سه‌شنبه ۱۳ تیر ۱۳۹۱ - ۱۲:۲۸
ناظمی: به سازمانی ناظر بر ترجمه کتاب‌های دانشگاهی نیازمندیم

اسلام ناظمی، استاد دانشگاه شهید بهشتی،‌ ترجمه کتاب‌‌های رشته فناوری اطلاعات را نیازمند نظارت سازماني دانست و گفت: به دلیل مسوولیت زیاد و نداشتن منفعت مالی برای استادان دانشگاه‌ها، آن‌ها به ندرت به تالیف کتاب روی می‌آورند.-

دکتر ناظمی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، وضعیت رشته فناوری اطلاعات را در کشور مثبت ارزیابی کرد و گفت: این رشته در سال‌های اخیر رشد خوبی داشته و در بخش تحصیلات تکمیلی هم ایجاد شده و دانشجویان زیادی در این رشته تحصیل می‌کنند. در بخش تحقیقی و پژوهشی هم فعالیت‌های مناسبی صورت پذیرفته و طرح‌های تحقیقاتی زیادی انجام شده که نتیجه آن انتشار مقالات علمی مختلف است.

وی ارتباط فناوری اطلاعات را با رشته‌های دانشگاهی دیگر چون برق، رايانه، مخابرات و مدیریت یکی از دلایلی دانست که سبب رشد سریع رشته فناوری اطلاعات در دانشگاه‌ها شده و درباره منابع موجود در این رشته گفت: منابع فارسی زیادی در این حوزه نداریم و ترجمه‌های فارسی هم اغلب محتوای موردنظر را منتقل نمی‌کنند، چون از انسجام و دقت کافی برخوردار نیستند.

استاد دانشگاه شهید بهشتی درباره مشکلات کتاب‌های ترجمه شده افزود: برای مثال در اغلب کتاب‌های رشته فناوری اطلاعات معادلاتی به کار رفته که در ترجمه درست منتقل نمی‌شوند. از سویی در کتاب‌های این رشته کلمات و عبارات انگلیسی مختلف به کار می‌رود که در متن هم به همان صورت می‌آیند و ترجمه نمی‌شوند.

به اعتقاد ناظمی، به دلیل تغییر سریع محتوا در این رشته استفاده از منابع زبان اصلی می‌تواند مفیدتر باشد.

وی ادامه داد: محققان و دانشجویان باید بتوانند مقاله‌ها و کتاب‌‌ها را به زبان اصلی بخوانند و از مطالب آن بهره ببرند. در مسایل پایه‌ای شاید بتوان به کتاب‌های ترجمه شده اتکا کرد اما در موضوعات به‌روز و جدید کار کمی دشوار می‌شود. در واقع یکی از الزامات تحصیل در رشته‌ای چون فناوری اطلاعات، آشنا بودن به زبان انگلیسی است.

نویسنده کتاب «مهندسی نرم‌افزار» درباره وضعیت کتاب‌های زبان اصلی در حوزه فناوری اطلاعات در دانشگاه‌های کشور گفت: از این نظر وضعیت بدی نداریم و معمولا کتاب‌ها و مقالات الکترونیکی زیادی در دانشگاه‌ها موجودند. دانشگاه‌های مختلف کشور در سال‌های اخیر هزینه زیادی را صرف این بخش کرده‌اند و شرایط بسیار بهتر شده است.

ناظمی در پاسخ به این سوال که «تا چه اندازه نیازمند دانش بومی در کشور هستیم؟» گفت: هر تکنولوژی که به کشور می‌آید، باید بومی شود، زیرا ما فرهنگ، سیاست و اقتصاد خاص خود را داریم و نحوه کارکردن در ایران متفاوت است. باید فرهنگ استفاده از هر فناوری در کشور شکل بگیرد تا به صورت اثربخش بتوانیم از آن‌ها استفاده کنیم.

معاون آموزشی دانشكده برق و رايانه دانشگاه شهید بهشتی درباره وضعیت کتاب‌های ترجمه شده در کشور افزود: ترجمه متون مختلف نمی‌تواند نیاز امروز کشور را پاسخ دهد. خیلی سازمان‌ها و موسسات کشور کتاب‌های مختلف را ترجمه می‌کنند اما بسیاری از آن‌ها بازاری هستند و قابلیت استفاده علمی را ندارند.

