به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، بیست‌و‌هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران از ۲۴ تا ۳۰ آبان با شعار «دانایی؛ مانایی» برگزار می‌شود. سازمان‌ها و نهادهای مختلف با درنظرگرفتن زمان تخصیص داده شده به کتاب، اقداماتی برای کاهش مشکلات این حوزه و افزایش سرانه مطالعه انجام می‌دهند.

صالح رامسری، مدیر انتشارات معین با اشاره به تاثیر تبلیغات بر دیدگاه مردم درباره کتاب و کتابخوانی، به لزوم عملی شدن شعارهای این هفته تاکید کرد.
 
با توجه به ویژگی‌های هفته کتاب امسال و وضعیت کشور، به نظر شما در بیست‌و‌هشتمین دوره از این رویداد چه اقداماتی باید پیگیری شود؟
باید توجه داشته‌باشیم که خواندن کتاب یک ضروت است، اما تجربه نشان داده برنامه‌های هفته کتاب گاهی جنبه شعاری پیدا می‌کنند. به اعتقاد من باید برنامه‌ها و شعارها، جنبه عملی پیداکنند؛ تا جایی که خواننده کتاب حس کند در هفته کتاب خدمات ویژه‌ای در اختیار او قرار می‌گیرد. خود من به‌عنوان ناشر؛ باید در این هفته امتیازهایی به مردم ارائه دهم. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و باقی مسئولان هم باید اقداماتی عملی خاصی انجام دهند.

مطبوعات باید در این هفته، کتاب‌های خوب را نقد و معرفی کنند و عملکرد یک‌ساله کتاب؛ برای مثال چرایی پرفروش بودن آثار را مورد بررسی قرار دهند. در هفته کتاب باید بررسی شود که کتاب در کجای سبد خانواده قراردارد. پیگیری این مسائل، خصوصا درباره صدا و سیما اهمیت دارد؛ رسانه ملی در هفته کتاب چه کار می‌کند؟ کدامیک از روزنامه‌ها کتاب‌های پرفروش را نقد می‌کنند تا خواننده را جذب آن کنند؟ آیا میزان توجهی که این رسانه مثلا به یک تیم ورزشی یا یک فوتبالیست نشان می‌دهد تا با انگیزه بیشتری در مسابقات شرکت کند، در حوزه کتاب نیز وجود دارد؟


به نظر شما در روزهایی که جامعه دچار همه‌گیری بیماری کووید19 شده است، تبلیغات در سطح شهر و رسانه ملی تاثیر بیشتری خواهدداشت یا در فضای مجازی؟
تبلیغات در همه‌جا خوب است. البته تبلیغات باید اساسی باشد؛ طوری‌که کودک از زمانی که وارد مدرسه می‌شود باید به کتاب‌خواندن عادت کند. متاسفانه تبلیغات شهری مناسبی برای هفته کتاب در پایتخت کشوری که به تمدن باستانی‌اش می‌نازد، وجود ندارد. البته اتفاق‌های خوب هم افتاده‌است و اگر نقاط ضعف را می‌گوییم؛ باید به اقدامات خوب در هفته کتاب هم اشاره کرد. مثلا سال گذشته در سطح شهر، بیلبورد‌هایی با موضوع و تصاویر کتابنصب شد؛ از جمله کتاب «داستان‌های مجید» نوشته هوشنگ مرادی‌کرمانی. همچنین در نقاط مختلف شهر نقاشی‌های زیبایی را به صورت بیلبورد نصب کرده‌بودند، اما این اقدامات تداوم نداشت.

در شرایط همه‌گیری بیماری کووید19؛ مخصوصا در هفته کتاب می‌توان اقداماتی برای توجه به کتاب انجام داد. بلژیک کشوری است که به‌دلیل شیوع بیماری، قرنطینه اعلام کرده است، فعالیت رستوران‌ها و فروشگاه‌ها را محدود یا تعطیل کرده‌است، اما یکی از معدود اماکنی که اجازه فعالیت به آن‌ها داده شده، کتاب‌فروشی‌ها است؛ چراکه مردم نیاز به غذای روح دارند. مردم نباید از دسترسی به کتاب محروم باشند. این‌گونه، دولت مردم را به کتاب‌خوانی تشویق و اهمیت مطالعه را به مردم یادآوری می‌کند. قراردادن کتاب‌فروشی در صنفی که نباید قرنطینه باشد، یکی از فرصت‌های پنهانی است که نتیجه‌اش اهمیت قائل شدن جامعه به کتاب و دیده‌شدن کتاب‌فروشی‌ها است.

به نظر شما، آیا کتاب‌فروشی‌ها هم می‌توانند پوسترهایی در اراتباط با هفته کتاب نسب کنند؟
بله؛ کتاب‌فروشی‌ها پوسترهای هفته کتاب را نصب می‌کنند، اما بارها اتفاق افتاده که کتابی را منتشر و همراه آن چندده پوستری نیز چاپ کردیم و به ویزیتور دادیم که به کتاب‌فروشی‌ها بدهد، اما یک مافیای پیچیده برای نصب پوسترها در کتاب‌فروشی وجود دارد که مانع می‌شود.
 
ممکن است مانع نصب پوسترهای هفته کتاب هم بشوند؟
کتاب‌فروشی‌ها پوسترهای هفته کتاب را نصب می‌کنند اما همه کتاب‌فروشی‌ها نه. شاید کتاب‌فروشی‌ها حق داشته‌باشند؛ چراکه فقط یک شیشه کوچک به‌عنوان ویترین دارند و عوامل مختلفی برای آن‌ها در نصب پوستر مطرح است. به‌هرحال هفته کتاب، یک خواست ملی است اما کتاب‌فروشی‌ها شرایط مناسبی برای نصب پوستر ندارند.
 
شاید شرایط اقتصادی به‌صورتی باشد که خانواده‌ها نتوانند به صورت مرتب کتاب بخرند. آیا این ضعف با تقویت کتابخانه‌ها قابل پوشش است؟
شکی در این مساله نیست. خیلی‌ها مشکل اقتصادی دارند و شاید افراد قدرت و توان خرید کتاب را داشته‌باشند اما در زندگی آپارتمان جایی برای کتابخانه نداشته‌باشند. کتابخانه‌های شهری نقشی ارزنده دارند، اما باید فرهنگ کتاب‌خوانی را ترویج کنیم. معلمان و دبیران در این میان نقش مهمی دارند. نظام آموزشی که در آن همه دنبال تست‌زدن و نمره خوب گرفتن هستند، باید اصلاح شود تا توجه دانش آموزان به مطالعه جلب شود.

ما بعد از انقلاب با پدیده جدیدی روبه‌رو شدیم: مساله ناشران کمک آموزشی که توان مالی و قدرت بالایی دارند و قابل مقایسه با ناشران عمومی نیستند. قدرت این ناشران نشان از این دارد که نظام آموزشی در ایران درست عمل نمی‌کند و ناشران کمک آموزشی از آن‌ها قوی‌تر هستند.
 
برای اصلاح این مساله، در هفته کتاب چه می‌توان کرد؟
این مساله معضلی شده که ناشران کمک درسی، تبدیل به کارتل‌های بزرگی با توان مالی بالا شوند؛ اما ناشران عمومی چنین شرایطی ندارند. همین مساله اگر در هفته  کتاب مطرح شود و وزارت آموزش و پرورش و مسئولان درباره آن بررسی کنند، موجب بهبود شرایط خواهدشد؛ چراکه حل این مساله زمان‌بر است و یک‌شبه اتفاق نمی‌افتد.