به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از روابط عمومی دانشگاه بین‌المللی المللی مذاهب اسلامی؛ نشست نقد و بررسی کتاب مکاتب احیاگری اسلامی در هند قرن نوزدهم میلادی در سالن ناشران دانشگاهی، کمیته علمی _ فرهنگی در ۳۶ نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در مصلی با حضور دکتر حمید عابدیها عضو هیات علمی دانشگاه بین المللی برگزار شد. این نشست روز پنج شنبه ۱۸ اردیبهشت ماه دومین روز برگزاری نمایشگاه کتاب با حضور نویسنده کتاب دکتر حمید عبادیها و دکتر علی محمد طرفداری عضو هیئت علمی کتابخانه ملی و مرکز اسناد جمهوری اسلامی ایران؛ منتقد کتاب و دبیر نشست خانم دکتر مائده بایرام در سالن ناشران دانشگاهی در مصلی تهران برگزار شد.

دبیر نشست دکتر بایرام استاد مدعو دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی ضمن معرفی دانشگاه و تأکید بر رویکرد تقریب‌گرایانه دانشگاه در مذاهب مختلف اسلامی ابتدا به ذکر مقدمه‌ای در خصوص تاریخ اسلام در هند پرداخت و گفت: گسترش اسلام در هند با لشکرکشی محمود غزنوی آغاز شد و در حکومت گورکانیان اسلام به اوج اقتدا خود در هند رسید. اما با ورود استعمار انگلستان به هند این امر باعث افول اقتدار حکومت مسلمان در هند شد و به تدریج هند مستعمره انگلستان قرار گرفت و این استعمار در حدود یک قرن و نیم ۱۸۰۰ تا ۱۹۴۷ ادامه یافت.

سپس دکتر حمید عبادیها در ابتدا به انگیزه تالیف این کتاب با همکاری همسر خود، خانم دکتر پرستو کلاهدوزها پرداخت. او افزود: فصل دوم این کتاب "بازشناسی جنبشها و مکاتب احیاگرانه هند در قرن نوزدهم" رساله دکترا همسرم است که به دلیل سفر به هند این انگیزه در ما ایجاد شد که به طور مفصل تری به این موضوع بپردازیم. لذا برای همین امر مجدد به هند سفر نمودیم و همین سفر ما مقارن با همایشی بین المللی در دانشگاه علیگر هند شد. در این همایش مستشرقان و پژوهشگران متخصص در تاریخ و اندیشه هند گردهم آمده بودند. بنابراین از فرصت پیش آمده بهترین استفاده را کردیم و در بین اساتید همایش، پرسشنامه‌ای کتبی پخش کرده و دیدگاه‌ها و اندیشه‌های عالمانه آنان را در خصوص موضوع کتاب جمع آوری و به فراخور موضوع در متن کتاب افزودیم.
در ادامه دکتر علی محمد طرفداری منتقد حاضر در نشست ضمن ارج نهادن به تلاشهای صورت گرفته در تدوین این اثر به نقد کتاب اقدام نمود.

وی افزود: استعمار انگلستان توانست در هند با قدرت سیاسی خود، هندی های مسلمان را از هندیهای دیگر منزوی نماید و همین امر باعث شکل گرفتن کشور پاکستان شد که نام این کشور نیز اشاره به کشور پاکها دارد و همین امر باعث شد که مسلمان در کشور هند تاثیر و نقش چندانی دیگر نداشته باشند و اختلافات بین دو کشور همچنان باقی بماند که با کوچکترین بهانه، تنش بین دو کشور همسایه اوج می‌گیرد.

همچنین این عضو هیات علمی کتابخانه ملی و مرکز اسناد جمهوری اسلامی در ادامه بیان کرد: استعمار انگلستان با تلاش خود توانست زبان خود را جانشین زبان فارسی که قریب به ۷ قرن در هندوستان رواج داشت، نماید و باعث شود که هندیها از دسترسی به منابع قدیمی که سرشار از منابع ادبی و علمی می باشد، محروم گردند اما با گسترش زبان انگلیسی در هند کمتر ادبیات غنی ادبی؛ شعر و داستان شکل گرفت.

در ادامه دکتر طرفداری استاد و پژوهشگر تاریخ ضمن تأکید بر اینکه جریانها و مکاتب اصلاحی در کشورهای اسلامی بالاخص در کشور هند همچون مکاتب دیوبند، علیگر و ندوه الاسلام متعلق به اهل سنت می باشد، بیان نمود: در کتاب جریانهای شیعی موثر در هند که با سفر به کشور هند قابل مشاهده است، بالاخص در مراسم عزاداری امام حسین علیه السلام کمتر در کتاب مطرح شده اند و اصلاً هیچ اثری از حضور شیعیان در روند اصلاحی هند نمی توانیم ببینیم.

دکتر حمید عابدیها عضو هیات علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) در پاسخ گفت: در این کتاب اثری از جریانهای اصلاحی شیعی وجود ندارد به دلیل آنکه شیعیان این کشور در طول قرنها حضور در جایگاههای و فعالیت های سیاسی هند منع شده اند و به همین دلیل تأثیر فرهنگی و اصلاحی بسیار کمی در هند دارند و به تعبیر دیگر می توان گفت شیعیان در هند زندگی می‌کنند اما در جریانهای سیاسی و فرهنگی هند نقش تأثیر گزاری ندارند.
در انتها ضمن قدردانی از نویسندگان و منقد و شرکت کنندگان نشست علمی، به سوالهای شرکت کنندگان پاسخ داده شد.