به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در همدان، مجید فروتن شامگاه چهارشنبه در جلسه هماندیشی سی و سومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با حضور مدیران دستگاههای فرهنگی استان با اشاره به کاهش سرانه مطالعه و مشکلات اقتصادی حوزه نشر بیان کرد: نگاه فرهنگی به کتابخوانی تحت تأثیر شرایط اقتصادی و فضای مجازی قرار گرفته است.
فروتن به نقش مهم ابزارهای نوین در ترویج کتابخوانی اشاره کرد و گفت: در دنیای امروز باید بهجای نگرش سنتی، از رویکردی نوین در حوزه مطالعه و کتاب استفاده کنیم و فضای مجازی میتواند به عنوان یک فرصت برای گسترش فرهنگ کتابخوانی عمل کند.
معاون فرهنگی و رسانهای ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان همچنین بر اهمیت طراحی برنامههای خلاقانه و نوآورانه برای کتاب کودکان و نوجوانان تأکید کرد و گفت: برنامههایی که به طور ویژه به ترویج مطالعه در این گروه سنی اختصاص یابد، میتواند تأثیر زیادی در نهادینهسازی فرهنگ کتابخوانی داشته باشد و متناسب با ذائقه و نیازهای روز جامعه طراحی شوند.
وی گفت: با وجود اینکه همدان به عنوان پایتخت کتاب در دورههای گذشته مطرح شده بود، اما متأسفانه نتوانسته این جایگاه را تثبیت کند و برای دستیابی به این هدف لازم است که همگرایی و همکاری میان متولیان فرهنگی و اجتماعی بیشتر شود.
معاون فرهنگی و رسانهای ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان افزود: همدان به عنوان یک شهر فرهنگی باید از ظرفیتهای خود برای ترویج کتابخوانی استفاده کند و در این راستا طرح روستا و عشایر دوستدار کتاب، شادپیمایی با موضوع کتاب میتوانند به عنوان الگو در سایر نقاط کشور معرفی شوند.
وی همچنین به نقش اقتصادی فرهنگ در توسعه استان اشاره کرد و گفت: طرحهایی مانند برند شدن صنایعدستی همدان از جمله سفال لالجین، منبت ملایر و هگمتانه همدان میتواند موجب رونق اقتصادی استان شود.
معاون فرهنگی و رسانهای ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان در ادامه از ایجاد «جام باشگاههای کتابخوانی» در استان خبر داد و گفت: این برنامه میتواند با همکاری ۸ تا ۱۲ نفر از افراد علاقهمند به کتابخوانی همراه با مربیان، به تحقق اهداف ترویج کتابخوانی کمک کند و با ارائه ۵۰ درصد یارانه و آموزش این طرح میتواند در ایجاد همگرایی میان دستگاههای مختلف فرهنگی و اجتماعی مؤثر باشد.
فروتن همچنین به معرفی کتاب شاخص سال استان برای کتابخوانی اشاره کرد و افزود: باید هر دستگاه فرهنگی برای ترویج کتابخوانی اقدامات خود را به صورت متمرکز معرفی کند که یکی از طرحهای پیشنهادی در این زمینه معرفی کتاب دانشنامه همدان در استان است.
برگزاری نمایشگاه و رونمایی از اسناد تاریخی همدان
مدیر مرکز اسناد مدیریت غرب کشور نیز بر لزوم ایجاد همگرایی میان دستگاههای فرهنگی و شهرداریها برای ارتقای فرهنگ کتابخوانی و تئاتر در استان تأکید کرد.
عاطفه زارعی به اهمیت تشکیل یک شورای سیاستگذاری متشکل از دستگاههای فرهنگی استان اشاره کرد و افزود: برای پیشبرد اهداف فرهنگی در استان همدان باید دستگاههای مختلف فرهنگی به ویژه شهرداریها و نهادهای مرتبط به صورت هماهنگ عمل کنند.
