به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، مهدی قزلی، نویسنده کتاب «روایت اول شخص از شخص اول» در شانزدهمین جلسه حلقه تاریخ شفاهی قم که در مرکز اسناد انقلاب اسلامی برگزار شد، درباره «مفهوم اول شخص بودن» گفت: ما روایت را، مبتنی بر راوی میفهمیم اما تاریخ شفاهی، ضبط آگاهانه خاطرات یک نفر است.
وی ادامه داد: این دو با هم فاصلهای دارند که ادبیات نامیده میشود. در تعریف ساده ادبیات هم میشود گفت که اگر کتابی را خواندید و بعد آن را پیش خودتان نگه داشتید تا بعداً دوباره به آن مراجعه کنید یا حتی به دیگران معرفیاش کنید، آن کتاب، ادبیات است.
قزلی افزود: اما اگر کتابی را که خواندید، حتی اگر خوشتان آمد، کنار گذاشتید و برایتان تمام شد، ادبیات نیست. ادبیات با مانایی و ماندگاری، نسبت دارد. اما آنچه باعث میشود که متنی ادبیات بشود، راوی است.
این نویسنده اضافه کرد: برخی فکر میکنند مروی یا روایت شونده خوب، لازم است. اینطور نیست. شرط کافی، راوی خوب است، نه مروی خوب. بنابراین میشود درباره حضرت آقا کتاب نوشت و بشود «شرح اسم»؛ یا کتاب جعفر شیرنیا، «حضرت آیتالله سید علی خامنهای».
مهمان برنامه حلقه تاریخ شفاهی یادآور شد: این دو کتاب را که میخوانیم، دو شخصیت مختلف میبینیم، در حالیکه مروی یکی ست. اما دو راوی با دو نگاه مختلف آن را نوشتهاند. بنابراین راوی باید خودش را بشناسد و تربیت کند. تربیت یعنی دغدغه، تجربه زیسته و علاقه خود را بشناسید.
قزلی تصریح کرد: بنابراین در سه گانه راوی، مروی و روایت، راوی مهمترین گزینه است. گرچه نهادها، درگیر مروی هستند و دغدغه سوژههای خود را دارند.
وی بیان کرد: روایت محصول تعامل راوی و مروی است. روایتی فراگیر میشود و میان مخاطبان دست به دست میشود که راوی، بیشترین نزدیکی را به مروی به لحاظ دلی، ذهنی، علمی اطلاعاتی، و علاقهمندی داشته باشد.
قزلی تاکید کرد: در این شکل، باید محدود کار کرد اما موثر. مانند یک تکتیرانداز. در عالم رسانه، کارهای باز و پهن، طرفدار کمتری پیدا میکنند.
این داستاننویس افزود: یک راوی جستجوگر باید رویه زنبور عسل را داشته باشد. ابتدا خلوتکدهای پیدا کنید. از تمامی ثمرات و اطلاعات استفاده کنید. حرکت کنید و دنبال بگردید، در نشستن اتفاقی نمیافتد. نسبت به مروی تواضع داشته باشید و در نهایت، مسئله شما باید مخاطب و مردم باشد که اگر این باشد، روایت شما میشود، شفا للناس.
در بخش دیگری از این نشست محمدحسین فروغی، رئیس مرکز اسناد قم، توضیحی درباره کتاب ارائه داد و گفت: این کتاب روایتهای اپیزودیک از حاشیههای دیدارهای مقام معظم رهبری است که از زبان اول شخص راوی نوشته شده است.
نظر شما