایران» باید بگویم که از اعضای هیات علمی نظرخواهی و بر اساس آن، جایزه میان راوی و نویسنده به صورت مساوی تقسیم شد. البته این موضوع در جایزه جلال آل‌احمد سابقه دارد به عنوان مثال می‌توان به دور دوم ابن جایزه و کتاب «دا» اشاره کرد که جایزه آن میان راوی و نویسنده تقسیم شد. با وجود این، بر اساس درخواستی که از معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گرفت و با موافقت این معاونت، جایزه به صورت کامل اعطا شد یعنی به جای 6 سکه و ربع، 12 و نیم سکه بهار آزادی، هم به راوی و هم به نویسنده اهدا شد.

دبیر علمی جایزه جلال آل‌احمد همچنین در پاسخ به اعتراض داوران بخش مستندنگاری مبنی بر این‌که رای نهایی آن‌ها در اعلام برگزیده بودن کتاب «شرح اسم» نوشته هدایت‌الله بهبودی نادیده گرفته شده است و به اثری که لایق 110 سکه بود ظلم و در نهایت با اثر دیگری به صورت مشترک به عنوان تقدیری معرفی شده است، گفت: درباره این کتاب نیز باید بگویم که بر اساس گزارش‌هایی که در جلسه هیات علمی ارایه شدند، تصمیم نهایی همانی بود که در مراسم اعلام شد و این جزو اختیارات هیات علمی است که در دوره‌های گذشته نیز مسبوق به سابقه است. برای مثال در دوره چهارم اثری در یکی از گروه‌ها به عنوان برگزیده توسط داوران اعلام شد اما در جلسه هیات علمی بر اساس نظر اعضای هیات علمی این اثر از گردونه انتخاب خارج شد.

وی در پاسخ به انتقادهای وارده از سوی محمدرضا سرشار عنوان کرد: بر اساس رویه‌های گذشته جایزه جلال آل‌احمد، اگر فردی در دوره مربوطه دارای کتاب باشد، نمی‌تواند در گروه‌های داوری فعالیت کند. در این صورت یا باید از گروه‌های داوری برکنار شود و یا این‌که کتاب خود را از رده خارج کند. سرشار جزو داورانی‌ بود که در این دوره کتاب داشت. بنده به وی پیشنهاد کردم که برای این‌که شائبه‌ای در افکار عمومی به وجود نیاید یا کتاب خود را از رده خارج کند یا این‌که از گروه‌های داوری خارج شود. سرشار نیز موافقت کرد تا از گروه‌های داوری برکنار شود به همین دلیل در مرحله نخست داوری‌ها دو نفر از داوران تغییر کردند که البته یک نفر را خود سرشار معرفی کرد.

حمیدزاده در ادامه سخنانش گفت: مجموع نتایج داوری‌ها موید این مطلب بود که کتاب سرشار، هم بر اساس نظر سایر داوران و هم طبق نظر داور انتخابی وی حایز رتبه لازم برای راه یافتن به مرحله بعدی نبود. (داوری که مد نظر داور انتخابی سرشار بود به کتاب وی امتیاز 76 و خورده‌ای داده بود.)

دبیرعلمی جایزه جلال آل‌احمد همچنین درباره اعلام اسامی داوران به صورت عمومی که از دیگر مواردی محسوب می‌شود که نسبت به آن اشکال وارد شده است، گفت: در این دوره نیز طبق رویه سایر جشنواره‌ها مانند کتاب سال، بر اساس نظر هیات علمی اسامی داوران در پایان دوره به صورت عمومی و کلی اعلام شد. اگر این امر در زمان سرشار به‌گونه‌ای دیگر بوده است، بر ما ایرادی وارد نیست چون بر اساس مصوبه هیات علمی این کار را انجام داده‌ایم.

در این جلسه خبرنگاران پرسیدند که چندی پیش در برخی خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها مطرح شد که هدایت‌الله بهبودی، یکی از برگزیدگان بخش مستندنگاری پنجمین جایزه جلال آل‌احمد جایزه خود را پس داده است. دبیر علمی جایزه جلال آل‌احمد در این باره گفت: تاکنون مبلغی از این جایزه از سوی وی به دبیرخانه تحویل داده نشده است. 

حمیدزاده درباره این‌که اغلب داوران می‌گویند بخش زندگینامه با بخش مستند و تاریخ‌نگاری متفاوت است، گفت: در این دوره از جایزه جلال آل‌احمد در گروه تاریخ‌نگاری هیچ منتخبی نداشتیم. در گروه مستند‌نگاری نیز در مجموع هشت اثر به مرحله دوم راه یافتند که هفت اثر در حوزه خاطره‌نگاری و یک اثر در حوزه زندگینامه‌نویسی بود.

وی در ادامه سخنانش گفت: بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در این جایزه چهار گروه داستان، نقد ادبی، مستندنگاری و تاریخ‌نگاری وجود دارد. ما نمی‌توانیم به این تعداد بخشی را اضافه و یا از این تعداد بخشی را کم کنیم. بنابراین، اگر بخواهیم زندگینامه را به عنوان یک بخش به آن بنگریم باید مصوبه هیات امنا را داشته باشیم و داوران نمی‌توانند شخصا درخواست ایجاد بخش جدیدی را بدهند. البته به داوران قول داده‌ایم که موضوع را به هیات امنا و هیات علمی اطلاع دهیم تا در دوره‌های آینده اعمال کنند.