علی مستوفیان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بجنورد، بیان کرد: خراسان شمالی که بهعنوان دیار فرهنگها شناخته میشود، یکی از متنوعترین استانهای کشور از نظر قومی و فرهنگی است. این استان میزبان گروههای بزرگی همچون کرمانجها، ترکمنها، فارسها و ترکهاست و اقوامی نظیر لرها، عربها و سیستانیها نیز در آن حضور دارند که بر غنای فرهنگی و ادبی این منطقه افزوده است. این تنوع قومی و فرهنگی و ادبی، شرایطی کمنظیر برای انجام مطالعات میدانی فراهم میآورد و میتواند الگویی ارزشمند برای دیگر استانها باشد.
وی با بیان اینکه مردمنگاری علمیترین راه برای شناخت و ثبت فرهنگهاست، افزود: هدف از اجرای این طرح، مستندسازی دقیق میراث ناملموس، از جمله زبانها، موسیقی، آیینها، سنتها و صنایعدستی بومی است و این پژوهشها علاوه بر ارزش علمی، میتواند به توسعه گردشگری فرهنگی، جذب پژوهشگران و علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ اقوام و در نهایت رونق اقتصادی منطقه کمک کند.
مستوفیان خاطرنشان کرد: تحقیقات میدانی این طرح با حضور کارشناسان پژوهشگاه میراثفرهنگی و مشارکت فعال جامعه محلی انجام خواهد شد و در این شیوه، مردم خود روایتگر زندگی و سنتهایشان خواهند بود و همین امر سبب میشود تصویری واقعی، دقیق و عاری از برداشتهای کلیشهای ارائه شود و این نگاه واقعنگر ظرفیتهای بسیاری را آشکار خواهد کرد که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفتهاند.
وی انتخاب خراسان شمالی بهعنوان محور مطالعات مردمنگاری کشور را دارای دو وجه مهم علمی و پژوهشی که به ارتقای دانش مردمشناسی ایران کمک میکند و بُعد اجتماعی و فرهنگی که به همگرایی و تقویت پیوندهای میان اقوام مختلف یاری میرساند و بازتاب این پژوهشها در سطح ملی میتواند جایگاه خراسان شمالی را بهعنوان نمونهای از همزیستی مسالمتآمیز اقوام و فرهنگها برجستهتر سازد.
وی افزود: کارشناسان حوزه مردمشناسی معتقدند که اجرای چنین طرحهایی در مناطق مرزی کشور، افزون بر ثبت و حفظ سنتها و آیینها، به نوعی سرمایهگذاری فرهنگی نیز محسوب میشود زیرا هرچه شناخت علمی از تنوع فرهنگی، ادبی و قومی ایران بیشتر شود، امکان برنامهریزی برای توسعه پایدار در حوزههای اجتماعی، اقتصادی و گردشگری نیز فراهمتر خواهد شد.
مستوفیان در ادامه تأکید کرد: دستاوردهای این مطالعات قرار است در قالب کتاب، گزارشهای پژوهشی و برنامههای فرهنگی منتشر شود تا هم پژوهشگران و دانشگاهیان و هم علاقهمندان به فرهنگ عامه و گردشگری فرهنگی از این اقدام بهرهمند شوند و این اقدام را فرصتی تازه برای پژوهشهایی دانست که میتواند میان تاریخ، ادبیات، جامعهشناسی و مردمشناسی پل بزند.
وی تصریح کرد: این استان نهتنها مقصدی گردشگری با جاذبههای تاریخی و ادبی و طبیعی است، بلکه اکنون به آزمایشگاهی زنده برای مطالعات مردمنگاری تبدیل میشود.
مستوفیان مطرح کرد: انتخاب خراسان شمالی بهعنوان محور مطالعات مردمنگاری کشور، نقطه عطفی در تاریخ پژوهشهای تاریخی و فرهنگی ایران به شمار میآید؛ نقطهای که نشان میدهد میراث فرهنگی، تنها در بناها و آثار تاریخی خلاصه نمیشود، بلکه در زندگی روزمره، زبان، موسیقی، آیینها و روابط اجتماعی مردم جاری است و باید برای آیندگان حفظ و بازخوانی شود.
نظر شما