كتاب حاضر برای دانشجویان رشته اقتصاد / اقتصاد کشاورزی در مقطع کارشناسی بهعنوان منبع اصلی درس «سیاست توسعه کشاورزی» تدوین شده است. کتاب در هشت فصل برنامهریزی و تدوین شده است. در فصل اول مفهوم و تعریف توسعه، توسعه پایدار، تركیب منابع و گامهای توسعه، تعاریف توسعه، توسعه پایدار کشاورزی، تکامل تاریخی توسعه کشاورزی، مشکلات بخش كشاورزی در هزاره سوم، جهانی شدن اقتصاد و نظامهای تولید، ارزشهای توسعه، اهداف و معیارهای توسعه بیان شده است. در فصل دوم نظریههای مختلف در توسعه درباره اهمیت بخش كشاورزی در توسعه اقتصادی، نقش کشاورزی در توسعه اقتصادی، مسائل و موانع توسعه كشاورزی، نقش کشاورزی در توسعه روستایی، الگوهای توسعه كشاورزی و روستایی، مراحل انتقال بینالمللی کشاورزی شرح داده شده است.
فصل سوم مباحث؛ پایداری در كشاورزی، سیاستهای كشاورزی، اهداف و ابزارها، نارسایی بازار در سیاستگذاری، نارسایی دولت در سیاستگذاری، چرایی سیاستگذاری کشاورزی و نقش آن در توسعه، اهداف سیاست روستایی، ابزارهای سیاست روستایی، مدیریت سیاسی توسعه روستایی، تأثیرات سیاستهای کشاورزی در توسعه تشریح شده است. در فصل چهارم دولت و كشاورزی پایدار، اخلاق و توسعه كشاورزی، قوانین كشاورزی و كشاورزی پایدار، رشد جمعیت و توسعه، نظریههای جمعیت و توسعه اقتصادی توضیح داده شده است. در فصل پنجم گزینههای کوتاهمدت و سیاستهای بلندمدت، رفاه و آثار توزیعی تخصیصی سیاستهای زراعی، ابزارها و مشکلات سیاست توسعه روستایی بیان شده است.
فصل ششم به کشاورزی و توسعه اقتصادی، معیارهای راهبردی برای توسعه کشاورزی و انتقال سرمایه، روابط متقابل توسعه کشاورزی و توسعه صنعتی ـ خدماتی، سیاستهای مقابله با ریسک و عدم حتمیت در کشاورزی، وضعیت ریسک (مخاطرات) در کشاورزی ایران، منابع ریسک و عدم حتمیت در کشاورزی، موانع و مشکلات ناشی از ماهیت ریسکها در بخش کشاورزی، تعاونیهای کشاورزی و توسعه روستایی اختصاص یافته است. در فصل هفتم رویکردهای اصلی توسعه در ایران، شاخصهای بهرهوری و انواع آن، شاخص بهرهوری سرمایه، شاخص بهرهوری کل عوامل بیان شده است. در فصل هشتم نیز سیاستهای توسعه كشاورزی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، برنامه اول عمرانی (1327ـ1333)، برنامه دوم عمرانی 1340، برنامه سوم عمرانی (1341ـ1346)، برنامه چهارم عمرانی 1351 تبیین شده است.
در مقدمه این اثر آمده است: «سیاستهای توسعه کشاورزی، شاخه تخصصی و تکمیلی از اقتصاد کشاورزی و علم اقتصاد است که حوزه کاربردی وسیعی در همه جای دنیا، بهویژه در کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه دارد. میدانیم که ایران یک کشور در حال توسعه است، بنابراین ایجاب میکند که دولت و مسئولان مستقیماً در امور اقتصادی و برنامهریزی دخالت یا حداقل بر آنها نظارت داشته باشند و از همین دیدگاه مطالعه کتاب حاضر با هدف آشنایی هرچه بیشتر دانشجویان کارشناسی، کارشناسی ارشد، دانشپژوهان، محققان علم اقتصاد، برنامهریزان اقتصادی، سیاستگذاران اجرایی و قانونی و همچنین کارشناسان مربوط مفید خواهد بود. یکی از مشکلات اساسی بشر امنیت غذایی است، به گونهای که تأمین امنیت غذایی یکی از اهداف مهم راهبردی برنامههای دولتها قرار گرفته است. بدون شک بهمنظور دستیابی به امنیت غذایی علاوه براتخاذ سیاستهای مطلوب و برخورداری بهینه از منابع کافی باید سیاست توسعه کشاورزی به گونهای باشد که تمام نیازهای جامعه برآورده شود. امید است مؤلف توانسته باشد با تدوین این کتاب گام مؤثری در موفقیت دانشجویان عزیز بردارد. در اینجا بر خود لازم میدانم از تمام همکاران در سازمان «سمت» و عزیزانی که در فرایند تهیه، تدوین و چاپ این کتاب همکاری نمودند، تشکر کنم. امیدوارم اساتید، محققان، دانشجویان و صاحبنظران ارجمند، با نظر و پیشنهادهای خود ما را در پیشبرد اهداف این کتاب و برطرف کردن نواقص یاری فرمایند.»
در پشت جلد کتاب نیز درج شده است: «سیاستهای توسعه کشاورزی، شاخه تخصصی و تکمیلی اقتصاد کشاورزی و علم اقتصاد است. یکی از مشکلات اساسی بشر امنیت غذایی است، بهگونهای که تأمین امنیت غذایی یکی از اهداف مهم راهبردی دولتهاست. به منظور دستیابی به امنیت غذایی علاوه بر اتخاذ سیاستهای مطلوب و برخورداری بهینه از منابع کافی باید سیاست توسعه کشاورزی به گونهای اتخاذ شود که تمام نیازهای جامعه برآورده شود. ایران یک کشور در حال توسعه است، بنابراین ایجاب میکند که دولت و مسئولان مستقیماً در امور اقتصادی و برنامهریزی دخالت یا حداقل نظارت داشته باشند. نویسنده کوشیده است پس از تبیین مفاهیم و تشریح سیاستهای توسعه کشاورزی به بررسی برنامههای عمرانی دولتها پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نیز بپردازد. مطالعه کتاب حاضر علاوه بر دانشجویان به پژوهشگران و سیاستگذاران توصیه میشود.»
نظر شما