سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - یوسف ملایی: بندرعباس را به عنوان جغرافیای شعر و ادبیات می‌شناسند و وجود ده‌ها انجمن و خانه و محفل از جمله «خانه ادبیات سیمرغ»، انجمن ادبی دوشنبه‌های شعر هرمزگان، انجمن ادبی ترانه هرمزگان، انجمن ادبی «شعر هرمزگان»، انجمن ادبی «شعر درخت»، انجمن ادبی «شعر دریا»، انجمن ادبی دبیران ادبیات هرمزگان، انجمن ادبی «آفتاب» بندرعباس، انجمن ادبی، «محفل ادبی اندیشه» بزرگسال و خردسال بندرعباس، انجمن ادبی بندرگاه بندرعباس، «محفل ادبی سُلالِه»، محفل ادبی صبای کتابخانه‌های عمومی هرمزگان، محفل ادبی رضوی هرمزگان، انجمن ادبی گامبرون، انجمن ادبی شعر طنز هرمزگان، انجمن شعر حوزه هنری هرمزگان، انجمن داستان نوجوان، انجمن شعر نوجوان، انجمن طنز نوجوان، باشگاه شعر سیمرغ و باشگاه داستان سیمرغ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هرمزگان، انجمن زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد واحد بندرعباس، انجمن زبان و ادبیات فارسی دانشگاه هرمزگان، انجمن علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور هرمزگان، کانون شعر و ادب دریا و انجمن ادبی دانشگاه فرهنگیان هرمزگان، گواه این مدعا است.
«خانه ادبیات بهمنی» به زودی در هرمزگان راه‌اندازی می‌شود
اما خانه دیگری هم قرار است راه‌اندازی شود. سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (۱۷ آذرماه سال ۱۴۰۳) در سفر به بندرعباس بر مزار محمدعلی بهمنی شاعر و ترانه‌سرا حضور یافت و قول داد که «خانه ادبیات بهمنی» در هرمزگان راه‌اندازی شود.
در این مراسم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با مشارکت استانداری هرمزگان موافقت کردند که «خانه ادبیات بهمنی» راه‌اندازی و المان یادبودی به فراخور شأن او طراحی و بر مزار وی نصب شود.
محمدعلی بهمنی خالق ۱۴ مجموعه شعر، روز جمعه نهم شهریور ماه سال ۱۴۰۳ آسمانی شد. از وی آثار متعددی از جمله «باغ لال»، «در بی وزنی»، «عامیانه‌ها»، «گیسو، کلاه و کفتر»، «شعرخوانی گوته»، «گاهی دلم برای خودم تنگ می‌شود»، «غزل»، «شاعر شنیدنی ست»، «عشق است»، «نیستان»، «امانم بده»، «مهمان ماه» و «این خانه واژه‌های نسوزی دارد» را در فاصله سال‌های ۱۳۵۰ تا ۱۳۸۲ خلق و منتشر کرده است.
خانه‌های ادبیات در هرمزگان نه تنها یک ضرورت فرهنگی، بلکه یک اولویت توسعه‌ای است
محمدرضا تولایی، شاعر، منتقد ادبی و دبیر انجمن ادبی اندیشه بندرعباس در این زمینه در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا، به ضرورت ایجاد خانه‌های ادبیات در هرمزگان، رسالت و اهداف خانه ادبیات استاد بهمنی پرداخت و گفت: به‌نظر من، ایجاد خانه‌های ادبیات در هرمزگان نه تنها یک ضرورت فرهنگی، بلکه یک اولویت توسعه‌ای است. استان هرمزگان از نظر تنوع زبانی، قومی و فرهنگی یکی از غنی‌ترین نقاط کشور است اما این تنوع بدون ثبت، مستندسازی و تقویت از طریق نهادهایی مانند خانه ادبیات، در خطر فراموشی و فرسایش قرار می‌گیرد.
وی با بیان اینکه خانه ادبیات می‌تواند سه کارکرد مهم داشته باشد، افزود: حفاظت از میراث بومی یکی از این کارکردهاست همچنین ادبیات شفاهی جنوب، مانند ترانه‌های بندری، افسانه‌های محلی، ضرب‌المثل‌ها و روایت‌های تاریخی، ارزش جهانی دارد و اگر اکنون ثبت نشوند، با تغییر نسل‌ها از بین می‌روند و خانه ادبیات می‌تواند این‌ها را جمع‌آوری و مستند کند.
