به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)،اوریپید در نمایشنامه «زنان فریادخواه»، زنان را در موقعیتی بیسابقه قرار میدهد؛ آنان که فرزندانشان در جنگ کشته شده و اجسادشان در تبای روی زمین رها شده، به خونخواهی و دادخواهی برمیخیزند تا صدای خود را به مردم و حاکمان جبار برسانند. این اثر نه تنها از منظر هنری و سبکپردازی بینظیر است، بلکه از دید فلسفه، جامعهشناسی و حقوق سیاسی نیز اهمیت ویژهای دارد.
در مرکز این تراژدی، زنان فریادخواه قرار دارند؛ کسانی که به دلیل مرگ فرزندان و بیعدالتیهای اجتماعی به آتن میآیند و خواستار رسیدگی قانونی و عدالت مردمی میشوند. اوریپید با قرار دادن زنان در موقعیت اعتراض و مطالبه حق، پیش از آنکه چنین صدایی در تاریخ جهان به رسمیت شناخته شود، مسائل حقوقی، اجتماعی و سیاسی را پیش روی مخاطب میگذارد. زنان در این نمایش، نمادی از عدالتخواهی و وجدان اخلاقی جامعهاند و نشان میدهند که دادخواهی و اعتراض تنها مختص مردان یا حاکمان نیست.
یکی از ویژگیهای برجسته این اثر، تلفیق فلسفه تاریخ با تراژدی است. هگل، فیلسوف آلمانی، در نگارش فلسفه تاریخ خود بارها به نمایشنامههای یونانی رجوع میکرد و این نشان میدهد که آثار اوریپید، آیسخولوس و سوفوکل نه تنها از نظر هنری بلکه از منظر نظریههای فلسفی و سیاسی نیز الهامبخش بودهاند.
«زنان فریادخواه» نمونهای بینظیر از چنین تلفیقی است؛ تراژدیای که همزمان با ایجاد تجربهی احساسی عمیق، بحثهایی فلسفی درباره عدالت، حقوق و نقش زنان در جامعه مطرح میکند. در دل این نمایشنامه، اوریپید به مفاهیم بنیادینی چون قانون، عدالت، اخلاق و الهیات میپردازد. رها شدن اجساد فرزندان زنان در میدان نبرد، نقض سنتهای اخلاقی و الهی تلقی میشود و همین نکته انگیزهای است تا زنان فریادخواه برای احقاق حق خود به آتن روی آورند. این روایت نه تنها تاریخ تراژیک یونان باستان را منعکس میکند، بلکه سوالاتی مدرن دربارهی حقوق بشر، عدالت اجتماعی و مشارکت زنان در تصمیمگیریهای سیاسی مطرح میسازد.
از منظر ادبی، اوریپید در این اثر مهارت فوقالعادهای در پرداخت شخصیتها و ایجاد تنشهای تراژیک به کار برده است. هر یک از زنان فریادخواه با انگیزهها و احساسات خاص خود، نمایانگر گوشهای از مبارزه انسانی برای عدالتاند. همچنین زبان و نغمههای شاعرانهی اثر، مخاطب را از همان لحظهی آغاز داستان درگیر میکند و تجربهای عاطفی و فکری همزمان ایجاد مینماید. کتاب «زنان فریادخواه» برای امروزین خواننده بیش از یک نمایشنامهی تاریخی است. این اثر میتواند منبعی ارزشمند برای تحلیل مسائل حقوقی زنان، دموکراسی، حق اعتراض و الزامات قانونی مرتبط با عقاید و ادیان باشد.
علاوه بر این، نمایشنامه یادآور این نکته است که صدای عدالتخواهی هیچگاه نباید خاموش شود و حتی در شرایطی که جامعه غافل یا حاکمان جبارند، انسانها میتوانند با ایستادگی و مطالبهی حق، مسیر تغییر را هموار کنند. در نهایت، «زنان فریادخواه» اثری است که تلفیقی است از هنر، فلسفه و سیاست؛ نمایشی که بیش از دو هزار سال پیش نوشته شده اما پیام آن همچنان تازه، پرقدرت و مرتبط با دغدغههای عصر حاضر است. اوریپید با خلق این اثر، نه تنها صدای زنان را به تاریخ تراژیک یونان افزود، بلکه الگویی ارائه کرد برای مطالبهی عدالت و حق در هر جامعهای. مطالعه این کتاب، تجربهای عمیق از درک درد، عدالت و قدرت اعتراض فراهم میکند و به خواننده این فرصت را میدهد که با وجدان انسانی و حس مسئولیت اجتماعی خود روبرو شود.
کتاب «زنان فریادخواه» نوشته اوریپید و ترجمه غلامرضا شهبازی در نوبت سوم ۱۴۰۴ با ۹۸ صفحه به قیمت ۱۲۶ تومان توسط انتشارات بیدگل منتشر شده است.
نظر شما