از آن دوره که بیش از یک سدۀ پیش انقلاب و حرکت اجتماعی مشروطیت علیه بی‌عدالتی در کشور پدید آمد تا همگان به سوی بنا كردن دیوان دادگري به‌پاخیزند، تا سال‌هایی که آزادی‌خواهی و طلب فکر مردم‌سالاري (دموكراسي) در کشور با جنبشی دینی درآمیخت تا مردم با اندیشۀ اجتماعی به استقرار آزادی و استقلال رأی دهند، سال‌های پرشماری می‌گذرد كه از همين رو، امر مشارکت و مشارکت‌جویی را به‌مثابه نوعی تعهد برای همگان فراهم آورده و التزام به آن را نیازمند ممارست و تمرین نموده است.
مشارکت کردن به معنای سهمی در چیزی یافتن و از آن سود و منفعت بردن؛ و یا در گروهی شرکت جستن و همکاری داشتن مستفاد شده است و به همین جهت، در جامعه‌شناسی به عنوان حالت یا وضع (امر شرکت کردن) و عمل و تعهد (عمل مشارکت) نیز تلقي شده است. معنای اول از تعلق به گروهی خاص و داشتن سهمی در هستی آن خبر می‌دهد و معنای دوم، شرکتی فعالانه را در گروه می‌رساند و به فعالیت اجتماعی نظر دارد.
در فرآیند تشکیل انجمن علمی ارتقای کتابخانه‌های عمومی کشور که در چند ماه اخیر آشکار و اظهار شده، بحث مشارکت برای کتابداران و مؤثران در کتابخانه‌های عمومی، هم به معنای شرکت کردن در منافع و مساهمت؛ و هم به معنای عمل و تعهد قابل طرح است. به اين تعبير، برای مشارکت درجاتی گوناگون قابل فهم است؛ نظیر همکاری، همیاری، همبستگی، انسجام، انطباق و شیفتگی. و چه بسا هرگونه سطوحی از وفاداری را، هم در جنبه نهادین اجتماعي و هم در مفهوم علمی، از این حرکت می‌توان طلب کرد. شکل و ماهیت هر انجمن در بطن و ذات خود، چه از نظر ماهوی و صوری و چه بر مبنای تماس‌های فردی و اجتماعی، به گونه‌ای است که فعالیت‌های آن مبتنی بر نوعی ايفاي مسئولیت است و این مسئولیت به کارکرد و ساختارهای نهان و آشکار اجتماعی باز مي‌گردد. بر این قرار، ذات گروه‌های اجتماعی و سیاسی و علمی در جلب مشارکتِ عاطفی و شناختی تؤامان، با بروز رفتارهای اعضای آن همراه خواهد بود؛ موضوعی که به انگیزه‌های هر عضو جامعۀ کتابداری ایرانی مرتبط است و به‌تبع در تعامل با قدرت اجتماعي و سياسي، تمریني نیکو به شمار مي‌رود.
در پاسخ به پرسش نخستين و موضوع اين يادداشت (چرايي مشارکت در انجمن‌های علمی)، اينك بسی طبیعی مي‌نمايد که با جذب مشارکت بتوان در بنای اجتماعات، اشکال سازمانی اقتدار را بر میثاق‌های جمعی مبتني كرد و كارايي آن را در مسیرهای نوين مورد اتفاق، متبلور ساخت. اين موضوع به نحو منطقي در این انجمن علمی نيز دنبال مي‌گردد و برای حل موضوعات حرفه و جامعه به شيوة عالمانه و خردپسند، جایگاهی به‌سامان در نظر مي‌گيرد. بر این اساس، كتابداران و علاقه‌مندان كتابخانه‌هاي عمومي به‌لحاظ حقيقي؛ و نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور و نهادهای مشابه دیگر چون کتابخانه‌های عمومي تحت نظر سازمان فرهنگی-هنری شهرداری‌ها، سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی، آستان مقدس حضرت معصومه و حضرت عبدالعظيم حسني و ... مي‌توانند در این مشارکت از نظر حقوقی، نقشي شایسته ايفا کنند.
نظر شما