به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در کردستان، کتاب «شناختنامه شیرکو بیکس» نوشته امید ورزنده، مترجم، نویسنده و رئیس مرکز کردستان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، به تازگی و در اولین روزهای تیرماه امسال در 583 صفحه ازسوی «انتشارات نگاه» وارد بازار نشر شد و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت.

امید ورزنده مولف این اثر در گفت‌وگویی با خبرنگار ایبنا به همین بهانه، در سخنانی گفت: شیرکو تنها شاعر کُردی است که پای شعر کُردی را به آن­‌سوی مرزها کشاند و توانست مرزهای جغرافیایی را بشکند و صدای مظلومیت و رنج‌های ازلی ملت کُرد را به جهان برساند.

این مترجم و نویسنده سنندجی با اشاره به ترجمه شعرهای شیرکو بیکس به زبان‌های مختلف دنیا و جایگاه این شاعر نام­‌آور شعر کُردی عنوان کرد: شیرکو بیکس شرافت شعر کردی است.

ورزنده با بیان اینکه شعر شیرکو بیکس سال‌هاست در ایران مخاطبان خاص خودش را دارد، اظهار کرد: دوستی شیرکو با احمد شاملو و سیدعلی صالحی و سفر این شاعر نامدار کُرد در دهه 70 به ایران و استقبال گسترده فارس‌­زبانان از شعرهایش، باعث محبوبیت بیش از پیش او در ایران بوده است.

وی، شیرکو را شاعری یاغی دانست و در توضیح بیشتر آن گفت: یاغی بودن در سرودن شعر و تجلی سرکشی در شعرهای شیرکو، تصویرسازی و گنجینه سرشار واژگانی در این شعرها، توانست شیرکو را از دیگر هم نسل‌هایش متمایز کند و این مهم به واسطه قدرت تخیل سرکش و بی‌پروای او و همچنین تسلطش بر زبان و واژه ممکن شده است.

 
رئیس مرکز کردستان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج ادامه داد: شیرکو بیکس بی‌گمان تاثیرگذارترینِ شاعران کُرد است؛ شاید هیچ عملِ سیاسی به اندازه شعرهای شیرکو بیکس نتوانسته باشد فاجعه حلبچه و انفال و نسل‌کشی کُردها را به دست رژیم بعث به جهانیان نشان دهد و با شعر و ادبیات صدای مظلومیت کُردها را به گوش جهان بشناساند.

ورزنده، نوگرایی در شعر و فرم‌های تازه شعر شیرکو را وجه تمایز این شاعر نامدار برشمرد و افزود: روایت‌های شعری شیرکو پر از نوستالژی، وطن، صلح، انسان دوستی و صدای مظلومیت و آزادی است.

وی با بیان اینکه شیرکو بیکس 15 هزار صفحه شعر دارد و مدام در حال تازه کردن شعر بود، اضافه کرد: کتاب «شناختنامه شیرکو بیکس» تلاشی است برای شناساندن، بازخوانی و تحلیل دنیای پر از واژه و تصویر شیرکو بیکس هم از زبان خودش و هم از زبان دیگران که شامل تصویری کامل از زندگی، آثار و احوالات و شعر شیرکو در قالب یادداشت، مقالات پژوهشی، نامه‌ها، عکس‌های دیده نشده، گفتگو و ... است تا راز ماندگاری و قدرت شعر او کشف شود.

این نویسنده کُرد همچنین یادآوری کرد: برای تألیف این کتاب به خاطر حساسیت موضوع و کامل شدن آن و گردآوری مقالات، مصاحبه‌ها، عکس‌­ها و ... قریب به یک سال زمان صرف شد و خرسندم که کتاب «شناختنامه شیرکو بیکس» می‌­تواند منبعی برای کسانی باشد که قصد تحقیق در مورد شیرکو و جایگاه شعر او در جهان را دارند.

ورزنده همچنین با نقل جمله‌ای از بورخس که می‌گوید «فکر می­‌کنم بهشت جایی شبیه به کتابخانه است»، گفت: نوشتن برای من به مثابه افزودن کتابی به بهشت بورخس است.

وی در خصوص آثارش نیز یادآوری کرد: «شاید جیب‌هایم پر شود از برف» نخستین کتاب چاپ شده‌ام در حوزه ترجمه است. سال 1377 گزیده سه دفتر شعر کُردی شاعر و داستان‌نویس کُرد عراق، بَروژ آکره‌­ای، را به فارسی ترجمه کردم. ترجمه شعرِ این دوست نازنینم، شروع کار جدی و حرف‌ه­ای­ من در حوزه ترجمه بود. سال 1380 کتابی تحت عنوان «شعر انگلیسی» که ترجمه گزیده شعر قرن بیستم انگلیس و آمریکا بود، به طور مشترک منتشر شد. این اثر کتابی دوزبانه، و دربرگیرنده شعرِ شاخص‌ترین شعرای قرن بیستم انگلیس و آمریکا بود. این کتاب درواقع ترجمه شعر انگلیسی به کُردی بود. «شناختنامه ابراهیم یونسی» کتاب دیگری است که در سال 1397 به طور مشترک با آقای شجاع نی­نوا و ازسوی انتشارات نگاه، چاپ و منتشر کردیم. دو مجموعه نمایشنامه کُردی هم تحت عنوان «روزشمار یک شهر» توسط بنده گردآوری و ویراستاری شده است که در سال 1396 چاپ و منتشر شده است. همچنین تا پیش از انتشار شناختنامۀ شیرکو، کتاب دیگر من با عنوان «روزشمار دانایی» ترجمۀ آخرین اثر لئو تولستوی است که شامل یادداشت‌های روزانه تولستوی از گزینه­‌گویی­‌های فلاسفه و متفکران تمامی اعصار با تعابیر خود اوست که در زمستان سال 1399 در نشر نگاه چاپ و در دسترس علاقه ­مندان کتاب و کتابخوانی ایران قرار گرفت.