رضا مختاری، تاریخ‌نگار و پژوهشگر درباره تجدید چاپ کتاب «رادیو؛ تاریخ سیاسی و اجتماعی» به خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: قرار است این کتاب را بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه منتشر کند، در این چاپ مطالب بیشتری با توجه به منابع جدید به آن افزوده شد. در مجلد قبل دو کتاب «رادیو، فرهنگ و سیاست» و «رادیو تاریخ تحولات» را دربرداشت اما در چاپ جدید این دو عنوان در یک مجلد آمده است؛ البته با مطالب و اسناد جدید.
او افزود: در چاپ جدید به بخش «مصدق» آن مطالب و اسناد جدیدی اضافه شد؛ همچنین بخش جدیدی درباره «جنبش رادیو بهایی» در این چاپ قرار گرفت، افزون بر آن مطالبی درباره «15 خرداد» با تکیه بر اسناد به آن افزوده شد. در نسخه قبلی کتاب در دو جلد چاپ شد، اما در چاپ جدید هر دو جلد در یک مجلد قرار گرفت که تعداد صفحات آن به بیش از 400 صفحه می‌رسد.
این تاریخ‌نگار درباره آغاز به کار رادیو در ایران عنوان کرد: فکر تأسیس رادیو که از سال 1316 به وجود آمد، تا اردیبهشت 1319 طول کشید. رادیو از پیش از تولدش در ایران ماجراها داشت. سلطنت پهلوی از این رسانه برای عمومی کردن ایدئولوژی خود و ایجاد هویت جدید برای ایرانیان انتظار داشت؛ انتظاری که از همان ابتدا با بحرانهای گوناگون مانند جنگ جهانی دوم و اشغال ایران با چالش مواجه شد.
وی ادامه داد: رادیو تهران (و بعدها رادیو ایران) در عمر خود با وقایع مهمی در تاریخ معاصر پیوند خورد. این رسانه در نظر سلطنت پهلوی و دولتهای قدرت نرم بود؛ قدرتی که ابزار اقتدار و سرکوب شمرده میشد. از همین رو در بعضی از وقایع در مقابل افکار عمومی قرار میگرفت که رهبرانش با وجود فقدان رسانه رادیو موفقتر عمل میکردند.
مختاری با اشاره به نقش رادیو در حوزه فرهنگ و شناساندن بزرگان و چهره‌های فرهنگی به جامعه گفت: رادیو اما در حوزه فرهنگ و تغییر ذهنیت ایرانیان در موضوعاتی چون موسیقی رسانهای موفق بود؛ رسانهای که در نظر بنیانگذارانش، آموزگاری نیکو بود. بسیاری از فرهیختگان و هنرمندان ایرانی از طریق رادیو به جامعه ایران شناسانده شدند. موسیقی از خلوت خانه به ساحت عمومی آمد.
بدین ترتیب رادیو حیات اجتماعی جدیدی برای ایرانیان ایجاد کرد. بخش مهمی از سیاستگذاریهای فرهنگی از طریق رادیو پی گرفته میشد. در آن سوی ماجرا، نسلی از ایرانیان با رادیو بزرگ شدند. این رسانه جدید برای بسیاری از آنان خاطره ساخت. برنامههایی چون قصه کودکان، داستان شب، گل‌ها، سخنرانیهای مذهبی راشد و... خاطراتی جاودانه برای چند نسل شدند. همچنین برگهایی نوشتاری و صوتی بر تاریخ و فرهنگ ایران افزودند.
او با تاکید بر ضرورت روایت تاریخ رادیو بیان کرد: از ابتدای تأسیس، رادیو در ایران تأثیر گذاشت و تأثیر پذیرفت. از این رو سرگذشت رادیو در جامعهای که فراز و نشیبهای سیاسی و اجتماعی فراوانی دارد، پرحادثه بود. تاریخ رادیو در ایران تنها روایت تحولات این رسانه نیست، بلکه روایت تحولاتی است که رادیو نیز در بطن آن قرار داشت. کتاب حاضر با چنین نگاهی فراهم آمده است. در این روایت سعی شده حوادث مهم سیاسی و اجتماعی تأثیرگذار بر رادیو یا حوادثی که رادیو در آنها نقش داشته، مغفول نماند.
بر این اساس، این روایت تنها روایتی از تاریخ رادیو نیست، بلکه روایتی از حوادث مرتبط نیز هست. امید که در ارائه تصویری روشن از این رسانه موفق شده باشم. همچنین در بخش دوم با آوردن اسنادی گزیده درباره رادیو سعی شد فهم و تصویری دقیقتر از تاریخ رادیو شکل بگیرد؛ تصویر و فهمی که درباره رسانههای نوظهور مانند تلگرام، توئیتر، فیسبوک و... نیز میتواند به روایت «تاریخ اکنون» انجامیده و در بررسی چگونگی تأثیر این رسانهها در حوادث گوناگون و تأثیرپذیریشان مدد رساند.
جمعه ۲۳ مهر ۱۴۰۰ - ۱۰:۰۰
نظر شما