فلسفه
-
گزارش تصویری
اتاق فردید؛ یادداشتهای فیلسوف در حبس گرد و غبار
خانه قدیمی سید احمد فردید امروز زیر نظر بنیاد او اداره میشود، اما تنها یک اتاق کوچک از آن به یاد فیلسوف جنجالی باقی مانده است. در قفسههای همان اتاق، هنوز کتابهایی با حاشیهنویسیهای شخصی فردید دیده میشود؛ یادداشتهایی که پردهای از پیچیدگیها و دغدغههای فکری او را نشان میدهند. از این چهره پرحرفوحدیث، نشانههای شخصی اندکی برجا مانده است؛ یادگارهایی ساده و نهچندان منظم که روایتگر زندگی و اندیشه او هستند. /عکاس:معصومه احمدی
-
درباره «سفر فلسفی در جستجوی معنای زندگی» اثر یووال لوری؛
برای آنها که میخواهند فکر کنند
یووال لوری در مقدمه کتاب بهروشنی اعلام میکند که این اثر برای کسانی نوشته شده است که میخواهند فکر کنند، نه آنان که در جستوجوی آرامش یا ایماناند.
-
نوشتار یک استاد دانشگاه درباره دوگانه جنگ یا صلح؛
راه سوم: پیروزی پایدار با خرد، شجاعت و صبر استراتژیک
محمد فنایی اشکوری، استاد حوزه و دانشگاه به بررسی جنگ یا صلح پرداخته و ابعاد آن را از منظر فلسفی و تاریخی بررسی کرده است.
-
یادداشت حسین انتظامی درباره کتاب «راهنمای فلسفیِ زیستن»؛
پیروزی بر ابتذال زندگی روزمره
به قول لوک فری، فلسفه دیگر آن چیزی نیست که زمانی معرفت عمومی مینامیدند. فلسفه یعنی یادگیری زیستن، یادگیری نترسیدن از چهرههای مختلف مرگ یا به زبان سادهتر: یادگیری پیروزی بر ابتذال زندگی روزمره.
-
«چشماندازهایی جدید از هانری کربن» در گفتوگو با احمد بستانی ؛
هانری کربن همچنان زنده است
اهمیت کتاب این است که اولاً این نخستین متنی است که معرفی قابل توجهی از اندیشه و میراث کربن به زبان انگلیسی بهدست داده است، دوم آنکه نویسندگان اثر جایگاه او را از دیگر وجوه و جنبهها بهمثابه متخصص باطنیگرای، فیلسوف، دینشناس، اندیشمند نوافلاطونی یا نظریهپرداز حوزه هنر، خارج از حوزه مطالعات اسلامشناسی در زمینهای گستردهتر مورد توجه قرار دادهاند.
-
گزارش تصویری
بزرگداشت شیخ اشراق
بزرگداشت شهابالدین یحیی سهروردی، معروف به شیخ اشراق صبح امروز (چهارشنبه ۸ مرداد) با حضور چهرههای برجسته حوزه فلسفه، عرفان و تمدن اسلامی در تالار حکمت مرکز اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد. /عکاس:معصومه احمدی
-
مروری بر «پرسیدن مهمتر از پاسخ دادن است»؛
فلسفه، نه دانستن، که پرسشگری است
کتاب دریچهای به جهان فلسفهورزی سقراطی است که در آن نه پاسخ، که پرسش، سرچشمه دانایی است.
-
انجمن و مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران برگزار میکند؛
فلسفه به وقت جنگ
انجمن حکمت و فلسفۀ ایران و مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران در تاریخ ۸ مرداد ۱۴۰۴ نشستی با عنوان "فلسفه به وقت جنگ" برگزار میکنند
-
نگاهی به کتاب «تاریخ مبارزات فلسفی در شوروی»؛
ماتریالیسم تاریخی زیر درفش استالین
کتاب «تاریخ مبارزات فلسفی در شوروی از ۱۹۲۲ تا ۱۹۳۱»، پژوهشی مستند و دقیق درباره یکی از پرتنشترین و پیچیدهترین دهههای حیات فکری در اتحاد جماهیر شوروی است. رنه زاپاتا، فیلسوف و مورخ، با اتکا به اسناد تاریخی و منابع دستاول، تحلیلی جامع از کشمکش میان فلسفه مارکسیستی و جریانهای فلسفی دیگر در سالهای نخستین دولت بلشویکی ارائه میدهد.
-
بازخوانی «بیست تز در باب سیاست»؛
در ستایش امر سیاسی
انریکه دوسل در این کتاب، سیاست را بهمثابه کنش حیاتبخش، همبستگیزا و آزادیبخش مطرح میکند. اثر، آینه جهان پس از امپریالیسم، نئولیبرالیسم و مدرنیته غربمحور است.
