یکشنبه ۱۱ آبان ۱۴۰۴ - ۱۴:۳۷
«کهنه پرچین»؛ توصیفی خیال‌انگیز از تاریخ و محله‌های قدیمی شهر رشت

گیلان- کتاب «کهنه پرچین» با چشم‌اندازی از تبیین آیین و فرهنگ عید باستانی نوروز، توصیفی خیال انگیز از محله‌های قدیمی شهر رشت پیش چشم خوانندگان قرار می‌دهد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در رشت، کتاب «کهنه پرچین» نوشته فاطمه جم‌راد به همت نشر نکوآفرین در رشت، در ۹۵ صفحه منتشر و روانه بازار شده است. این اثر به خانه قهرمان ملی میرزا کوچک خان جنگلی تقدیم شده و نویسنده با چشم‌اندازی از تبیین آیین و فرهنگ عید باستانی نوروز ایران، محله‌های قدیمی رشت از جمله پیرسرا، ساغریسازان و آفخرا و … را توصیف کرده است.

جم‌راد در مقدمه‌ای که در مطلع کتاب منتشر شده، نوشته است: نزدیک سال نو که می‌شود، خاطراتت را بارها و بارها مرور می‌کنی و بعد صادقانه می‌ایستی وسط کشتزار سفید عمرت که خرمن‌خرمن، خیال از آن برداشت کرده‌ای و درست در همین لحظه که ایستاده‌ای، به سال‌های زندگی‌ات نگاه می‌کنی و کوچه پس کوچه‌های شَهرت، دورت پرچین می‌کشد و تو را می‌برد به حال و هوای روزهای بودنت و تا زمانی که حصار کوچه‌ها، نگهبان خانه‌های خمیده قامتند تا لحظه‌ای که از مناره‌های بلند و مساجد شَهرت، صوت اذان به گوش می‌رسد و تا روزی که گذری قدیمی با آن بازار سنتی و گرمابه فرسوده‌اش که رنگ از رخسار کاشی‌های پرنقش و نگارش ربوده شده، گوشه نشین برگ‌برگ خاطره‌هایت می‌شود و تا لحظه‌ای که از نَفَسِ پیر آجرهای نمدار کوچه های کودکی‌ات گیاه سبز می روید، تو می توانی، پرسه زنان بازگردی به فصل‌ فصل زندگی‌ات و حس کنی زادگاه‌ت هنوز می‌تواند با برف سفید بی ریایش، با باد جاری و باران زلالش، هرچه را که از بودنت در سینه دارد، به تو بازگرداند و دوباره زنده ات کند، چراکه تو فرزند همان کهنه پرچین هستی و اینک خاک زادگاهت، تو را به کوچه های شهرت بازگردانده است.

نویسنده برای یادآوری خاطرات کودکی و نوجوانی‌اش در روزهای پایانی سال و چهارشنبه سوری، به محلات زادگاه‌ش رشت می‌رود و با نثری ادبی و گاه با نگاهی تاریخی به تبیین معماری بناها و آداب و رسوم و همچنین شهر می‌پردازد و با ذکر جایگاه تاریخی بناهای شهر، نگاه خواننده را به درک عمیق‌تر از رشت فرا می‌خواند.

جم‌راد در بخشی از کتاب اینگونه می نویسد: وقتی خیابان خلوت و خلوت‌تر می‌شود، عقربه های ساعت از هم جلو می زنند تا خودشان را از قراردادهای وضعی رها کنند و در بند دقیقه و ثانیه نباشند. عقربه ها بارها و بارها دور می زنند و گویی ناگهان در لحظه‌ای خشک‌شان می زند و این بار، همان یک لحظه را بارها دور می زنند! گاهی زندگی تفسیر لحظه‌ای نفس کشیدن در جنگلی از ریشه‌هاست و شاید آن لحظه، همین لحظه باشد!

... و بعد پرنیان خیالم مرا وا می دارد، کفش بپوشم و به قدمگاه مناره ای بلند برسم که می‌تواند پاهایم را بر پاشنه ساغریِ دست‌دوزِ گذشته‌های دور بنشاند و ببرد به محله ای که اولین دانشسرای رشت با آن نقش و نگارِ کاشیکاریِ نفیسِ حوضِ مدفونش و پنجره های پیر و شکسته اش هنوز می‌تواند لب بگشاید و خاطرات پنهانش را با صد منقار روایت کند. همان مناره بلند آجری که گویی از یک دانه بودن به سبک معماری عهد سلجوقی نرسیده و دست معمار، سروِ قامتش را پای «مسجدِ گلدسته» نشانده است؛ همان مسجدی که هرگز مناره دومش را از سبک معماری تاریخ صفویه پس نگرفته و همانطور با همان ساختار قدیمی که انگار هنوز دستش به دست مناره‌اش گره نمی خورد، در محله «ساغریسازان» پابرجا مانده و بر گذر شهر، رخ می نمایاند.

بهره گیری از خاطرات گذشته، تجلیل از مشاهیری چون استاد ابراهیم پورداوود و نیز توصیف مکان‌های زیارتی همچون مسجد گل‌دسته ساغریسازان و خانه میرزا کوچک و تبیین مکان‌های سیاحتی مانند پارک محتشم و انعکاس آداب و رسوم کسبه دوره گرد در روزهای پایانی سال و… همراه با بیان خاطرات نویسنده از دوران کودکی و زمان تحصیل ش، فضای حاکم بر داستان را ملموس ساخته و ذهن خواننده را با خود به سفری در تاریخ گذشته رشت می برد و سپس او را به سیاحت در کوچه های تاریخی شهر وا می دارد.

نویسنده در پایان اثر با گشت و گذار در بازار قدیمی رشت و توصیفی از کسب و کار متداول در این بازار و ابراز دلتنگی برای هر گوشه زادگاه‌ش، از بناها و آداب و رسوم تا گرمابه و بازار را هویت و شناسنامه محلات شهر برمی‌شمرد و در نهایت با بازگشت به خانه و برپایی مراسم تحویل سال در آخرین روز یک قرن اثرش را به پایان می رساند.

فاطمه جم راد دوم فروردین ماه سال ۱۳۵۰ در رشت به دنیا آمده و کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه گیلان است و دبیر زبان و ادبیات فارسی در مدارس استان بوده و علاوه بر حضور فعالانه در انجمن‌های ادبی، کارگاه‌های مختلف داستان نویسی و شعرسرایی را برگزار کرده و داوری مسابقه‌های شعر و سرود را نیز در کارنامه دارد.

بهستا، ناجی، قلم قدیس، خورشید پس از غروب، از نیل تا آهیل، سرزمین حوا، لبخند روح، درخت سلیمان، بال دوم پروانه و پاتوک پاتوک از جمله آثار این نویسنده و شاعر است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

پربازدیدترین

تازه‌ها

پربازدیدها