زارعی با اشاره به جایگاه ویژه همدان به عنوان پایتخت تاریخ و فرهنگ پیشنهاد کرد: ما باید از ظرفیتهای طبیعی و فرهنگی استان استفاده کنیم و پروژههای فرهنگی خاصی به عنوان مثال با همکاری شهرداری و ناشران استان میتوانیم نمایشگاههای کتاب و تازههای نشر را برگزار کنیم که مردم بومی از آن بهرهمند شوند.
مدیر مرکز اسناد مدیریت غرب کشور همچنین به حمایت از ناشران و نویسندگان استان همدان پرداخت و گفت: یکی از چالشهای مهم در حوزه کتاب و نشر، ضعف در زیرساختها و حمایت از پدیدآورندگان آثار است و باید همکاری میان ناشران، نویسندگان و دستگاههای فرهنگی بیشتر شده و از آنان در حوزه معرفی آثار و کتابها حمایتهای مالی و معنوی لازم انجام گیرد.
زارعی همچنین به اهمیت استفاده از رسانهها برای معرفی آثار و کتابها اشاره کرد و گفت: برای افزایش ضریب نفوذ فرهنگی در جامعه، لازم است که از رسانههای اجتماعی و خبرگزاریها به طور مؤثر بهرهبرداری کنیم.
وی یادآور شد: با همکاری این رسانهها میتوانیم هر ماه حداقل یک کتاب را معرفی کرده و با حضور خود نویسندگان و ناشران، ارتباط مستقیم با مخاطبان برقرار کنیم.
پیشنهاد ساخت کتابخانه استاندارد در روستای تاجآباد
زارعی همچنین به روستای تاجآباد و لزوم احداث یک کتابخانه استاندارد در این منطقه اشاره کرد و افزود: روستای تاجآباد نیازمند یک کتابخانه با استانداردهای مناسب است. این کتابخانه میتواند به یک مرکز فرهنگی و آموزشی تبدیل شود و در رشد فرهنگی منطقه تأثیر بسزایی داشته باشد.
وی همچنین به برگزاری نمایشگاههای فرهنگی و رونمایی از اسناد تاریخی همدان اشاره کرد و گفت: در این زمینه نمایشگاههایی مانند نمایشگاه عکسهای تاریخی همدان و نمایشگاه اسناد کتابخانهای میتواند به معرفی تاریخ و فرهنگ استان کمک کند که این اقدامات نه تنها به ارتقای فرهنگ عمومی کمک میکند بلکه به جذب گردشگران و علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ منطقه نیز خواهد پرداخت.
طرح امید توسعه فضای کتابخانهای در مناطق محروم
سرپرست کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان همدان نیز بر اهمیت استفاده از ظرفیتهای استان برای ترویج کتابخوانی و نشاط اجتماعی تأکید کرد.
میلاد کریمی پیشنهاد استفاده از ظرفیتهای سازمانهای مردمنهاد را برای ایجاد شیوهنامهای برای همکاری بهتر این سازمانها در ترویج فرهنگ کتابخوانی مطرح کرد و افزود: با اجرای طرح امید میتوان توسعه فضای کتابخوانی در مناطق محروم از طریق خودروهای سیار فرهنگی را فراهم کرد.
وی به باشگاه ادبی سیمرغ اشاره کرد و افزود: شناسایی ۳۰۰ نوجوان برای آموزشهای تخصصی در زمینه ادبیات و کتابخوانی، تولید برنامههای تلویزیونی و خوانش کتاب برای کودکان و نوجوانان، استفاده از فضای مجازی به عنوان فرصتی برای گسترش فرهنگ کتابخوانی، لزوم همکاری شهرداریها برای کسب عنوان پایتختی کتاب و ایجاد المانهای مرتبط با کتاب در شهر را میتوان اجرایی کرد.
سرپرست کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان همدان با تاکید بر همگرایی برنامهها و معرفی چهرههای ماندگار، گفت: میتوان با راهاندازی برنامههای مشترک بین اداره کتابخانهها چهرههای ماندگار کتاب در استان را معرفی کرد.
سرپرست کتابخانههای عمومی استان همدان نیز در این جلسه به اهمیت ترویج فرهنگ کتابخوانی و بهرهبرداری از ظرفیتهای فضای مجازی برای گسترش این فرهنگ تأکید کرد.
