فرزانه طاهری، مترجم نیز در گفتوگویی که به مناسبت سالروز تولد او انجام دادیم به تبیین کامل کیفیت ممیزی در ایران، در اروپای قرن 19 و در کشورهای توسعه یافته پرداخت که این گفتوگو نیز میتواند نکتهها و پیامهای متعدد و متنوعی برای علاقهمندان به ادبیات داشته باشد.
اما دو گفتگوی ایبنا در آذر 93 به مناسبت سالروز ولادت پیامبر اعظم(ص) با محمدرضا زائری و ابراهیم حسنبیگی بود. زائری گفت: در شعر عرب اشارات فراوانی به شخصیت پیامبر(ص) وجود دارد. ما در بين شاعران مسلمان نعتها و حمديههاي فراوانی داريم كه برخيشان مثل شعر معروف احمد شوقي بسيار نیز مشهور است. تا جایی که میتوان گفت این فراوانی معرف نوعي ادبيات نيز شده است. در ادبيات كلاسيك آثاری مثل «قصيده بُرده» شهرت فراواني دارد و در ادبيات معاصر نیز به آثار درخشاني در این زمینه برمیخوریم که برخیشان ترجمه و چاپ هم شدهاند.
وی ادامه داد: همچنین در بين شاعران اهل سنت در كشورهاي عربي و در منطقه خاورميانه آثار بسيار درخشاني در مدح و ستايش پيامبر اكرم (ص) سروده شده است. اين شاعران در يكصد سال اخير تلاش فراواني کردند تا در يك محور به سمت اتحاد و وحدت و يكپارچگي در خاورميانه و شرق و كشورهاي عربي و حتي فراتر از آن گام بردارند. اين حرکت از چند دهه قبل در كشورهاي عربي به وجود آمد؛ چنان که ما تقريباً همزمان با وقوع نهضت مشروطه در ایران مواجه با جنبش ادبي و فرهنگي جهان عرب به سردمداري چهرههايي مثل جرجي زيدان، جبران خليل جبران و امثال آنها بودهایم.
ابراهیم حسنبیگی نیز گفت: بدون تخيل كه اصلاً نميتوان داستان نوشت. نويسندگان پيش از اينكه به موضوع ورود داشته باشند به طرح داستانشان فكر ميكنند و آنجا كه صلاح ميدانند تخيل را وارد داستان ميكنند. اين موارد هم كم نيست و زياد است. نمونه عينيترش همین رمان «محمد(ص)» است یا رمان «قديس» يا رماني كه يكي از دوستانم در زمينه عاشورا نوشته است. ما اصل واقعيت و حوادث و رويدادهایی را كه تاريخ ذكر كرده و كيفيت باطني و دروني ائمه(ع) و پيامبر اكرم(ص) را ملاك قرار ميدهيم و از آنها تخطي نميكنيم. به طور مثال اگر جايي گفته شده كه در اين جنگ حضرت علي(ع) چنين شمشير كشيد و چنان به موفقيت رسيد ما عكس آن را نمينوسيم .
وی ادامه داد: جاهايي تاريخ سكوت كرده و راجع به شخصيتي به ما چيزي نگفته. ما ميتوانيم برداشتهايي را متناسب با آنچه ائمه(ع) گفتهاند داشته باشيم. مثلاً پيامبر اعظم(ص) هميشه پيش سلام بودند. اين يك واقعیت كلي در سيره آن بزرگوار است اما شايد در هيچ داستان و نوشتهاي وجود نداشته باشد كه مثلاً بگوید پيامبر(ص) داشته از جايي رد ميشده و چهار نفر را ديده و به آنها سلام كرده و آنگاه آنها با ایشان سرگرم صحبت شدهاند. در چنین مواردی نويسنده با تخيلش ميتواند براي برخي از روحياتي كه پيامبر(ص) داشته صحنه سازي كند و مثلاً گفتوگوهای آنها را با هم بنویسد بی آن که آن گفتوگوها در هیچ کتاب تاریخی آمده باشد.
در جدول زیر میتوانید همه گفتوگوهای ادبی ایبنا را در آذرماه 93 دنبال کنید.
