کاهش توان کتابفروشان متاثر از بازار ضعیف کتاب، موجب شده تا کتابفروشان برای ادامه حیات و گردش چرخ اقتصادی راهبردیهای مختلفی را پی بگیرند. عرضه لوزامالتحریر و ابزار هنری(از قلمو رنگ گرفته تا وسائل ماکتسازی)، وسائل تزئینی و لوکسِ کادویی، تخصیص فضا به کافه، و... ازجمله مهمترین راهبردهای کتابفروشان برای بقا بوده است اما اخیرا شاهد شکلگیری بخش تازهای مختص بازی در برخی کتابفروشیها هستیم که بهنظر، تمهید تازهای است برای جذب مشتری و صرفه اقتصادی در کتابفروشیها.
ایجاد بخش بازی در کنار قفسههای کتابفروشی را میتوان بهعنوان یک پدیده جدید تعریف کرد. این پدیده بهویژه با آغاز به کار کتابفروشیهایی که آنها را در قالب کتابفروشیهای مدرن میشناسیم به مرور در حال گسترش است. در ادامه به چند نمونه از این مورد در کتابفروشیهای مختلف اشاره میشود.
هیجان بازی در شهر کتاب فرشته
شهرکتاب فرشته ازجمله کتابفروشیهای تهران است که از هشت ماه پیش به پیشنهاد یک طراح بازی و یک گرافیست، صاحب فضای ویژه بازی شده است. چهار میز و صندلی و چند قفسه از بازیهای فکری ایرانی و خارجی در این بخش جدید، قرار داده شده و در ازای این چند متر، اجاره بهاء پرداخت میشود.
یکی از مهمترین دغدغه گردانندگان بخش بازی شهر کتاب فرشته، آشنایی بیشتر مخاطبان با این بخش است تا درآمدزایی کافی برای تامین هزینه اجاره بهاء تامین شود. البته ناگفته نماند که مشتریان در این بخش علاوهبر اینکه امکان بازی کردن را دارند، میتوانند وسایل بازیهای مختلف را نیز خریداری کنند. قیمت بازیهای خارجی از 200 هزار تومان تا یک میلیون و 700 هزار تومان است که مشتریهای خاص خود را دارد.
توسعه زمین بازی شهر کتاب مرکزی
شهرکتاب مرکزی که بهعنوان یکی از پُررفت و آمدترین کتابفروشیها شناخته میشود نیز مقدمات توسعه فضای بازی را در بخش معرفی بازی و لوازمالتحریر تدارک دیده که در دست افتتاح است.
در حال حاضر این فضا رنگآمیزی، طراحی و بخشی نیز برای نقاشی پیشبینی شده است.
«کتاب پارک» برای کودکان
کتابفروشی «کتاب پارک» که از دو سال پیش فعالیت خود را در فضای سبز محدوده میدان هروی تهران آغاز کرده، در کنار قفسههای کتاب و علاوه بر بخش فروش اسباببازی و لوازمالتحریر که بخش قابلتوجهی را به خود اختصاص دادهاند.
در این بخش کودکان میتوانند با اسب چوبی متحرک بازی کنند یا با اسبابهازیهای دیگری مانند لگو خود را سرگرم کنند.
کتابفروشی رود
کتابفروشی جدید نشر رود اوایل آبانماه سال جاری بعد از پنج ماه تعطیلی با انتقال مکان در خیابان کریمخان سرپاشد. این کتابفروشی با سابقه در تولد دوباره خود از قالب سنتی بیرون آمده و سر شکل مدرن به خود گرفته است و یکی از بخشهای این کتابفروشی رود نیز مانند شهر کتابهای مرکزی و فرشته به بازی اختصاص پیدا خواهد کرد.
مقدمات ایجاد این فضا در یکی از اتاقهای کتابفروشی برنامهریزی شده و برهمین اساس به زودی کودکان نیز میتوانند در این فضا و بین قفسههای کتابهای کودک نوجوان به نقاشی و انواع بازی مشغول شوند.
نگرانی از احتمال به حاشیه رفتن کتاب
افزایش فضای بازی در کتابفروشیها شاید در کتابفروشیهای تخصصی کودک و نوجوان بر افزایش توجه مخاطب به مطالعه بیتاثیر نباشد، اما این احتمال وجود دارد افزایش و یا ایجاد فضای بازی در کتابفروشیها خصوصا در بخش بزرگسال، زمینه تغییر هویت را برای آخرین حلقه نشر یعنی کتابفروشیها ایجاد کند؛ آنچنانکه بهمرور شاهد به حاشیه رانده شدن قفسههای کتاب در کتابفروشیها باشیم؛ فضایی که هدف نخستین آن عرضه کتاب و در نهایت توسعه فرهنگ مطالعه در کنار دیگر حلقههای نشر است.
به عبارت دیگر این نگرانی وجود دارد که خرید کتاب دیگر دلیل اصلی حضور در کتابفروشی نباشد و به مرور رنگ ببازد و بازی کردن به هدف اصلی تبدیل شود. این به معنای تبدیل رویکرد فرهنگی کتابفروشیها به رویکرد صرفا تجاری است.
نظر شما