به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از فایننشال تایمز، در سالی که هنر دوباره در مرز میان آیین، تاریخ و تکنیک قرار گرفته، فهرست بهترین کتابهای ۲۰۲۵ در حوزه هنر، معماری و طراحی نه صرفاً معرفی چند عنوان خواندنی، بلکه ترسیم چشماندازی است از دغدغههای زیباییشناختی دوران ما. این کتابها، هر یک از زاویهای، به پرسشی اساسی نزدیک میشوند: هنر در مواجهه با حقیقت، ویرانی و خاطره چه میکند؟ و مهمتر از آن، چگونه نگاه ما را به جهان، دوباره میسازد؟
به عقیده روزنامه فایننشال تایمز این پنج کتاب در کنار هم، تصویری از «سال هنر در ۲۰۲۵» میسازند: سالی که در آن دغدغههای هنرمندان به سوی تجربه زیباشناختی حقیقت گرایش یافته است.
مذهب، زیبایی و میل به رستگاری
از اسکاروایلد تا موریل اسپارک اثر ملانی مکداناه
کتاب مکداناه در ظاهر پژوهشی تاریخی است، اما در لایه زیرین، تاملی عمیق بر تنش میان سکولاریسم و میل معنوی هنرمندان. اینکه چرا هنرمندی چون آوبری بردزلی دکادنت یا گوئن جان منزوی، در فضایی که درهای ایمان بسته میشد، به کاتولیکگرایی روی آورد، فقط یک پرسش تاریخنگارانه نیست؛ بلکه نوعی بازخوانی از سازوکار خلق اثر هنری است.
کتاب نشان میدهد که برای این هنرمندان، کاتولیک شدن نه گریز به امنیت، بلکه نوعی تشدید حساسیت بود: بازگشت به زبان نمادها، به معماری آیین، به سکوتی که تصویر در آن معنا میگیرد. همین نگاه، اثر را به کتابی مملو از ریزهکاریهای فکری تبدیل کرده است؛ جایی که روح و فرم در گفتگویی پیوستهاند.
سورئالیسم در دل ویرانی
لی میلر اثر هیلاری فلو و ساسکیا فلاور
لی میلر در مرز میان جهانهای ظاهراً متعارض ایستاده است: مد و میدان جنگ، سورئالیسم و ثبت تاریخ. کتاب-کاتالوگ تیت نشان میدهد که میلر نه فقط ناظر تاریخ، که مفسر تصویری زخم اروپا است. او میتواند از فیگوری ساده در یک عکس، استعارهای عظیم بسازد؛ از انگشتانی روی در یک عطر فروشی پاریسی، تصویری از انفجار؛ از یک خواننده تنها در اپرای وین ویرانشده، آوازی برای تمدنی گمشده.
این کتاب ارزشمند است زیرا توضیح میدهد چگونه چشم یک عکاس میتواند میان امر خصوصی و امر سیاسی، پلی نامرئی بسازد؛ پلی که هنر را از مرز گزارش عبور میدهد و وارد قلمرو اسطوره میکند.
گویا و قلمروی تاریک خیال
گویا اثر آنا رویتر و خوزه مانوئل ماتیا
فرانسیسکو گویا (Francisco José de Goya y Lucientes) یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین هنرمندان تاریخ اسپانیا و اروپا است. او معمولاً پل ارتباطی بین هنر کلاسیک و هنر مدرن شناخته میشود. کتابهای چاپ شده از گویا همیشه به شکل پراکنده دیده شدهاند؛ اما این مجموعه کامل، برای نخستین بار امکان مواجهه تمامقد با جهان پیچیده هنر خیالی را فراهم میکند. نقل قول مشهورش درباره اتحاد تخیل و عقل در این کتاب، شکل عینی میگیرد: هیولاها، خطاها، کابوسها و طنز تلخ او در قالب چاپهایی با کیفیتی خیرهکننده، دوباره زنده شدهاند.
این کتاب نه فقط یک مرجع هنری، بلکه تجربهای است که نشان میدهد چرا گویا هنوز برای هنر معاصر، آموزگار تیرهروزی و حقیقت است.
فروید و حقیقت بیپرده تصویر
لوسین فروید اثر کاترین لمپرت و توبی تریوز
پدید آمدن کاتالوگ فروید، اتفاقی استثنایی است. او خود این کار را در زمان حیاتش منع کرده بود؛ شاید چون میدانست که هر کتابی درباره او باید همانند نقاشیهایش، با صراحتی بیرحمانه روبهرو شود. این مجموعه، در تحلیل دقیق تکتک آثار، نشان میدهد که فروید چگونه تصویر را از بار عاطفه تهی میکند تا هسته عریان حقیقت را برملا سازد.
کتاب فرصتیست برای کشف تداوم نگاه فروید: نگاهی که بدن را نه معما، بلکه زیست روزمره درد، فرسایش و صمیمیت میبیند. هر صفحه، مثل باز شدن لنزی است که جهان را بدون فیلتر نشان میدهد.
خیال کودکانه
کلاسیکهای دیزنی اثر چارلز سالومون
تاشن در این کتاب، میراث تصویری دوران طلایی انیمیشن را به شکلی زنده احیا میکند. نقاشیهای اولیه و طرحهای دستی فیلمهایی چون سفیدبرفی، پینوکیو یا بامبی، چیزی فراتر از خاطرهاند: آنها مستندهای تخیلاند؛ نشانههایی از زمانی که انیمیشن هنوز نوعی کارگاه خیال بود، پیش از آنکه تبدیل به صنعت شود.
سالومون روایت میکند که چگونه هنرمندان دیزنی، با وفاداری به سنت تصویرسازی قرن نوزدهم، جهانی ساختند که هم در کودکی اثر میگذارد و هم در بزرگسالی، ما را به سرچشمه نخستین قصهها بازمیگرداند.
نظر شما