کتاب «آزادسازی خرمشهر؛ پایان رویای تجزیه ایران» وقایع 62 روز از دوران جنگ ایران و عراق را دربرمیگیرد و شامل 872 گزارش درباره جنگ و موضوعات مربوط به آن در دوره زمانی یکم اردیبهشت تا 31 خرداد 1361 است.
علاوه بر گزارش روزبهروز وقایع جنگ در برهه زمانی یکم اردیبهشت تا 31 خرداد 1361، گزارشی فشرده از مهمترین مطالب و دو نمایه شامل فهرست نقشهها و راهنمای عکسها نیز در بخشهای پایانی کتاب ارائه شده است.
در بخشی از مقدمه این کتاب آمده است: «کتاب حاضر با عنوان آزادسازی خرمشهر؛ پایان رویای تجزیه ایران، نوزدهمین کتاب از مجموعه بزرگ روزشمار جنگ ایران و عراق است که در آن نویسنده با بهرهگیری مستقیم از منابع غنی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس اردیبهشت و خرداد سال 1361 را گزارش کرده است. مهمترین رویداد نظامی این دوره، عملیات بیتالمقدس است که در ادامه سلسله عملیاتهای آزادسازی مناطق اشغالی جنوب کشور طراحی و اجرا شد و توانست فصلی جدید و سرنوشتساز را در روند جنگ تحمیلی بهوجود آورد. در پی پیروزی ایران در این عملیات و آزادسازی خرمشهر، تحولی راهبردی در روند جنگ ایجاد شد و رژیم بعثی عراق در دستیابی به اهداف تجزیهطلبانهاش در ایران و براندازی نظام نوپای جمهوری اسلامی ناکام ماند. همچنین با آزادی خرمشهر، جراحتی که بر اثر اشغال آن بر روح و جسم ملت ایران وارد شده بود، التیام یافت و خرمشهر تبدیل به نماد شکست و حقارت حکومت صدام و پیروزی ملت ایران شد.»
روزشمار جنگ/ دوشنبه 13 اردیبهشت 1361
از آنجا که قرارگاه قدس همه سرپلهای خود در جنوب کرخهکور و منطقه نورد (جنوب غربی اهواز) را از دست داده و فرماندهی این قرارگاه معتقد بود ادامه عملیات از محور کرخهکور امکانپذیر نیست، مقرر شد اینبار قرارگاه قدس از منطقه نورد (محور 5 قدس) وارد عمل شود. بر همین اساس، از نخستین دقایق بامداد امروز (چهارمین روز عملیات بیتالمقدس) تیپ 43 بیتالمقدس سپاه از حاشیه غربی جاده اهواز - خرمشهر (در جنوب منطقه نورد) و تیپ 21 امام رضا (ع) ساه از کانال بیوض (در غرب رودخانه کارون) به طرف مواضع دشمن حرکت کردند. همزمان توپخانه خودی نیز مواضع دشمن را زیر آتش قرار داد. پس از نزدیکشدن رزمندگان به مواضع عراقیها، فرمان عملیات در ساعت 01:10 صادر و درگیری آغاز شد. دشمن با اجرای آتش توپخانه خودی از حمله نیروهای ایران آگاه شد و با هوشیاری ضمن سنگر گرفتن در مواضع مستحکم خود و بستن معابر نفوذی، با تانک و تیربار به روی آنها آتش گشود. رزمندگان خودی که علاوه بر تحمل تلفات زیاد در محور کانال بیوض با میدان مین مواجه شده بودند، زمینگیر شدند و در ساعت 02:30 بنا به دستور با انتقال اکثر شهدا و مجروحان به عقب بازگشتند.»
روزشمار جنگ / یکشنبه 26 اردیبهشت 1361
فرمانده کل سپاه پاسداران که تاخیر بیشتر در اجرای چهارمین مرحله از عملیات بیتالمقدس را به دلیل انتظار ملت ایران برای آزادسازی هرچه سریعتر خرمشهر و نیز تقویت روزافزون نیرو و مواضع دشمن در نوار مرزی و شمال شلمچه و خرمشهر، جایز نمیداند، از فرماندهان مناطق کشوری سپاه پاسداران خواست تا اعزام نیروی بیشتر به این منطقه عملیاتی را تسریع کنند. محسن رضایی در پیامی فوری به فرماندهان مناطق دهگانه سپاه در سراسر کشور اعلام کرد: «نظر به نیاز شدید جبهههای جنوب به نیروهای آموزشدیده سپاهی و بسیجی، ضرورت ادامه عملیات تا رسیدن به پیروزی نهایی و با توجه به اینکه بایستی دشمن روبه زوال را پیدرپی مورد ضربات قاطع و کوبنده حزبالله قرار دهیم، لازم است تا درصد بیشتری از نیروهای سپاهی تا 75 درصد از نیروهای موجود در هر منطقه و به هر تعداد نیروهای اعزام مجدد بسیج در ظرف 24 ساعت آینده به جبهه جنوب اعزام گردند. نصر منالله و فتح قریب.»
روزشمار جنگ / دوشنبه 3 خرداد 1361
در بیست و پنجمین روز از آغاز نبرد بیتالمقدس، سرانجام خرمشهر بهدست رزمندگان ایران آزاد شد و هزاران تن از نیروهای ارتش بعث عراق که این شهر را به مدت 19 ماه در اشغال داشتند، به اسارت درآمدند. در ادامه چهارمین مرحله از عملیات بیتالمقدس که از شامگاه روز 1361/2/31 آغاز شده، تاکنون سه قرارگاه عملیاتی نصر، فجر و فتح موفق شدهاند با آزادسازی منطقه غرب خرمشهر همه راههای ارتباط زمینی اشغالگران عراقی را مسدود و محاصره این شهر در خشکی را کامل کنند. امروز نیز قرارگاه نصر مأموریت دارد ضمن پدافند در دژ مرزی شلمچه و تلاش برای تصرف منطقه سرپل دشمن در شمال نهر خیّن، پاتکهای احتمالی نیروهای عراقی در این مناطق را دفع کند و مانع هرگونه پیشروی آنها به سمت شرق شود. قرارگاه فتح نیز با تحتامر گرفتن تیپ 33 المهدی (عج)، مأموریت دارد از سمت غرب (حدفاصل پاسگاه پلیسراه تا گمرک) و شمال (پادگان دژ و جاده کمربندی) به خرمشهر وارد شود و این شهر را از وجود نیروهای اشغالگر پاکسازی کند.»
نخستین چاپ کتاب «آزادسازی خرمشهر؛ پایان رویای تجزیه ایران» در یکهزار و 164 صفحه با شمارگان 500 نسخه به بهای 60 هزار تومان از سوی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به بازار نشر عرضه شده است.
نظر شما