به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) در استان آذربایجان‌غربی، به‌مناسبت ‌سالروز بزرگداشت حکیم نظامی، نشست تخصصی پنج گنج نظامی، به همت محفل ادبی هاتف و با حضور مصطفی قلیزاده علیار، دبیر محفل ادبی هاتف؛ علیرضا مظفری و رحیم کوشش، استاد گروه زبان و ابیات فارسی دانشگاه ارومیه؛ سعید سلیمان‌پور، شاعر، طنزپرداز و دکترای زبان و ادبیان فارسی؛ کارشناسان مرتبط حوزه نظامی‌پژوه؛ اعضای محفل؛ هنرمندان؛ شاعران و علاقه‌مندان در سالن استاد شهریار کتابخانه مرکزی استان، دوشنبه‌(22 اسفندماه) برگزار شد.

مصطفی قلیزاده علیار، دبیر محفل ادبی هاتف در این نشست با اشاره به اینکه حکیم نظامی از شاعران و متفکران بزرگ ایران است، گفت: اشعار و ادبیات نظامی ازجمله ادبیات فاخر فارسی و ایران اسلامی محسوب می‌شود. به یقین بزرگداشت این شاعر حکیم و معرفی شخصیت و آثار گران‌بهای وی به دوستداران ایشان، به‌ویژه اهالی شعر و ادب گامی ارزشمند است.

سعید سلیمان‌پور، شاعر، ظنزپرداز و دکترای زبان و ادبیان فارسی با اشاره به قدرت شعر و احضار کلمات مناسب در قالب وزن‌های عروضی همراه با مضمون‌سازی‌های نظامی که تا قرن 6 در زبان فارسی بی‌نظیر بوده و کمتر کسی از عهده این کارها برآمده، افزود: صحبت‌های خود را می‌خواهم در دو بخش ارائه دهم، بخش اولش درباره تقلیدهای نامشهور از نظامی گنجوی (تقلیدهایی که ارزش ادبی والایی دارند و مشهور نشدند) و بخش دوم با عنوان نظامی در محاصره جاعلان و هویت‌سازان است که توضیح مختصری می‌دهم.

وی گفت: از مهم‌ترین ویژگی‌ شعر نظامی این است که در آثارش مقلد نیست بلکه مبتکر است. تقلیدهای بسیاری از خسمه نظامی شده، از معروفترین آن‌ها می‌توان به امیرخسرو دهلوی و جامی اشاره داشت.

درباره مبحث دوم نیز در ادعاهای غلط و تحریفات درباره حکیم نظامی بیان کرد: هیچ چیزی از گنجه در تاریخ، مبهم و غیرشفاف نیست، یعنی تاریخ و زبان‌شناسی نشان می‌دهد که در قرن ششم، حتی نمی‌توانیم یک بیت ترکی در منطقه آذربایجان و گنجه پیدا کنیم.

علیرضا مظفری، استاد گروه زبان و ابیات فارسی دانشگاه ارومیه با بیان اینکه هیچ شک و شبهه در عظمت و شان و مقام ادبی و فکری نظامی نیست، گفت: قطع یقین در زبان ادبیات فارسی شاعری مانند نظامی که بتواند ساحت‌ها و تفنن‌های مختلف ادبی را انجام دهد وجود ندارد. شروع شاعری ایشان با «مخزن‌الاسرار»، کتابی که جامع حکمت شاعرانی چون خیام و پیش از او بوده است و این کتاب ارزشمند و دارای اعتبار ادبی علمی بسیار دارد.

وی بیان کرد: نظامی در «هفت پیکر» شیوه جدیدی از داستان‌پردازی و روایتگری را مطرح می‌کند که عموم بزرگان اعتقادشان بر این است که در حرفه داستان‌پردازی نظامی در هفت پیکر اوج آن است و شاید بتوان گفت که از لحاظ فنی و حرفه‌ای مقام کمال هنری نظامی را نشان می‌دهد. در ادبیات ایران و ادبیات منضوم در مثنوی‌سرایی الگوهای متفاوتی برای پرداختن به موضوعات متنوع وجود دارد و معمولا قالب مثنوی که یک قالب ایرانی است بر حسب اینکه در تنگنای قافیه نیست، موضوعات مفصل را می‌تواند برتابد و از این بابت از دیرهنگام موضوعات مختلف حکمی، داستانی، حماسی و امثال اینها در قالب مثنوی پرداخته شده است.

استاد دانشگاه ارومیه ادامه داد: نظامی یک شیوه کلاسیک و پذیرفته شده‌ای از مثنوی را در «مخزن‌الاسرار» مطرح کرد و اینکه مثنوی در جامعه مسلمانان به اعتقادات اسلامی پرداخته باید در مقدمه‌اش رنگ و بوی دینی و مذهبی سراینده و جامعه مخاطبان را مطرح کند.

در ادامه این برنامه، رحیم کوشش، استاد گروه زبان و ابیات فارسی دانشگاه ارومیه گفت: از زمان‌های قدیم، نظامی را یکی از ارکان خمسه ادب فارسی دانسته‌اند، یعنی نظامی را در کنار چهار تن از شاعران بسیار بزرگ ایرانی یعنی سعدی، حافظ، مولوی و فردوسی قرار داده‌اند و همین کافی است که بدانیم مقام نظامی به این اندازه بزرگ است.

وی با بیان اینکه گفته می‌شود نظامی از دیگران تأثیر نپذیرفته است، گفت: این خود همان ادعایی است که بارها از زبان خود نظامی در محافل ادبی نیز بیان‌شده، کاملا و شایسته است. نکته قابل توجه‌ای که می‌توان در باب «مخزن‌الاسرار» بدان اشاره داشت کتابی است با محتوای عرفانی، اخلاقی، تعلیمی و دینی به وزن مثنوی سروده شده است.

به گزارش ایبنا؛ خوانش اشعار نظامی، خطاطی و طراحی از متن ابیات نظامی گنجوی بخش دیگری از این نشست بود.