کتاب «فلسفه و اخلاق زیستی» نشان میدهد که مرزیندی دقیقی میان اعمال پزشکی و اخلاقیات منتج از آنها وجود ندارد. ماهیت پزشکی که همانا درمان و بهبود سلامتی است، گویی با اخلاق و مباحث اخلاقی قرین و همبسته است.
کتاب درواقع در حکم مدخلیبه جریانها و مضامین اصلی فلسفه پزشکی و اخلاق زیستی است. مقاله نخست به نقش و اهمیت فلسفه در پزشکی جدید میپردازد و بنیادهای متافیزیکی، معرفتی و اخلاق پزشکی جدید را ترسیم میکند. نویسنده نشان میدهد که پزشکی جدید درواقع متاثر از فلسفه دکارت و بیکن است. مقاله دوم میکوشد رویکردهای علمی معاصر به سلامتی و بیماری را تبیین کند و معنای این دو را در رابطه با مفهوم فضیلت و ارزش به بحث بگذارد. در نهایت، مقاله سوم نشان میدهد که از چه رو فلسفه عملی ارسطو در هرمنوتیک فلسفی گادامر اهمیت دارد و جایگاه این بحث را در پزشکی معاصر بررسی میکند.
سه مقاله «نقش فلسفه در پزشکی جدید» نوشته مبیه جروم توسام؛ «فهم مفهوم سلامتی» از لنارت نوردنفلت و «هرمنوتیک پزشکی متاثر از گادامر: مسئله فرونسیس» فردریک اسونوس که در این کتاب جمع شدهاند از اهمیت فلسفه و اخلاق برای پزشکی میگویند و این مسئله را تبیین میکنند که کاری که پزشکان باید انجام دهند نهتنها متکی بر علم است، بلکه به شکلی اساسیتر بر فلسفه و اخلاق هم بنا دارد. میتوان گفت که مرزبندی دقیقی میان اعمال پزشکی و اخلاقیات منتج از آنها وجود ندارد. ماهیت پزشکی که همانا درمان و بهبود سلامتی است، گویی با اخلاق و مباحث اخلاقی قرین و همبسته است.
این سه مقاله در کل به این مباحث میپردازند که اولاً بیمار در پزشکی جدید به ماشینی شباهت دارد که دچار عیب و نقص شده است؛ و پزشک در مقام متخصص این امر، تعمیرکار این ماشین معیوب به حساب میآید. یعنی هستیشناسی مکانیکی دکارتی، منجر به برداشتی ابژکتیو از انسان به عنوان موجودی جسمانی شده است که قدر و مقام روج و روان آدمی در سلامتی و بیماری وی را نادیده میگیرد و این در این گفتمان بیماری نوعی نقص و ناکارایی جسمانی محسوب میشود.
همچنین در مقاله سوم کتاب به یک نکته کلیدی در مورد وضعیت سلامتی توجه میشود؛ اینکه در ادوار گذشته سلامتی لزوما مهمترین ارزش تلقی نمیشد و به تبع آن دستاندکاران سلامتی و بهداشت مهمترین افراد جامعه به حساب نمیآمدند و در نهایت، فرد سالم شخصی بود که از زندگی مبتنی بر فضیلت برخوردار باشد.
کتاب «فلسفه و اخلاق زیستی» با زیرعنوان مقالاتی درباره فلسفه اخلاق در علوم پزشکی با گردآوری و ترجمه ناصر مومنی در ۱۲۰ صفحه، شمارگان ۷۰۰ نسخه و به قیمت ۱۴۰۰۰ تومان از سوی نشر شوند منتشر شده است.
نظر شما