نام پدیدآور | جملات کلیدی | لینک مطلب | |
1 | کامران شرفشاهی | ناشران غیرخصوصی دچار روزمرگی شدهاند | اینجا |
2 | فرزانه کرمپور | تدوینکنندگان کتابهای درسی نمیتوانند «فروغ» را از تاریخ ادبیات حذف کنند | اینجا |
3 | ابوتراب خسروی | وضع ممیزی نسبت به دوره قبل بهتر شده است | اینجا |
4 | مصطفی جمشیدی | دانشآموزان در رو و مکزیک از آثار یوسا کنفرانس میدهند | اینجا |
5 | فرزاد فربد | آشنایی با دانش روز و آثار ادبی معاصر حق طبیعی نسل جدید است | اینجا |
6 | خجسته کیهان | مخاطبان بیاعتماد شدند و بازار نشر از نفس افتاد | اینجا |
7 | محمدحسن شهسواری | فعلا برای دل خودم مینویسم | اینجا |
8 | علی مؤذنی | در دورهای بخشی از نیازهای جامعه با ممیزی سلیقهای نادیده گرفته شد | اینجا |
9 | منصور یاقوتی | ادبیات معاصر در کتابهای درسی مدارس بیچهره است | اینجا |
10 | فریاد شیری | در صورت بیاعمادی مخاطبان در فضای مجازی دنبال شعر میگردند | اینجا |
11 | حسین یعقوبی | نگاه سلیقهای آفت ممیزی کتاب شد | اینجا |
12 | منشیزاده | سعدی هم نوبل نگرفته بود/پرونده برخی منتقدان در پوشههای زرد | اینجا |
13 | فرزانه طاهری | نظریات مبتنی بر توطئه درباره جایزه نوبل را قبول ندارم | اینجا |
14 | اسماعیل امینی | در حوزه ادبیات مجامع صنفی نداریم | اینجا |
15 | امیر حسینزادگان | بازار قاچاق کتاب پیامد ممیزیهای سختگیرانه است | اینجا |
16 | فتحالله بینیاز | ممیزی غلط منجر به انتشار آثار متوسط و سطحی میشود | اینجا |
17 | منصور اوجی | متولی باید حرمت امامزاده را نگهدارد/غول ادبی نداریم | اینجا |
18 | ویدا اسلامیه | دولتها آثار نویسندگان را تبلیغ میکنند/نوبل ادبیات حق و ناحق دارد | اینجا |
19 | موسی بیدج | غلامحسین یوسفی با تکیه بر دانش و عشق ترجمه میکرد | اینجا |
20 | هیوا مسیح | ترسی که برخی مسوولان از کتاب دارند ریشهای دیرین دارد | اینجا |
21 | علی غضنفری | حذف ادبیات معاصر در کتابهای درسی نسل جدید را بدبین میکند | اینجا |
22 | عبدالعلی دستغیب | روشنفکران میخواهند در روستا سکگ گمبرند نجات هواپیما بفروشند/متحجران دنبال فرو لوازم یدکی درشکهاند | اینجا |
23 | مجید ضرغامی | با ایدههای ممیزی فاصله داریم | اینجا |
24 | راضیه تجار | باد قانون شفافی برای حمایت از پدیدآورندگان آثار ادبی تدوین شود | اینجا |
25 | عبدالعلی دستغیب | شاملو ساخته چه روزگاری است | اینجا |
26 | محمدمهدی رسولی | زردنویسی چیست؟ | اینجا |
27 | سیدمحمد سادات اخوی | شیوهای متفاوت از روایتگری در مرثیههای قدیمی که برگرفته از اثر «گنجینه اسرار» است | اینجا |
28 | رضا براهنی | گفتههای تازه رضا براهنی درباره شاملو، نیما، سیمن و فروغ | اینجا |
29 | سعید بیابانکی | شعر عاشورایی و دفاع مقدس دو برادر ادبی هستند | اینجا |
30 | اکتای براهنی | آثار پدرم به ضرر هیچکس نیست | اینجا |
31 | عبدالرحیم سعیدیراد | نگاه متفاوت وزارت ارشاد به کتاب و شاعران امیدوارانه است | اینجا |
32 | مصطفی رحماندوست | نگاه نویسندگان به عاشورا امروزی نیست | اینجا |
33 | رضا امیرخانی | علت کمتوجهی مخاطبان به آار آیینی ضعف کتابها و نویسندگان است | اینجا |
34 | سیدعلی شجاعی | ظرف مدرن ادبیات آیینی خالی است | اینجا |
35 | حمیدرضا شکارسری | شعر آیینی و دینی با هم تفاوت دارند | اینجا |
36 | اسدالله شعبانی | پیشنهاد برای تشویق و تنبیه ناشران دلسوز و کاسب | اینجا |
37 | حسن احمدی | از شعارزدگی و سطحینگری دینی در تولید آثار ادبی دوری کنیم | اینجا |
38 | رضا عبداللهی | پیشنهاد برای تدوین اشعار درباره رسول اکرم(ص) | اینجا |
39 | ابراهیم حسنبیگی | میتوان از شخصیت پیامبر برداشت آزاد داشت/برخی باعث شدند ادبیات دینی چشماندازی نداشته باشد | اینجا |
40 | امین فقیری | نوشتن بزرگترین عشق من است | اینجا |
41 | محمدرضا زائری | خ قرمزهایی داریم/مساله تخیل از آثار نیکوس کازانزاکیس تا رمان «دوازدهم»/اجازه خیالپردازی درباره خود پیامبر(ص) را نداریم | اینجا |
42 | کاظم مزینانی | جایزه جلال به آفرینش خلاق اهمیت میدهد | اینجا |
نظر شما