سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایبنا(ایران): در هفته‌ای که گذشت رویدادهای فرهنگی بسیاری روی داد که بخشی از این رویدادهای فرهنگی بحث و بررسی خود را از رویدادهای تقویمی بر مبنای یک کتاب قرار داد. در این هفته خبرها با بازگشت 3506 الواح تاریخی آغاز شد که از نیویورک به ایران آمد. همچنین روز جهانی گردشگری و هفته گردشگری رویدادهای کتابی خاص خودش را داشت. در این گزارش به بعضی از رویدادهای کتابی هفته‌ای که گذشت در حوزه تاریخ و سیاست می‌پردازیم البته این گزارش شامل همه رویدادهای کتابی بر پایه تاریخ و سیاست نیست.

بازگشت 3506 الواح هخامنشی به موزه ملی

 ۳۵۰۶ گل‌نبشته‌ی هخامنشی که عصر پنجشنبه ۳۰ شهریورماه ۱۴۰۲ با هواپیمای رییس جمهوری وارد کشور شد، با تدابیر امنیتی به مخزن موزه ملی ایران منتقل شد. این گل‌نبشته‌های تاریخی که سال ۱۳۱۱ در محل باروی تخت جمشید کشف شده است به زودی در موزه‌ ملی ایران برای همگان به نمایش گذاشته می‌شود.

اهدای بیست و نهمین جایزه بنیاد افشار

جوایز اهدایی از بیست و نهمین جایزه ادبی و تاریخی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار به استاد سید عبدالله انوار؛ با حضور چهره های فرهیخته و پیشکسوت عرصه فرهنگ، به منظور نگهداری بهینه، به عنوان گنجینه میراث معنوی ایرانیان به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تحویل  شد.

برای سریلندی ایران خون‌ها ریخته شده

نشست نقد و بررسی کتاب «سرداران ایرانی؛ از کوروش تا سلیمانی» از سلسله نشست‌های هفته دفاع مقدس با همکاری شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، امروز دوشنبه (۳ مهر ۱۴۰۲) در سرای کتاب خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد. محمدباقر رجبی دوانی نویسنده کتاب و علی‌محمد طرفداری ایران شناس و پژوهشگر تاریخ در این نشست حضور داشتند. برخی می‌گفتند با آوردن اسم کوروش شأن شهید سلیمانی را پایین آوردید درصورتی که کتاب را نخوانده و خروجی را ندیده‌اند. عثمانی‌هایی که دلشان ماند که ایران را بگیرند و در دهه اخیر هم بر دل داعشی‌ها ماند. این نسل باید بدانند اگر خیانت انگلیس و فرانسه به عباس میرزا نبود شاید آن جنگ‌ها رخ نمی‌داد. نسل جدید نمی‌داند برای این‌ها، خون‌ها داده شده، برای این سرزمین ما در دریای خون حرکت می‌کنیم. قضیه داعش که با دلاوری حاج قاسم و نیروهایش و رهنمودهای رهبری ناکام ماندند و جهان حیرت کرد.

برگزاری نمایشگاه‌ها با همکاری کاخ گلستان

افرین امامی، رئیس مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان، عنوان کرد: این مجموعه جهانی در راستای همکاری با نهادهای فرهنگی و میراثی، به مانند ادوار گذشته، از آرشیو تاریخی کاخ گلستان، اسناد، تصاویر و آثار نسخ خطی در اختیار این نهادها برای برگزاری نمایشگاه‌ها مختلف ارائه می‌دهد. وی با اشاره به برخی از این نمایشگاه‌ها که با همکاری کاخ گلستان برگزار می‌شود، افزود: از جمله این نمایشگاه‌ها می‌توان به نمایشگاهی به مناسبت هفته گردشگری در سطح شهر پردیس اشاره کرد که ۲۴ تصویر به همراه نشان‌های قاجار و ۱۸ عکس از مراسم تعزیه و تکیه دولت و تکایا و همچنین ۱۴ تصویر از قرآن‌های ثبت ملی به صورت تخته شاسی در اختیار میراث فرهنگی شهر پردیس قرار گرفته است. گردشگران و دوستداران فرهنگ و تاریخ می‌توانند دو روز به رایگان از 11 تالار آثار گوناگون موزه‌ای در این گنجینه بازدید کنند.

