بدون تردید نقش ظریف و مهم ایشان در تقریب اسلام و مسیحیت (در آن ۵ سالی که سفیر ایران در واتیکان بودند) و نیز تلاش و جهدشان در باب تقریب مذاهب اسلامی (و بهویژه تقریب دو حوزه تمدنی بسیار مؤثر اسلامی یعنی ایران و مصر) نشان از حیات مؤثر و متعالی این فقید سعید دارد.
کثرت و وسعت موضوعیِ تحقیقات و تتبعات ایشان که تعداد آن در زندگینامۀ پیشرو ۲۲۳ مورد ذکر شده (و این منهای نشریاتی است که این متفکر خوشذوق و کاملاً بهروز، در طول حیات خویش باعث و بانی ظهور و انتشار آنها بود) نشان از اندیشمندی کاملاً آشنا و آگاه به مسائل روز در گسترۀ جهان و عالم اسلام دارد و به نظر این حقیر این ویژگی یکی از صفات ممتاز مرحوم خسروشاهی است.
شیعه هماره در طول تاریخ حیات خود بر بنیاد یکی از کلمات گهربار حضرت امام جعفرصادق(ع) که فرمود: الْعَالِمُ بِزَمَانِهِ لَا تَهْجُمُ عَلَيْهِ اللَّوَابِسُ (شبهات به کسی که زمانه خود را بشناسد هجوم نمیآورد) و نیز متکی بر اجتهاد پویای خود در جهت تربیت روحانیونی آگاه به زمان، نواندیش و آزادیخواه سعی بلیغ نموده است.
بههمین دلیل تاریخ مجاهدات فرهنگی و سیاسی شیعه از این دست مردان بزرگ و سرنوشتساز کم ندارد. مرحوم خسروشاهی به شهادت ارجنامهای که پیش روی شماست، از جمله روحانیون نواندیش و زمانشناس بود که بنا به گستره فعالیتها و نیز نواندیشی نسبت به مسائل زمان، افق پیشروی را گسترده و روشن میدید.
علاوه بر آنچه گفته شد، ذهن نظاممند او در تأسیس مراکزی که میتوانست تحقق رویای امثال او در ورود به جهانِ نوتری از اندیشه و آگاهی اسلامی باشد، نشان از اندیشه تحزبگرای خسروشاهی در راستای تحقق ایدهها و آرمانها دارد.
مراکزی چون مرکز فرهنگی اسلامی اروپا و نیز مؤسساتی چون انتشارات در راه حق، بعثت، رسالت، نذیر، دارالتبلیغ، مرکز الاعلام العالم للثورۀ الاسلامیه فی ایران و …
همچنین تلاش او در برجسته کردن ثبت و ضبط وقایع بهویژه تاریخ معاصر ایران، جهد و سعی بلیغ در تأسیس کتابخانهای عظیم در قم، انتشار نشریات گرانقدر، تألیف آثاری نفیس و مشاوری امین برای مسئولان و دستاندرکاران کشور نشان از تضلع شخصیت ایشان دارد.»
از جمله ویژگیهای این کتاب آن است که تمامی مقالات منتشر شده، درباره شخصیت علمی و فرهنگی این استاد فقید است و هیچکدام از مقالات جنبه اهدائی ندارند و هرکدام از نویسندگان، بخشی از حیات علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مرحوم استاد خسروشاهی را مورد مداقه قرار دادهاند.
آیتالله سیدجمالالدین دینپرور، آیتالله العظمی جعفر سبحانی، دکتر علی لاریجانی، سیدمحمود خسروشاهی، حجتالاسلام دکتر محمدرضا مهدویراد، دکتر محمدمهدی جعفری، آیتالله زینالعابدین قربانی، حجتالاسلام والمسلمین رضا مختاری، آیتالله دکتر احمد مبلغی، حجت الاسلام والمسلمین محمد نقدی، دکتر سیدمحمود کاشانی، استاد مجید فرخزادی، دکتر فروغ پارسا، دکتر حجتالله جودكي، دکتر محمدرضا زائری، دکترکریم فیضی، سیدهحورا صدر، مهدی فیروزان، محمدکاظم تقوی، دکتر سعید الشهابی، مصطفی مصری عاملی، دکتر کمال الهلباوی، باقر صالحی، لیث کبه، حجتالاسلام علیاکبر مهدیپور، استادان و چهرههاییاند که آثار و گفتارهایی از آن ها در این کتاب آمده است.
این کتاب به همت معاونت پژوهشی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی منتشر شده و تهیه و تنظیم مقالات آن را صدرا صدوقی به عهده داشته است. کتاب «زندگی نامه و خدمات علمی فرهنگی مرحوم استاد سید هادی خسروشاهی» در شمارگان ۵۰۰ نسخه و با قیمت 45 هزار تومان روانه بازار نشر شده است.
نظر شما