-
مروری بر «خطا بر قلم صنع؟»؛
زلزله در باورهای تئولوژیک
کتاب، روایتی صمیمی، جسورانه و در عین حال فلسفی از یکی از کهنترین و پیچیدهترین چالشهای ایمان دینی است: «چرا شر وجود دارد؟» اثر حاضر با نگاهی تلفیقی از فلسفه دین، فلسفه اخلاق و تجربه زیسته میکوشد باور به خدای اخلاقی را با واقعیات دردناک شرور جهان آشتی داده، مسئله شر را از ارتفاعات انتزاعی به کوچه و خیابان، به مترو و صف نان، و به اتاق قرنطینه کرونایی بکشاند.
-
معرفی و بررسی کتاب «راهنمای تراژدی»؛
تراژدی از منظر دین، فلسفه و تاریخ
این اثر شامل ۲۸ مقاله از محققان مشهور از رشتههای مختلف، از جمله ادبیات کلاسیک، ادبیات انگلیسی، درام، انسانشناسی و فلسفه است و تفاسیر تراژدی را از طریق دین، فلسفه و تاریخ بررسی میکند
-
مروری بر «نظریه احساسات اخلاقی» نوشته آدام اسمیت؛
ناظر بیطرف
کتاب «نظریه احساساتی اخلاقی» نوشته آدام اسمیت در 1759 منتشر شده و تلاش میکند به این پرسش پاسخ دهد که چرا انسانها، با وجود خودخواهی طبیعی، در پی خیر عمومی هستند و چه نیروهایی ما را وامیدارند که از رنج دیگری اندوهگین و از نیکبختیاش شاد شویم.
-
یک پژوهشگر فلسفه مطرح کرد؛
دوستی قابلاعتنا از نظر ارسطو بر مبنای فضیلت است
خراسان رضوی - یک پژوهشگر فلسفه گفت: دوستی قابلاعتنا و احترام از نظر ارسطو، دوستیِ بر مبنای فضیلت است. چراکه ریشه در فضیلت دارد و به یودایمونیا میانجامد. پس باید با دیگر افراد، براساس همین فضیلتها رابطه برقرار کنیم.
-
نگاهی به کتاب «تاملاتی بر فلسفه تاریخ»؛
تاریخ در ترازوی فیلسوفان
کتاب «تاملاتی بر فلسفه تاریخ» یک تحلیل انتقادی از فلسفه تاریخ است که به بررسی و نقد دیدگاههای مختلف درباره تاریخ و روندهای تاریخی پرداخته است. هدف اصلی نویسنده ارائه فهمی عمیقتر از مفاهیم فلسفی تاریخ و نقد نظرات موجود در این زمینه است.
-
گفتوگوی «ایبنا» با کارگردان نمایش «کاسپار»:
«کاسپار» جایگاه عجیبی در تئاتر مدرن دنیا دارد/ هانتکه در این اثر به شدت ساختارشکنی کرده است
در «کاسپار» زبان نهتنها وسیلهای برای فهمیدن دنیا، بلکه ابزاری برای تحمیل نظم، محدودیت و انطباق است؛ هانکه در این اثر روایت خطی و شخصیتپردازی کلاسیک را کنار میگذارد، زبان در این نمایش فقط برای پیشبرد داستان نیست، بلکه خودش موضوع اصلی است.
-
به مناسبت سالمرگ عنایتالله رضا؛
ماجرای بیگانگی انسان
عنایتالله رضا در کتاب «مارکسیسم و ماجرای بیگانگی انسان» میکوشد با نگاهی تحلیلی و نقادانه به یکی از مفاهیم بنیادین اندیشه مارکسیستی یعنی «بیگانگی» بپردازد
-
بهقلم نصرالله پورجوادی؛
«در نگاه ایرانشهری» منتشر میشود
اثر جدید این فیلسوف و عرفانپژوه معاصر را نشر اگر منتشر خواهد کرد.
-
راجر اسکروتن، فیلسوف بریتانیایی مطرح کرد:
چرا به محافظهکاری در جهان مدرن نیاز داریم؟
راجر اسکروتن در کتاب «معنای محافظهکاری» پاسخ میدهد که در دنیای آشوبزدهی مدرن، این رویکرد با حفظ سنتها و نهادهای آزمونپسداده، به مثابه سپری در برابر ازهمگسیختگی اجتماعی و بحران هویت عمل میکند و به جامعه ثبات و معنا میبخشد.
-
«فلسفه اپیکوری» در گفتوگو با مجتبی پردل؛
فلسفهای برای رسیدن به آرامش روان
فلسفه اپیکوری تلاش میکند انسانها را از ترسها و اضطرابهایی مثل ترس از مرگ و خدایان خلاص کند. اپیکور به دنبال آرامش ذهنی (آتاراکسیا) است و معتقد بود لذت عقلانی و دوری از درد، کلید خوشبختی است.