تولایی با بیان اینکه پرورش استعدادهای بومی نیز یکی از کارکردهای خانه ادبیات در استان هرمزگان است، عنوان کرد: جوانان زیادی در هرمزگان هستند که ذوق نویسندگی، شعر یا قصه‌گویی دارند ولی بستری برای رشد ندارند. خانه ادبیات می‌تواند فضایی برای آموزش، کارگاه‌ها، نشست‌های نقد، و حتی معرفی آثار آن‌ها به سطح ملی ایجاد کند. همان‌گونه که خانه ادبیات سیمرغ که به همت نغمه حکمت‌شعار و حمایت آموزش و پرورش استان هرمزگان، تاسیس شده و چند سالی است که به مأمنی برای نویسندگان نوجوان و جوان بدل شده و با برگزاری کارگاه‌های شعر و نویسندگی، با حضور شاعران برجسته استان، شاعرانی چون الهه وکیل‌زاده و اطهر السادات پذیرش را به جامعه ادبی هرمزگان معرفی کرده است.
وی با بیان اینکه هرمزگان باید به قطب ادبیات جنوب تبدیل شود، گفت: اگر چنین خانه‌هایی با برنامه‌ریزی مناسب اداره شوند، هرمزگان می‌تواند در کنار استان‌هایی مثل خوزستان، فارس و…، به یکی از قطب‌های ادبیات جنوب ایران تبدیل شود. این یعنی قدرت نرم فرهنگی، گردشگری ادبی و هویت مستقل فرهنگی برای استان است.
تولایی تاکید کرد: به‌نظرم نبودِ چنین فضایی در استانی با این میزان از ظرفیت، مثل داشتن معدن طلا بدون معدن‌کاری است. هرمزگان فقط نیاز به استخراج دارد و خانه‌های ادبیات می‌توانند نقش کلنگ اول را بازی کنند.
رسالت خانه ادبیات استاد بهمنی چیست؟
دبیر انجمن ادبی اندیشه بندرعباس ادامه داد: خانه ادبیات محمدعلی بهمنی، باید به مرکزی تبدیل شود برای شناخت، تفسیر، ترویج و نقد آثار استاد، تا نام و اندیشه‌اش در حافظه فرهنگی کشور ماندگار بماند. ضمناً با الهام از نگاه انسانی، عاشقانه و اجتماعی او، خانه ادبیات محمدعلی بهمنی می‌تواند بستر شکل‌گیری یک جریان پویا در شعر و داستان جنوب باشد.
تولایی افزود: همچنین خانه ادبیات استاد بهمنی، می‌تواند میزبانی شایسته، برای برگزاری جشنواره سالانه شعر «غزل جنوب» به نام او و اجرای شب شعر، رونمایی کتاب، جلسات نقد و یادبودهای ادبی و میزبانی جلسات شعرخوانی از شاعران فارسی‌زبان دیگر کشورها نیز باشد و هرمزگان را به قطب ادبیات معاصر بدل سازد.
وی عنوان کرد: خانه ادبیات استاد بهمنی باید تلفیقی باشد از موزه ادبی، مدرسه هنری، مرکز پژوهشی و کانون فرهنگی پویا که رسالت آن نه‌تنها زنده‌نگه‌داشتن نام یک شاعر بزرگ، بلکه با الهام از راه و نگاه او، آینده‌ای تازه برای شعر جنوب و ادبیات معاصر ایران بسازد.
خانه ادبیات محمدعلی بهمنی، حافظ میراث ادبی و بستری برای خلاقیت نسل نو
تولایی بیان کرد: به نظر بنده، خانه ادبیات استاد بهمنی اگر بخواهد نقشی ماندگار ایفا کند، باید از یک فضای صرفاً نمادین فراتر رود و به نهاد تخصصی و حرفه‌ای تبدیل شود. خانه ادبیات بهمنی، باید ارتباطی پویا با دانشکده‌های ادبیات، گروه‌های زبان فارسی در آموزش و پرورش، انجمن‌های شعر و اساتید دانشگاه داشته باشد تا بتواند جایگاه علمی خود را تثبیت کند.
خانه ادبیات بهمنی در صورتی که راه‌اندازی شود، می‌تواند هم حافظ میراث ادبی باشد، هم بستری برای خلاقیت نسل نو فراهم آورد و هم چهره فرهنگی هرمزگان را در سطح ملی ارتقا دهد. با برنامه‌ریزی دقیق، مشارکت نیروهای متخصص و ارتباط مؤثر با نهادهای رسمی و مردمی، این هدف کاملاً دست‌یافتنی است و شایسته است که این موضوع به عنوان یک مطالبه، مورد توجه نویسندگان، شعرا و مولفان استان باشد تا گامی دیگر در مسیر درخشش هرمزگان در شعر و ادبیات برداشته شود.
نظر شما