مصوبه‌ای درباره نامگذاری روزی به نام «روز تهران»

مهدی چمران رئیس شورا، در یکصد و هفتاد و نهمين جلسه صحن شورا اظهار داشت: در دوره چهارم، مصوبه‌ای در خصوص نامگذاری روزی به نام «روز تهران» داشتیم که در آن مصوبه به شورای فرهنگ عمومی پیشنهاد شد تا این نام در تقویم عمومی کشور ثبت شود ولی متأسفانه به دلیل اینکه پایان دوره بود پیگیری نهایی نشد و اکنون لازم است تا این مهم انجام شود.

نگرش دوقطبی در باستان‌شناسی پسااستعماری

شاهین آریامنش، باستان‌شناس و پژوهشگر در بررسی و نقد کتاب «هویت تحمیلی، نگرش دوقطبی در باستان‌شناسی پسااستعماری» که در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، گفت: این کتاب بسیار خوشخوان است و هر کس شروع به خواندن می‌کند بی‌درنگ تا آخر آن را می‌خواند. من برای اینکه به ویژگی‌های کتاب بپردازم خوب است نگاهی به تاریخ‌نگاری ایران داشته باشم. در دوران قاجار تاریخ‌نگاری ما شکل گرفت. به چه گونه‌ای؟ بیشتر به شکل ترجمه آثار دیگران به زبان فارسی. مثلا محمدتقی لسان‌الملک شرح حال داریوش را تحریر می‌کند، فرهادمیرزا کتابی را به فارسی برمی‌گرداند و مقدمه‌ای بر آن می‌نویسد. اعتمادالسلطنه نیز کتابی را به نگارش درمی‌آورد و افراد دیگری در دوران قاجار آثاری را که غیرفارسی نوشته شده به فارسی ترجمه می‌کنند و مقدمه‌ای بر آن می‌نویسند و نامش را تاریخ ایران می‌گذارند.

 عبدالله انوار در مشاهیر کتابشناسی معاصر ایران

سی و چهارمین کتاب از این مجموعه به سید عبدالله انوار اختصاص دارد که به کوشش علی صادق‌زاده وایقان گردآوری شده است. سید عبدالله انوار متولد سوم فروردین‌ماه 1303 در تهران، تحصیلات حوزوی و دانشگاهی را همزمان فراگرفتند و به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، عربی و فارسی نیز مسلط بودند. ایشان بعد از یک دوره بیماری نارسایی کلیه در 18 اسفندماه 1401 در سن 98 سالگی در منزل شخصی خود درگذشت. انوار معلم، ادیب، ریاضی‌دان، فیلسوف، فهرست‌نگار، نسخه‌پژوه، کتابشناس، موسیقی‌دان؛ تهران‌پژوه، مصحح، مترجم و مشهور به «ابن‌سینای زمان» خویش بود. پنج سال معلمی در مدارس تهران، دو سال تدریس در هنرسرای عالی، چهار سال بررسی کتار در وزارت فرهنگ، چهارده‌سال همکاری با لغت‌نامه دهخدا، بیست سال فهرست‌نگاری نسخه‌های خطی در کتابخانه ملی ایران و حدود چهل سال تحقیق، تحشیه و ترجمه آثار بوعلی سینا و ملاصدرا و تهران‌پژوهی از مهم‌ترین فعالیت‌های علمی و فرهنگس استاد انوار بود.

چاپ بیست و چهارم یادداشت‌های علم

یادداشت‌های امیراسدالله علم با تصحیح علینقی عالیخانی از سوی انتشارات معین به چاپ بیست‌وچهارم رسید. این اثر دارای متن کامل، بدون سانسور، دارای اعلام و نمایه در آخر هر مجلد و پک مخصوص جهت حمل آسان است. این اثر با عنوان «یادداشت‌های علم»، شامل متن کامل نوشته‌های امیراسدلله علم است که به ویراستاری علینقی عالیخانی منتشر شده است. این مجموعه هفت جلدی از یادداشت‌هایی به دست آمده که امیراسدلله علم بین سال های 1346 تا 1356 به مدت 10 سال روزانه در یک دفترچه ثبت می‌کرد. وی وصیت کرد که ۲۰ سال پس از مرگ وی و شاه خانواده‌اش اجازه‌ انتشار این کتاب را دارند.