سرویس استانهای خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - مهرداد خوشکار مقدم: در شرایطی که تمرکزگرایی یکی از بزرگترین مشکلات ساختار اداری کشور به شمار میآید، عجیب نیست که فعالان فرهنگی از نگاههای بسته و سلیقهای در شهرها در مقایسه با پایتخت گلایهمند باشند؛ مشکلی که دولت تلاش میکند با افزایش اختیارات استانها به آنها فایق آید.
در این میان، نگاه بسته و اعمال سلیقه و کمبود تجهیزات در صنعت چاپ و نشر آذربایجان شرقی به ویژه تبریز را هم گرفته به طوریکه نویسندگان و ناشران ترجیح میدهند کتابهای خود را در شهرهایی مانند قم و تهران منتشر کنند.
جواد کریمنژاد، مدیر انتشارات ریتم آذربایجان شرقی با اشاره به مشکلات حوزه چاپ و نشر در استان گفت: ناشران استان در جلسات مختلف گلایههای خود از شورای کتاب را به شخص مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح کردهاند.
وی نگاه بسته و اعمال سلیقه را مهمترین مشکل ناشران با شورای کتاب عنوان کرد و افزود: حساسیتهای بیمورد و اعمال سلیقه در این حوزه به حدی است که کتابهای رد شده در استان در شهرهای قم و تهران مجوز نشر میگیرند!
مدیر اسبق حوزه هنری آذربایجان شرقی تصریح کرد: در بسیاری موارد نویسندگان و ناشران ترجیح میدهند به جای درگیری.های بیمورد، آثار خود را در شهرهای یاد شده منتشر کنند.
این فعال فرهنگی نتیجه اقدامات فوق را بیانگیزگی ناشران و فعالان چاپ در استان دانست و افزود: به دلیل مشکلات موجود کمتر کسی مایل به سرمایهگذاری در این صنعت شده و سرمایهگذاریهای این صنعت در تهران متمرکز میشود.
وی با بیان اینکه ناشران و نویسندگان همواره خود را ملزم به رعایت خطوط قرمز میدانند، افزود: کتابی که اینجا به بهانه مغایرات با ضوابط نشر مجوز نمیگیرد، در تهران یا قم مجوز میگیرد!
کریمنژاد، فقدان تجهیزات مدرن و وضعیت توزیع و لجستیک را یکی دیگر از مشکلات حوزه نشر در استانها به ویژه آذربایجان شرقی خواند و گفت: امروزه هرکس بخواهد فیلم سینمایی کار کند یا موسیقی خاصی ضبط کند به تهران مراجعه میکند چراکه تجهیزات در پایتخت بهتر از استانها است و این موضوع در حوزه کتاب هم مستثنی نیست.
وی ادامه داد: با توجه به کیفیت چاپ و امکانات بالای توزیع کتاب، نویسندگان و ناشران به تهران و قم تمایل بیشتری دارند.
سید رضا شریفی، محقق، پژوهشگر و فعال صنعت چاپ در تبریز نیز نبود متولی متمرکز در حوزه نشر و چاپ را مهمترین مشکل این بخش عنوان کرد و افزود: متولی این صنعت بین ارشاد و صمت بلاتکلیف است و ۱۰ سال است پیشنهاد دادیم با تجمیع مسئولیتها، این بخش تعیین تکلیف شود.
وی با بیان اینکه موافقت اصولی برای سرمایهگذاری با صمت است و مجوز ترخیص و نصب دستگاه با ارشاد گفت: ارشاد در این حوزه اصلاً تخصصی نداشته و صلاحیت اظهار نظر در خصوص تایید یا رد دستگاه چاپ را ندارد.
شریفی با بیان اینکه سرمایهگذاران در استانها برای واردات دستگاه چاپ بین دو نهاد گرفتار میشوند، تصریح کرد: به دلیل نبود قدرت تشخیص فنی دستگاههای چاپ، سرمایه گریزی به سوی تهران اتفاق می.افتد.
وی با بیان اینکه برخی واحدهای چاپ در تبریز در ایران منحصر بهفرد هستند، نبود چرخه کامل چاپ و نشر را از دیگر مشکلات این بخش در استان خواند و گفت: ارشاد در حوزه بازاریابی و حمایت برای تسخیر بازارهای فرامنطقهای نقش آفرینی نمیکند بنابراین بازارهای بکر آذربایجان و عراق و پاکستان توسط ترکیه فتح شد!
این کارشناس صنعت چاپ در بخش دیگری از سخنان خود نبود یک نهاد تخصصی برای هماهنگی واردات دستگاههای چاپ را معضل این حوزه در کشور خواند و یادآور شد: برای ما سئوال بود چرا در اوج تحریمها دستگاههای چهاررنگ افست به راحتی وارد کشور میشود. پس از تحقیق متوجه شدیم این تکنولوژی در دنیا تمام شده و ضایعات دستگاهها را به ما میفروشند!
وی با بیان اینکه بسیاری از دستگاههای افست در صنعت مدرن امروز آهن پاره محسوب میشوند، اظهار داشت: امروزه جای خالی مرکز مطالعات چاپ و نشر کشور برای سیاستگذاری و مشاوره در این حوزه به شدت خالی است اما دولت و وزارت ارشاد در این حوزه اقدامی نمیکنند.
شریفی یکی از دیگر عجایب صنعت چاپ و نشر را دستور خودکفایی کاغذ در دولتهای قبل عنوان کرد و گفت: در کشوری که با مشکلات آب و کمبود جنگل مواجه است، خودکفایی در حوزه کاغذ بیمعنا بود.
وی ادامه داد: می.توان با برنامهریزی درست نسبت به واردات دستگاههای بهروز و مدرن چاپ و نیز تامین کاغذ از کشورهای دیگر اقدام کرد.
حسن کرمی، نویسنده و برنده یازدهمین دوره «جایزه ادبی جلال آل احمد» و سی و ششمین «جایزه کتاب سال ایران» نیز هزینههای بالای چاپ و فقدان سرمایه گذاری در حوزه چاپ و نشر آذربایجان شرقی را مهمترین مشکل این حوزه عنوان کرد.
وی در گفتوگو با ایبنا اظهار داشت: هزینه چاپ در تهران و قم نسبت به تبریز پایینتر بوده و چاپ و صحافی کتاب برای نویسنده به صرفهتر است.
کرمی، سختگیریهای شورای کتاب در آذربایجان شرقی را از دیگر دلایل تمایل نویسندگان به چاپ کتاب در خارج از استان عنوان کرد و افزود: بر اساس تجربه شخصیام، در تهران نسبت به شهرهای دیگر با نگاه بازتری ممیزی صورت میگیرد.
نویسنده کتاب رکاب زنی در پی شمس، عدم سرمایهگذاری ناشران در حوزه کتاب را از دیگر مشکلات نویسندگان دانست و گفت: کتاب جدیدم با عنوان سفر به اعماق جاودانگی، رمانی است فلسفی که هیچ انتشاراتی در استان مایل به سرمایهگذاری برای آن نیست.
وی همچنین عدم توانایی نقش آفرینی ناشران تبریزی در بازار پخش را از دیگر دلایل عدم تمایل نویسندگان برای چاپ آثار در استان اعلام کرد و گفت: متاسفانه ناشران استانی را در بازار پخش کتاب بازی نمیدهد و همین میشود که ناشران تبریزی به صورت خودکار از گردونه خارج می.شوند.
نظر شما