این کتاب در 9 فصل تدوین شده که سر فصلهای آن عبارتند از «بحران دینی در عصر ساسانی»، «تركیب نامتجانس جغرافیایی مذهبی در ایران»، «تشكیل دولت ساسانی نتیجه همكاری موبدان و خاندان ساسانی»، «واكنش در مقابل ظهور اندیشههای قشری»، «سیر تحول دینی در دوره ساسانیان»، «روحانیون زرتشتی در دوره ساسانی»، «قدرت روحانیان زرتشتی در دوره ساسانی»، «تغییرات و اصلاحات روحانیان در دین زرتشتی»، «آیین زروانی از دیدگاه زنر»
کتاب به وضع دولت و دربار ساسانى و احوال مردمان آن روزگار پرداخته است. نویسنده سى سال پیش از پرداختن به این کتاب «شاهنشاهى ساسانیان» را نوشت، اما پس از آن، بر پایه کشفهاى تازهاى از آن عصر مانند کتیبههاى شاهپور نخست در کعبه زردشت، «مواد تازه و سودمندى» درباره تاریخ تمدن ساسانى و صنعت و دیانت آن عصر به دست آورد و از این رو، به جاى چاپ دوباره اثر قبلی و افزودن اطلاعات تازه در آن، به ساماندهى کتاب «ایران در زمان ساسانیان» بر پایه دورههاى تاریخى همت گماشت.
با وجود ژرفکاوى سندهاى کهن و آثار گوناگون تاریخى، شیوایى و رسایى سخن را نیز در روایت آنها فرو نگذارده و در پانوشت کتاب، یادداشتهاى سودمندى به پژوهشگران عرضه کرده است. در حقیقت این کتاب، از منابع مرجع برای پژوهشگران تاریخ و فرهنگ ایران به شمار میآید.
مطالب عمده کتاب، پیرامون تاریخ سیاسى روزگار ساسانیان است و ویژگیهای مادى و معنوى مردم، اوضاع اجتماعى، چگونگى صنعت و اندیشههاى دینى - فلسفى آن دوران، در این چارچوب عرضه شده است.
همچنین گزارشى درباره پیشینه تمدن ایران پیش از ساسانیان بر پایه منابع یونانى، ارمنى، سریانى، چینى و برخی منابع تاریخ سیاسى و مدنى ساسانیان با عنوان مقدمه در دو بخش گنجیده و ویژگیهاى سازمان ادارى شاهنشاهى و اطلاعات موجود درباره تمدن و جامعه ساسانى نیز در 10 فصل جداگانه همراه با موضوعهاى خُرد و مشخص شده با ستاره (*)، به شکل توصیفى با یادآورى منابع آنها در پانوشت اثر گنجانده شده است.
نویسنده، شرح تفصیلی درباره هر یک از موضوعها عرضه میکند، اما از رویدادهاى نظامى و جنگى آن دوران به تندى مىگذرد. البته داستان «جنگ شاهپور با رومیان» کوتاه و چکیده نیست؛ زیرا وى در این باره از روایتى عینى و بیمانند فردى حاضر در آن ماجرا بهره برده است.
چاپ پنجم کتاب «ایران در زمان ساسانیان» اثر آرتور کریستین سن با ترجمه رشید یاسمى و ویراستاری حسن رضایی باغبیدی در 440 صفحه، شمارگان سه هزار و 300 نسخه و بهای هفت هزار و 500 تومان از سوی نشر صدای معاصر منتشر شده است.
* در این باره بخوانید:
نظر شما