کریمی تأکید کرد که کتاب و کتابخوانی بهعنوان پیشرانههای اصلی فرهنگ در جامعه نقشی اساسی در ارتقاء ارزشها و آگاهی عمومی ایفا میکنند.
سرپرست کتابخانههای عمومی استان همدان با اشاره به ظرفیتهای فضای مجازی، گفت: بر خلاف آنچه گفته میشود، فضای مجازی تهدید نیست، بلکه یک فرصت برای ترویج کتابخوانی است و بلاگرها و فعالان فرهنگی در این فضا به طور مؤثر در ترویج کتاب و فرهنگ مطالعه نقش دارند.
کریمی از تلاشهای استان برای پایتختی کتاب از سال ۹۴ سخن گفت و افزود: این عنوان نه تنها موجب افزایش اعتبار فرهنگی استان میشود، بلکه میتواند آورده مالی نیز به همراه داشته باشد. شهرداران باید برای این هدف، منابع مالی لازم را تأمین کرده و المانهایی فرهنگی برای همدان ایجاد کنند.
سرپرست کتابخانههای عمومی استان همدان همچنین به اهمیت باشگاههای کتابخوانی اشاره کرد و گفت: در استان همدان، ۱۰ کتابخانه فعال در راستای ترویج کتابخوانی برنامههایی را اجرا میکنند که هفته کتاب به عنوان روز کتاب و کتابدار فرصتی برای ایجاد فشار فرهنگی و تقویت فرهنگ کتابخوانی در جامعه است.
کریمی افزود: برای ایجاد فضای یکپارچه و مؤثر در ترویج کتابخوانی، باید ۱۲۳ کتابخانه استانی با یکدیگر همراستا شوند و برنامههای مشترک برگزار کنند.
در ادامه این نشست و در راستای هفته کتاب با شعار بخوانید برای ایران پیشنهاداتی برای ترویج فرهنگ کتابخوانی مطرح شد. از جمله اینکه دهیاران، صنوف، مساجد و فضای مجازی به عنوان ظرفیتهایی در ترویج کتابخوانی هستند و مساجد محلی برای تجمع جوانان و نوجوانان میتواند نقش ویژهای در این زمینه ایفا کند.
حاضرین مطرح کردند که تبلیغات شهری با هدف معرفی نویسندگان و کتابهای مختلف انجام و از کتابهایی همچون کتاب شهید شکریپور (با عنوان میروم تا مجنون) و کتاب کودک شهید شمسیپور نیز در هفته کتاب رونمایی شود.
اعضا جلسه به استفاده از پلتفرمهای دیجیتال مانند پادکستها و رسانههای اجتماعی بهعنوان ابزارهای مؤثر برای گسترش فرهنگ کتابخوانی شناخته شده اشاره کردند و برگزاری مسابقات کتاب، ایستگاههای معرفی کتاب و نصب المانهای کتاب پیشنهاد شد.
نامگذاری یکی از میادین و خیابانها با عناوین کتابهای معروف و ایجاد ایستگاههای کتاب با عنوان از هر کتاب یک جمله برای عموم را پیشنهاد شد.
همچنین پیشنهاد شد؛ با توجه به وجود ۱۹ روستای هدف گردشگری در استان همدان طرحهایی برای معرفی کتابها و آثار مرتبط با تاریخ و فرهنگ ایران در نظر گرفته شود.
اعضا جلسه عنوان کردند علاوه بر بهرهگیری از کتابخانههای اقماری دانشگاه بوعلی سینا برای برگزاری باشگاههای کتابخوانی، با توجه به تغییر ذائقه نسل جوان و روند تیترخوانی ایجاد یک دبیرخانه دائمی برای ترویج کتابخوانی یک ضرورت است.
هفته کتاب فرصتی مناسب برای ایجاد جریانسازی فرهنگی و تقویت فعالیتهای فرهنگی در سطح جامعه است که با مشارکت تمام نهادها و سازمانها میتواند به یکی از پررنگترین رویدادهای فرهنگی تبدیل شود.
نظر شما