دکتر ناظمی کاربردی بودن مفاهیم مرتبط به رشته فناوری اطلاعات را یکی از الزامات آن دانست و گفت: بسیاری از درس‌های رشته‌های رايانه و فناوری اطلاعات، مشترکند و در هر دو کاربردی بودن ضروری است. با این حال دانشگاه‌های کشور تا حدی از لحاظ کاربردی ضعیفند و این مساله به‌خوبي احساس می‌شود.

وی افزود: رسالت دانشگاه‌ها ‌آموزش نظری و علمی به دانشجو و پرورش دادن استعدادهای آن‌هاست و دانشجو باید به صورت عملی کار کند و دوره‌های کارآموزی مختلفی را بگذراند تا در هر دو بخش تقویت شود. متاسفانه یکی از مشکلات دانشگاه‌های کشور این است که سفارش‌دهنده‌ای از صنعت ندارند و این ضعف تعامل میان صنعت و دانشگاه مشهود است.

به اعتقاد ناظمی، ارتباط با صنایع برای دانشگاه‌ها بسیار مهم است و دانشگاه‌ باید به سویی پیش برود که نیاز صنعت است و این تعامل باید دو طرفه صورت بگیرد.
 
وی تامین هزینه دانشگاه‌ها از سوی صنایع مرتبط را موضوعی متداول در کشورهای مختلف دانست و گفت: در خارج از کشور بخشی از درآمدهای دانشگاه‌ها از پروژه‌هایی تامین می‌شوند که به دانشگاه سپرده شده، در حالی که در ایران این‌گونه نیست و منبع درآمد جای دیگری است. برای مثال یا از بودجه دولتی استفاده می‌کنیم که محدودیت‌هایی دارد یا این هزینه توسط دانشجویان نوبت دوم تامین می‌شود، در حالی که صنعت می‌تواند نقش سازنده‌ای داشته باشد.

کمبود فارغ‌التحصیلان رشته فناوری اطلاعات، جذب و به‌کارگیری آن‌ها مشکلاتی‌اند که به عقیده ناظمی رشته فناوری اطلاعات با آن مواجه است و در نهایت سبب می‌شود با کمبود منابع علمی هم مواجه شویم.
 
وی در این‌باره چنین توضیح داد: هم‌اکنون استادانی از رشته کامپیوتر هم در این حوزه تدریس می‌کنند اما فارغ‌‌التحصیلان این رشته محدودند و مشکل اصلی در این زمینه، طولانی بودن فرایند جذب و به‌کارگیری متخصصان است.

وی افزود: برای مثال فردی که در این رشته تحصیل کرده و از خارج از کشور به ایران می‌آید و متقاضی تدریس در دانشگاه می‌شود باید دو سال منتظر بماند تا صلاحیت علمی او تایید شود. ما به دلیل همین مشکل بسیاری از استادان خوب را از دست داده‌ایم زیرا انتظار طولانی برای یک استاد، نوعی ریسک است و سبب می‌شود فرد از تدریس در دانشگاه صرف‌نظر کند.

استقبال نکردن استادان از تالیف کتاب یکی دیگر از مشکلاتی است که ناظمی به آن اشاره کرد و گفت: نگارش یک کتاب زمان‌بر است و مسوولیت زیادی دارد. از سویی مولفان از نظر اقتصادی حمایت نمی‌شوند و اين سبب می‌شود استادان کمی به تالیف کتاب روی بیاورند.

تامین منابع جدید و عرضه آن‌ها در داخل کشور بخش‌هایی هستند که ناظمی توجه به آن‌ها را لازم دانست و گفت: آثاری که ترجمه می‌شوند باید اصولی‌تر و منطقی‌تر باشند و سازمانی بر محتوای آن‌ها نظارت داشته باشد تا از شکل‌گیری بازاری آشفته جلوگیری شود. در همین راستا ایجاد کمیته‌ای تخصصی برای رشته فناوری اطلاعات الزامی است و بخش‌های مختلفی چون شورای عالی اطلاع‌رسانی و شورای عالی فضای عالی تبادل اطلاعات می‌توانند متولی این امر باشند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها