به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سفرنامه‌نویسی بخشی از ادبیات است که معمولا در ادوار مختلف تاریخی ایران مرسوم بوده و سفرنامه‌نویسان بسیاری با انتشار مشاهدات خود از آداب و رسوم و رخدادهای کشورهای دیگر، نام خود را در تاریخ ماندگار کردند. از سوی دیگر سفرنامه‌های بسیاری نیز از گذشته به جا مانده که نویسنده و روایتگر آنها جهانگردان و غیر ایرانیانی بوده‌اند که به  کشورهای شرقی، از جمله ایران سفر کرده و مدتی در اینجا ساکن بوده‌اند.

با توجه به غلبه فرهنگ شفاهی بر فرهنگ مکتوب در ایران، و در دست نبودن منابع مکتوب برای روشن کردن نقاط مبهم موجود در دوره‌های مختلف تاریخی، نوشته‌های سفرنامه‌نویسان خارجی از آداب و رسوم و رخدادهای ایران، همواره از منابع معتبر تاریخی برای استفاده محققان و پژوهشگران در تدوین تاریخ ایران بوده است.

کتاب «سفر به ایران در معیت سفیر کبیر روسیه در سال 1817» كه به تازگی توسط کتابخانه ملی ایران خريداری شده، یکی از همین منابع معتبر است که شرح سفر مورتیز فون کوتز بوئه(فرزند نویسنده بزرگ آلمانی، آگوست فون کوتز بوئه) به همراهی سفیر کبیر روسیه را به ایران، در زمان پادشاهی فتحعلی شاه قاجار و ولیعهدی عباس میرزا روایت می‌کند.

فون کوتز بوئه و هیئت همراه در تاریخ هفتم ماه مه 1817 از ایروان، نخجوان، جلفا، تبریز، منطقه ترکمانچای و زنجان عبور کرده‌اند که روایت این سفر طولانی در «سفر به ایران در معیت سفیر کبیر روسیه در سال 1817» آمده است. این اثر با چاپ سربی و تصاویری رنگی و سیاه و سفید، علاوه بر اطلاعات تاریخی ارائه شده در آن، از ویژگی‌های هنری نیز برخوردار است که ارزش و اهمیت این کتاب را دوچندان می‌کند.

یکی از مهمترین وقایع اشاره شده در این سفرنامه، جلسه مناظره بین فون کوتز بوئه(دانشمند آلمانی) و میرزا عبدالوهاب وزیر، ملقب به معتمدالدوله(متخلص به نشاط) در موضوع علم نجوم و منجمی است. همچنین شرح آداب و رسوم ایرانی، توصیف خرابه قلعه «دختر بران»(قافلانکوه) و قصر سلطانیه، کاروانسرای سرچم، مسجد سلطانیه و مقبره حسین کاشی بازار تبریز و باغ اوجان و باغ عباس میرزا در تبریز، چگونگی پوشاک زنان و مردان ایران، جواهرات سلطنتی، معماری و خانه سازی طبقات اجتماعی و وسایل و تجهیزات نظامی از دیگر مطالب ارائه شده در این سفرنامه است.

چندی پیش، غلامرضا امیرخانی، معاون کتابخانه ملی در مراسم معارفه اشرف بروجردی-رئیس جدید کتابخانه ملی، از تلاش این سازمان برای خرید و بازگرداندن بیش از 1200 نسخه خطی متعلق به ایران از ایالات متحده آمریکا خبر داد و اظهار امیدواری کرد که با مساعدت مسئولان و تأمین اعتبارات لازم، شرایط بازگرداندن این نسخ ارزشمند به کشور فراهم شود.