یکشنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۱ - ۱۰:۵۹
ماندگاری فرهنگ مردم در کتاب‌ها امکان‌پذیر است

امروز دوشنبه (۱۴ آبان) در تقویم «روز فرهنگ عمومی» نامگذاری شده است. وکیلیان، پژوهشگر فرهنگ مردم می‌گوید: بسیاری آیین‌ها از گذشته‌های دور و از زمان ابوریحان بیرونی تا خیام و فردوسی در کتاب‌ها گرد آمده و به ما رسیده‌اند. مکتوب شدن قصه‌ها نیز یکی از راه‌های رسیدن آن‌ها به ما تا به امروز است.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، فرهنگ عمومی مجموعه‌ای منسجم و نظام‌یافته از اهداف، ارزش‌ها، عقاید، باورها، رسوم و هنجارهای مردم متعلق به یک جامعه بزرگ، قوم یا ملت است که رفتارهای مردم آن جامعه را شکل می‌دهد.کتاب به‌عنوان یکی از کهن‌ترین رسانه‌های موجود، در هر جامعه نقش پررنگ‌تر و دایمی‌تری بر فرهنگ عمومی دارد به همين مناسبت به سراغ يكي از پژوهشگران و نويسندگان اين حوزه رفتيم.

مدیرمسوول و سردبیر فصلنامه «فرهنگ مردم» در گفت‌وگو با «ایبنا» اظهار کرد: بسیاری از آیین‌های نوروزی و باستانی ایران به‌وسیله کتاب‌ها و از زمان‌های گذشته، از افرادی مانند ابوریحان بیرونی گرفته تا خیام و فردوسی به ما رسیده‌اند و این امر سبب زنده شدن و ماندگاری این آیین‌ها در میان ایرانیان شده است. 

سید احمد وکیلیان در ادامه افزود: امروزه قصه و قصه‌گویی یکی از اصلی‌ترین ارکان تربیت و پرورش کودکان و نوجوانان در جهان به‌شمار می‌آید تا جایی که دانشمندان ادعا می‌کنند افرادی که در کودکی قصه نشنیده باشند، در حل مشکلات دچار سردرگمی خواهند شد. قصه‌ها، بازی‌ها، جشن‌ها، آیین‌ها و تمام شکل‌های دیگر فرهنگ در جامعه باید انتقال پیدا کنند تا فراموش نشوند. این بدان معنا نیست که به پیشرفت دانش توجه نشود و دچار واپسگرایی شویم، بلکه باید فرهنگ‌های ارزشمند ایرانی که از گذشتگان به کار امروز می‌آید را با بینش  دستچین کنیم.

این پژوهشگر فرهنگ مردم با تاکید بر انتخاب درست کتاب گفت: کتاب و نشریات اگر درست انتخاب شوند و نویسندگان آن‌ها از فرهنگ ایرانی و ایرانیان آگاهی کامل داشته باشند، می‌توانند به ترویج فرهنگ بزرگ و پویای ایران کمک کنند.

مدیرمسوول فصلنامه «فرهنگ مردم» ادامه داد: برخی بر این تصورند که فرهنگ پیشینیان ما، امروزه کاربرد ندارد. این مساله کاملا اشتباه است، زیرا همان‌گونه که فردوسی سروده است «پسر کو ندارد نشان از پسر، تو بیگانه خوانش، مخوانش پسر» کسی که پیشینیان و گذشته‌اش را نشناسد راه به جایی نمی‌برد. همچنین ضرب‌المثل «گذشته چراغ راه آینده است» ما را به این مسیر رهنمون می‌کند که با وجود خطاهای گذشتگان باید بر تجربه‌های آنان تکیه زد و راه آینده را روشن کرد. 
 
این پژوهشگر فرهنگ مردم بیان کرد: انسان آن‌چنان در این جهان پایدار نیست تا همه چیز را تجربه کند و موفق‌ترین افراد کسانی‌اند که از تجربه‌های دیگران بهره گیرند. فرهنگ عمومی و فرهنگ عامه مردم ایران یا هر سرزمین دیگری پشتوانه‌ای بزرگ برای آیندگان آن سرزمین به‌شمار می‌رود. 

وی درباره کتاب‌های تاثیرگذار فرهنگ عمومی توضیح داد: «کتاب زمستان در فرهنگ مردم» به‌قلم زنده‌یاد انجوی شیرازی، یکی از آثاری بود که تاثیر زیادی بر آشنایی هرچه بیشتر مردم با آیین‌های ایرانی به‌ویژه مراسم شب یلدا داشت. این کتاب‌ها رشته پیوندی میان آیین‌های ایرانی در شهرها و روستاها به‌وجود می‌آورند.

وکیلیان با اشاره به کتاب «رمضان در فرهنگ مردم» افزود: این کتاب که شامل آیین‌ها و آداب ماه مبارک رمضان از گذشته‌های دور است در دهه ۷۰ منتشر شد. تا پیش از آن بسیاری از مردم با رسوم این ماه در ایران آشنایی نداشتند اما این کتاب باعث شد تا آیین‌ها و آداب و رسوم این ماه زنده شود، به‌طوری‌که این اثر زمینه‌ساز پژوهش برنامه‌های مستند ماه رمضان درباره فرهنگ مردم در صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران نیز شد.

سید احمد وکیلیان، نویسنده و پژوهشگر فرهنگ مردم، فعالیتش را در این حوزه از سال 1348 آغاز کرد و به همکاری با استاد انجوی شیرازی در «مرکز فرهنگ مردم» و سازمان رادیو و تلویزیون ملی پرداخت. وی مدیر مسوول و سردبیر فصلنامه تخصصی «فرهنگ مردم» و صاحب آثار بسیاری در این حوزه است. «چیستان‌های خواندنی»، «مثل‌ها و افسانه‌های ایرانی»، «افسانه‌های ایرانی، به روایت دیروز و امروز»، «تمثیل و مثل» و «رمضان در فرهنگ مردم» برخی از این آثارند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها