به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست علمی تخصصی «صنعت چاپ؛ هویتساز برند ملی» از سری برنامههای یازدهمین نکوداشت هفته علوم و فناوری صنعت چاپ با حضور عباس زارع، مدیرکل دفتر چاپ وزارت فرهنگ، رضا ملکی، رئیس مرکز سیاستپژوهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و جمعی از فعالان صنعت چاپ شنبه (۱۵ شهریور ماه) در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
در ابتدای این نشست محمد بیطرفان، با گرامیداشت ۱۱ شهریور، روز ملی صنعت چاپ، گفت: تاکنون ۱۲۰ نشست، سمینار و کارگاه آموزشی طی ۱۰ سال اخیر ازسوی انجمن برگزار شده است و هدف، جایگاهسازی برای صنعت چاپ بود و هدف اصلی، رسیدن صنعت چاپ به جایگاه واقعی و حقیقی آن بود.
وی ادامه داد: انجمن آمادگی دارد به عنوان بازو در کنار وزارت فرهنگ و تشکلهای صنفی صنعت چاپ، در تدوین و ترسیم استراتژیها نقش داشته باشد و هر کمکی که بتواند ارائه کند.
بیطرفان با اشاره به مبحث برندسازی ملی به عنوان یک قدرت نرم در کشورهای مختلف، گفت: در سایه برندسازی میتوان تمدن، فرهنگ و داشتههای ایران را به جهان صادر کنیم، ایران ظرفیتهای بسیار خوبی برای معرفی دارد به ویژه که عرصه غنی فرهنگ بسیار ارزشمند است.
در ادامه این نشست، عباس زارع در سخنانی با اشاره به رویکرد دفتر چاپ در برنامهریزیهای خود، عنوان کرد: در برنامهها از ظرفیت همه تشکلها و مجموعهها استفاده میکنیم؛ مثل انجمن علمی فناوری چاپ که نشان میدهد، به شعار خود پایبند هستیم و بدون کمک دوستان در این حوزه موفقیتی کسب نخواهیم کرد.
وی افزود: خلاء برندسازی در کشور محسوس است؛ بنابراین برنامهریزی مدون و منسجمی داریم تا در فضایی با تدبیر و عقلانیت، واردات محصولات چاپی را کاهش دهیم.
زارع، با اشاره به نشست جمعی از چاپخانهداران در سازمان توسعه تجارت با هدف رفع مشکلات صادراتی، گفت: بعد از طرح مسائل و مشکلات، قرار است به زودی تفاهمنامه تسهیل صادرات محصولات چاپی امضا شود. معتقدم برای توسعه صادرات باید به برندسازی اهمیت ویژهای بدهیم.
در بخش دیگر این نشست، رضا ملکی، با اشاره به اهمیت برندسازی ملی گفت: امروزه کشورها به لحاظ آنچه تصویرشان هست شناخته میشوند و این تصویر، مبنای قضاوت است، در حوزه برند ملی نخست بحث تصویر یک کشور و دیگر، رتبه کشورها در حوزههای مختلف مهم است.
وی با بیان اینکه مهم این است که در هر جامعهای یک سری تصویرساز داریم که تصویر کشورها را ترسیم میکنند، گفت: بدترین حالت این است که یک کشور نتواند برای خود تصویرسازی کند و دیگران برای او تصویرسازی کنند اما تصویرسازانی داریم که میتوانند تصویر ایران را آنگونه که هست و آنگونه که شایسته است به نمایش بگذارند.
به گفته ملکی، صنعت چاپ ایران صنعتی با قدمت کهن است، صنعتی راهبردی است که اکنون به بالندگی و بلوغ رسیده و در مقایسه با صنعت چاپ کشورهای همسایه دست پیش دارد.
وی با بیان اینکه در حوزه برندسازی مهمترین عرصه بازار صنایع فرهنگی است، گفت: بازار صنایع فرهنگی آنقدر مهم است که بعضی کشورها برندسازی ملی خود را به گونهای دنبال میکنند که به آن برند شناخته شوند. قطر، امارات و کانادا برخی از این کشورها هستند که توانستهاند در این عرصه ورود پیدا کنند.
ملکی ادامه داد: مسئله اینجا است که گاهی کالایی صادر میکنیم که به ضد برند تبدیل میشود. وقتی کالایی تولید میکنیم که نتواند مزیت رقابتی داشته باشد به یک برند منفی تبدیل میشود و باید نسبت به این موضوع حساس باشیم.
وی با اشاره به ظرفیتهای سازمان فرهنگ و ارتباطات، عنوان کرد: اکنون این سازمان ظرفیتهای خوبی دارد که با تایید وزارت فرهنگ میتواند در اختیار فعالان صنعت قرار گیرد، بازار صنایع فرهنگی پنج کشور ازجمله روسیه و عراق را مطالعه کردیم که میتواند در اختیار انجمن علمی فناوری چاپ و اعضای آن قرار گیرد.
به گفته وی، نکته مهم هدایتکننده بازار یعنی سلیقه و شناخت از بازار است. این آمادگی وجود دارد که در خدمت توسعه صنعت چاپ در عرصه داخلی و بینالمللی باشیم.
احمد فروزیده، استاد دانشگاه و فعال صنعت چاپ نیز در سخنانی با اشاره به نقش راهبردی صنعت چاپ در هویتسازی برند، گفت: هویتسازی یک فرایند اجتماعی، روانی، فرهنگی، فلسفی، زیستی و تاریخی و یک فرایند پیچیده و چند وجهی است.
وی ادامه داد: هویت ملی نیز حس مشترک مردم به یک وحدت کلی است و شامل اشتراکات تاریخی، دینی و مذهبی و آرمانهای مشترک مردم یک کشور و صفات اخلاقی و ظاهری یک جامعه است.
فروزنده به مفهوم برند ملی اشاره کرد و گفت: برند ملی مفهومی است که در بردارنده طیف وسیعی از فعالیتهای یک ملت است، مفهومی فراگیر و گسترده است که میتواند چتری برای همه برندها باشد.
وی با بیان اینکه برای ایران، افزایش صادرات با تکیه بر مزیتهای نسبی ضروری است، گفت: ساخت برند جهانی یک فرآیند بلندمدت و پیچیده است که نیازمند برنامهریزی دقیق، سرمایهگذاری و تعهد به اصول مدیریتی برندهای جهانی به عنوان سفیران اقتصادی و فرنگی کشورها عمل کنند و سهمی در توسعه اقتصادی و ارتقای جایگاه بینالمللی کشورها دارد؛ بنابراین استفاده هوشمندانه از ابزارها و راهکارها میتواند مسیر موفقیت در ایجاد برندهای جهانی را هموار کند.
همچنین محمود سمیعی نصیر، فعال حوزه برندینگ، گفت: نکته این است که ما در داخل روی برندینگ کار نکردیم و تصویری از مزیتهای ایران در کشورهای دیگر به نمایش نگذاشتهایم، این در حالی است که برند یعنی تسخیر ذهن مشتری.
وی در توضیح این عبارت، عنوان کرد: شاخصههای مختلفی برند ملی را ارتقا میدهد. شاید هیچگاه به ترکیه یا کره نرفتهایم اما فرهنگ و برندهای آنها از طریق کالاهای فرهنگی و هنری به کشورهای مختلف صادر شده است و بیننده فیلم و سریالهای آنها همان گردشگران آینده آن هستند.
سمیعی با بیان اینکه تصویری که از ایران به بیرون ارائه میدهیم، تصویر زیبایی نیست، گفت: اگر فعالان چاپ تصویر نسازند، دیگران برای ما تصویرسازی میکنند. امیدوارم با شناسایی اهمیت برندسازی دستاوردهای فعالان صنعت چاپ روزی در ویترینهای جهانی به نمایش گذاشته شود.
هویت و توسعه ملی در صنعت چاپ
مهدی کاظمی مهیاری، مدیرعامل شرکت تعاونی چاپ نیز در سخنانی گفت: صنعت چاپ، در حقیقت زبان ماندگار فرهنگ، هویت و برند ملی ایران است؛ و در کنار تولید، یک سفیر فرهنگی برای کشور است.
وی با اشاره به جایگاه صنعت چاپ در هویت ملی، عنوان کرد: اگر به تاریخ ملتها نگاه کنیم، هر جا که کتاب، سند یا اثر مکتوبی باقی مانده، همانجا هویت فرهنگی حفظ شده است، چاپ در ایران از همان ابتدا ابزاری بود برای ثبت و انتقال زبان فارسی، ارزشهای دینی و میراث فرهنگی. از قرآنهای قدیمی چاپی گرفته، تا کتابهای درسی امروزی و از روزنامههای صد سال پیش، تا مدارک هویتی و کارتهای بانکی امروز.
کاظمی، با بیان اینکه همه نشان میدهند، بدون چاپ، حافظه جمعی ناقص میماند، افزود: صنعت چاپ، ستون نامرئی هویت ایرانی است، ستونی که فرهنگ، آموزش و حتی امنیت ملی روی آن استوار شده و امروز این ستون میتواند پیام فرهنگ غنی ایرانی را به جهان منتقل کند، به گونهای که هر کارت، هر بستهبندی و هر سند، سفیر فرهنگ ایرانی در بازارهای جهانی است.
وی به مبحث چاپ و برند ملی ایران اشاره کرد و ادامه داد: وقتی از برند ملی صحبت میکنیم، فقط به یک لوگو یا شعار تبلیغاتی اشاره نداریم، برند ملی ایران، یعنی تصویری که در ذهن دنیا از کشور ما شکل میگیرد.
به گفته کاظمی، چاپ این تصویر را عینیت میدهد؛ پاسپورت و کارت ملی ما، نماد اعتبار و شهروندی هستند، بستهبندی کالاهای صادراتی، اولین نماینده ایران در بازارهای جهانیاند و کتابها و نشریات ما، ویترین فرهنگ و هنر ایرانی در جهان بهشمار میروند.
وی با طرح این موضوع که چاپ، جایی است که اعتماد، اعتبار و فرهنگ یک ملت دیده میشود، گفت: اگر چاپ قدرتمند، استاندارد و خلاقانه باشد، برند ملی ایران هم درخشانتر خواهد شد و پیام فرهنگی ایران به جهان منتقل میشود.
کاظمی، در بخش پایانی صحبتهای خود تاکید کرد: صنعت چاپ، مثل بسیاری از حوزهها در حال تحول جدی است. امروزه چاپ تنها یک ماشین مکانیکی نیست؛ بلکه با فناوریهای نوین، هویتسازی و حفاظت اطلاعات را نیز ممکن میسازد و شامل چاپ دیجیتال و هوشمند، با سرعت، کیفیت و انعطافپذیری بیشتر، چاپ امنیتی، برای اسناد بانکی، اوراق دولتی و مدارک هویتی و اتصال چاپ با فناوریهای نوین، مثل هوش مصنوعی، بلاکچین و اینترنت اشیا، که آینده هویتسازی و حفاظت اطلاعات را رقم میزند.
وی همچنین گفت: اینجا جایی است که باید به نوآوری، سرمایهگذاری و آموزش نسل جدید اهمیت ویژه بدهیم، تا چاپ ایران همگام با جهان حرکت کند و سفیر فرهنگی و هویتی کشور باشد، یادمان نرودد که صنعت چاپ تنها ابزار تولید نیست؛ بلکه بخشی از امنیت، هویت و توسعه ملی ماست و اگر میخواهیم برند ملی ایران در جهان بدرخشد، باید صنعت چاپ را بهعنوان یکی از پایههای اصلی آن جدی بگیریم.
در ادامه این نشست عطیه سجاد، دیگر فعال صنعت چاپ نیز در سخنانی با بیان اینکه برندسازی ملی به یک جریانسازی نیاز دارد، گفت: اکنون تصویری که طی سالهای اخیر از امارات، قطر و عربستان ساخته شده نسبت به تصویرسازیهای گذشته بسیار متفاوت است، بنابراین باید به این تصویرسازی دقت کنیم.
وی به تجربه ترکیه در حوزه تصویرسازی اشاره کرد و گفت: ترکیه نیز طی سالهای گذشته مستمرا تصاویر شهرهای کوچک خود را از مانیتور پروازهای خود را به مردم معرفی میکرد و همین اقدام موجب شد که اکنون این شهرهای کوچک مقاصد گردشگری شهرهای مختلف باشند.
سجاد، با بیان اینکه ما در صنعت چاپ، کم کاری زیاد داریم، ادامه داد: این موضوع در حالی رخ میدهد که چاپ از مهمترین صنایع ایران در زنجیره تامین است و نقش مهمی در صادرات محصولات ایرانی دارد، در این میان نباید فراموش کرد که جذب کار چاپی کتاب یا بسته بندی نیاز به استمرار حضور ایران در رویدادهای کشورهای خارجی دارد.
وی همچنین گفت: تعداد افراد تحصیلکرده در این صنعت بسیار محدود هستند، از سوی دیگر مشکل نیروی انسانی متخصص و مشکل منابع انسانی برای دستگاههای جدید داریم که در این میان برگزاری دورههای تخصصی آموزشی میتواند مشکلگشا باشد.
آخرین سخنران این نشست، غلامرضا شجاع بود، وی در سخنانی گفت: نکته مهم این است که صنعت چاپ همه جا هست ولی دیده نمیشود، ما در چاپ مثل صنایع دیگر فاصله چند ساله با صنایع دنیا داریم و ماشینها فرسوده شدند، هرچند به شکل موردی ماشینهای خوبی وجود دارد و کیفیت کارهای چاپی خوب است.
وی با بیان اینکه صنعت چاپ، رابط بین مشتری و کالا است، گفت: برندسازی نکته مهمی است که فعالان صنعت چاپ باید به آن توجه داشته باشند، از سوی دیگر باید با برگزاری رویدادهایی از این قبیل، خروجی خوب و مناسبی از این نشستها داشته باشیم و در اختیار صنف قرار دهیم.
نظر شما