به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، سلسله نشست‌های «بررسی وضعیت نشر اقلیت‌های دینی کشور قبل و بعد از انقلاب» با بررسی وضعیت نشر در میان جامعه کلیمیان ایران پیش از ظهر امروز پنجشنبه 17 اردیبهشت با حضور علی فریدونی، مدیر مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، هارون یشایایی، عضو فعال جامعه یهود ایران و علاقه‌مندان مباحث دینی در محل سالن اقوام و ادیان بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.

آرش آبایی، پژوهشگر و مدرس علوم دینی یهود در دانشگاه و سخنران این نشست، کتاب «نردبانی به آسمان» اثر شیرین‌دخت دقیقیان را نخستین کتابی در ايران توصيف كرد که به شکل آکادمیک درباره یهودیان تألیف شده و مؤلف در آن به موضوع نیایشگاه در تاریخ و فلسفه یهود پرداخته است.

وی انتشار «فرهنگ فارسی ـ عبری» اثر سلیمان حییم را دیگر دستاورد جامعه یهودیان ایران برشمرد و افزود: حییم در زمان حیات خود سعی کرد این کتاب را سامان دهد و منتشر کند اما با درگذشت وی این کار ناتمام ماند تا این که کتاب با سرویراستاری دکتر حمامی ویراستاری نهایی شد و در پاییز سال گذشته انتشار یافت.

تمسک یهودیان به کتاب در انجام فرایض دینی
آبایی در ادامه این نشست کتاب‌های یهودیان را در سه بخش بررسی کرد و افزود: نخستین کتاب‌هایی که یهودیان با آنها در ارتباط  مستقیم هستند، کتاب‌های دینی آنهاست که در فرایض دینی خود به آنها رجوع می‌کنند.

وی گفت: حجم مکتوبات یهودیان برای استفاده در نیایش و نماز بسیار بالاست و باید در ادای فرایض دینی خود به متون مراجعه کنند زیرا احکام دینی به زبان عبری نوشته شده و باید به آن زبان ادا شود.

آبایی توضیح داد: کلیمیان باید در فرایض دینی خود به «تورا» (تورات) و «سیدور» مراجعه کنند زیرا بدون رجوع به این دو کتاب انجام فرایض غیرممکن است.

وی کتاب «مزامیر حضرت داوود (ع)» را دیگر کتاب یهودیان عنوان کرد و افزود: این کتاب در کنار دو کتاب «تورا» و «سیدور» در کل جامعه یهود در جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد که پس از انقلاب نیز تلاش‌هایی برای ترجمه این کتاب در ایران صورت گرفته است.

کلیمیان به متون خود وابسته هستند
آبایی در ادامه این نشست، به صنعت ترجمه در بین کلیمیان در ایران اشاره کرد و گفت: صنعت ترجمه به زبان فارسی در بین کلیمیان ایران رایج نبود. آنها به متون اصلی وابسته بودند و ترجمه در بین آنها به‌ندرت صورت می‌گرفت. آنها بیشتر برای مطالعه ترجمه‌ کتاب «عهد عتیق» به ترجمه‌ای که مسیحیان ارائه کرده بودند، مراجعه داشتند.

وی در ادامه بررسی وضعیت نشر در میان جامعه کلیمیان ایران به «تقویم عبری» اشاره کرد و گفت: «تقویم عبری» در میان کلیمیان ایران دارای جایگاهی ویژه‌ است، زیرا آنها علاوه بر آگاهی از تاریخ و روز و ماه، برای انجام فرایض دینی خود به این تقویم نیاز دارند، که کار انتشار این تقویم در ایران از سال 1320 از سوی خاندان کهن‌صدق صورت گرفته است.

آبایی بخش دیگری از کتاب‌های جامعه کلیمیان در ایران را کتاب‌های آموزشی دین یهود به جوانان و نوجوانان دانست و گفت: پیش از انقلاب،‌ اجباری برای تعلیم دین به نوجوانان وجود نداشت؛ به همین دلیل تعالیم دین یهود سلیقه‌ای و محفلی صورت می‌گرفت. اما بعد از وقوع انقلاب اسلامی تعلیم دین سویه اجباری به خود گرفت و کتاب‌هایی در این زمنیه تولید شدند که اغلب غیرآموزشی بودند. البته این کتاب‌ها بعد از مدتی اصلاح و تجدید چاپ شدند.

این پژوهشگر دین یهود در ادامه این نشست و در بیان بخشی دیگری از مکتوبات جامعه  کلیمیان گفت: نشریات، بخش دیگری از مکتوبات جامعه کلیمیان ایران هستند. نخستین نشریه کلیمیان در سال 1300 در ایران چاپ شد که بعدها متوقف شد.

وی نشریه «تموز» با سردبیری هارون یشایائی را دیگر نشریه کلیمیان در ایران عنوان کرد و گفت: این نشریه در فاصله سال‌های 1358 تا 1368 منتشر شد و از سال 1378 نیز نشریه «افق بینا» انتشار یافت که تا به امروز 41 عنوان از آن منتشر شده است و طولانی‌ترین نشریه جامعه کلیمیان به لحاظ دوره انتشار است.

نشست «بررسی وضعیت نشر اقلیت‌های دینی کشور قبل و بعد از انقلاب» با بررسی مکتوبات جامعه کلیمیان ایران قبل‌ازظهر پنجشنبه 17 اردیبهشت 1394 در سالن اقوام و ادیان بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.