-
مروری بر «فلسفه اپیکوری»؛
علیه خرافهباوری
کاترین ویلسون نشان میدهد که اپیکوریسم، پیش از آنکه لذتگراییِ سطحی باشد، پروژهای فلسفی برای زدودن ترس از مرگ، رهایی از خرافهباوری، و رسیدن به زندگیای آرام و بدون اضطراب بود.
-
بازخوانی «اخلاق عملی» پیتر سینگر؛
فلسفهای برای زندگی روزمره
کتاب «اخلاق عملی» پیتر سینگر، از تأثیرگذارترین آثار فلسفی در حوزه اخلاق کاربردی، با زبانی روشن و استدلالهایی برانگیزنده کوشیده تا فلسفه را از برج عاج نظریات انتزاعی به دل زندگی روزمره انسانها بکشاند. این اثر که با ترجمه کیوان شعبانیمقدم از سوی نشر ثالث منتشر شده، از مرزهای کلاسیک اخلاق عبور کرده و به موضوعات ملموس، بحثبرانگیز و گاه چالشبرانگیز روزگار ما میپردازد.
-
بازار داغ کتابهای فلسفی در ایران در گفتوگو با محمد فضلی:
فلسفه زیر سایه عرفان
محمد فضلی تأکید میکند که فلسفه در ایران هیچگاه از بطن عقلانیت انتقادی و مستقل شکل نگرفت و همواره یا در جایگاه خدمتکار دین و عرفان باقی ماند یا در حاشیه سنتهای معنوی و الهیاتی گم شد. این همراهی تاریخی، فلسفه ایرانی را از امکان استقلال و ایفای نقش نقادانه و مولد در جامعه محروم ساخته است.
-
مروری بر اندیشههای توماس مرتن راهب و متفکر معاصر؛
صلح در زمانه وحشت
یکی از نکات محوری کتاب، تمایز میان «صلح بهعنوان غیبت جنگ» و «صلح بهعنوان راهی برای زندگی» است. از نظر مرتن، صلح تنها وقتی ممکن است که انسان از درون دگرگون شود. نمیتوان جهانی بدون خشونت ساخت، مگر آنکه زبان، فرهنگ و ایمان ما از خشونت پالایش یابند.
-
مروری بر «فلسفه و امید اجتماعی» اثر ریچارد رورتی ؛
مانیفستی برای زیستن در جهانی ناامن
در جهانی که از جنگ، افراطگرایی و بحرانهای اخلاقی و زیستمحیطی رنج میبرد، ریچارد رورتی در کتاب «فلسفه و امید اجتماعی» بهجای جستجوی حقیقتی مطلق، ما را به ورای یقین میبرد و از امیدی میگوید که ریشه در کنش، همبستگی و امکان تغییر دارد.
-
در نشست «وحی و نبوت» مطرح شد؛
فلسفه دین معاصر و وحی الهی
قدرتالله قربانی، رسول رسولیپور، مریم زائری، حسین هوشنگی، ابراهیم آزادگان و نیما نریمانی سخنرانان این نشست بودند.
-
گفتوگو با سعید ناجی درباره فبک؛
داستانهای فلسفه برای کودکان باید پرسشگر باشد، نه پوزیتیو و توصیهای
نویسنده کتاب «ورود داستانهای کهن ایرانی به کلاسهای فبک» تأکید دارد که جوهره داستانهای فلسفه برای کودکان (فبک) باید برانگیزاننده پرسش و کاوشگری باشد، نه ارائهدهنده پاسخهای قطعی یا پندهای مستقیم.
-
گزارش تصویری
همایش بینالمللی فلسفه دین معاصر
نشست ششم سیزدهمین همایش بینالمللی فلسفه دین معاصر با موضوع وحی و نبوت، چهارشنبه (۲۱ خرداد ۱۴۰۴) در مجمع فلاسفه ایران برگزار شد. /عکاس:زهرا پازکی
-
مروری بر کتاب «هگل و اندیشه فلسفی در روسیه»:
پیوند دیالکتیک با ماتریالیسم
دیالکتیک هگل در روسیه نهتنها دستمایه نقد نظم مستقر، بلکه الهامبخش جریانهای رادیکال و مارکسیستی بود. پلانتی-بونژور در کتاب خود نشان میدهد چگونه اندیشه هگلی، از بطن محافل روشنفکری تا جنبشهای انقلابی، بسترساز تحولات فکری و اجتماعی شد.
-
گفت و گو با مینو حجت به مناسبت سالمرگ برنارد ویلیامز؛
مرزهای فلسفه در سپهر اخلاق
چیزی که بیش از همه، نقش ویلیامز را پررنگ میسازد بدیع بودنِ نکاتی است که او وارد حوزه فلسفه اخلاق میکند. او توجه فیلسوفان اخلاق را به نکاتی تازه و ظریف جلب میکند که در مسیری که فلسفه اخلاق قرار است درپیش بگیرد تأثیر بسزا دارد.