چهارشنبه ۴ تیر ۱۳۹۳ - ۱۸:۲۰
توقف بررسی بدن در سطح فردی / بازگشت بدن به سوژه در تفکر فوکویی

دکتر ناصر فکوهی در بررسی کتاب«درآمدی بر تاریخ فرهنگی بدن» اثر محمد‌سعید ذکایی گفت: مولف در این کتاب بدن را در سطح فردی بررسی کرده است، در حالی‌که بدن دارای موجودیت اجتماعی است.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- فکوهی در نشست بررسی کتاب«درآمدی بر تاریخ فرهنگی بدن» که در انجمن جامعه شناسی ایران برگزار می‌شد اظهار کرد: کتاب‌هایی که درباره بدن در ایران نگاشته می شود باید دارای الگوی نظری باشد تا سه گونه بدن با عناوین بدن فردی، اجتماعی و متافیزیک را به هم پیوند بزنند.

این مولف ادامه داد: واحد زمانی که نویسنده این کتاب در تالیف در نظر گرفته، واحد بسیار بزرگی است، درحالی‌که بدن درایران با آغاز عصر مدرنیته متحول شده است و می‌توانیم بدنی را که بعد از مشروطه به وجود آمده با قبل از آن مقایسه کرد. هرچند برخی از محققان برجسته دست به مقایسه بدن در قرن وسطا زده‌اند اما برداشت امروز بدن با برداشت در شکل سنتی و کلاسیک متفاوت است.

این انسان‌شناس معاصر در ادامه بررسی کتاب حاضر خطاب به حاضران گفت: این کتاب به سنت تاریخ فرهنگی نزدیک است، همچنین در ایران کمتر کتابی با روش علمی درباره بدن نوشته است.

وی کتاب«کوچه» اثر احمد شاملو را در بررسی بدن در سنت ادبی جای داد و اظهار کرد:جامعه‌‌شناسی در ایران از دهه 40 آغاز شد و با وقوع انقلاب در کشور متوقف شد و بعد‌ها دوباره به راه خود ادامه داد. به همین دلیل باید گفت تفکر علوم اجتماعی در کشور نوپا است.

فکوهی،‌کتاب«در آمدی بر تاریخ فرهنگی بدن» را مدل و مبنایی مناسب و مطلوب دانست و افزود: مولف در این کتاب موضوعات خوبی را طرح کرده است و مبنایی خوب و مطلوب برای بررسی‌های عمیق‌تر در احتیار دیگران قرار می‌دهد.



بدن فردی و سیستم اجتماعی
مولف کتاب «انسان شناسی معاصر» با اشاره به این که، مساله جامعه‌‌شناسی بدن و انسان‌شناسی بدن در تاریخ علوم اجتماعی موضوع جدیدی نیست اظهار کرد: به لحاظ تاریخی زیمل و دورکیم و البته روبر هرتز از جمله جامعه‌شناسانی بودند که درباره این موضوع تالیف دارند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: این متفکران مساله بدن را از اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم مورد بررسی قرار داده‌اند و تاکید می کنند که بدن فردی در سیستم اجتماعی به وجود می‌آید.

وی با اشاره به فعالیت‌های موث به‌عنوان دیگر متفکر فعال در این زمینه مطالعاتی گفت: موث به شدت بر عواطف تاکید می‌کند و آن را سازو کار مهمی می داند که در شکل اجتماعی سامان می گیرد نه فردی.

فکوهی کتاب«خودکشی» اثر دورکیم را دیگر تالیف برجسته در این زمینه عنوان کرد و گفت: روبر هرتز نیز در عمر کوتاه خود رساله ای کوتاه با عنوان«نقش دست راست در نظریه‌های فرهنگی» را تالیف کرده و در آن به خوانندگان خود می‌گوید که تقابل دست راست و چپ بیولوژیک نیست و با فرهنگ در ارتباط است.

فوکو و جامعه‌‌شناسی امریکا
این انسان‌شناس در ادامه بررسی این کتاب گفت: در مطالعه بدن در بین متفکران در دوره‌ای دچار خلا شده‌ایم، به طوری که بین سال‌های 1950 تا 1980 علوم اجتماعی به واسطه ظهور جامعه‌شناسی پوزتیویستی در امریکا بدن فردی را رها و تمرکز خود را بر بدن اجتماعی گذاشت، اما بعد از سال 1980 این تفکر مجددا به بدن فردی بازگشت و در این اقدام میشل فوکو بدن را به عنوان سوژه مورد بررسی خود قرار داد.

فکوهی، در بیان آرا متفکران دیگر درباره بدن گفت: نظریه بوردیویی به سبک زندگی و رابطه بدن با سیستم اجتماعی اشاره کرده است و از سال 1990 پیتر برگ بدن و اجزای آن را بررسی کرده است.

کتاب« درآمدی بر تاریخ فرهنگی بدن» اثر دکتر محمد‌سعید ذکایی، در محل انجمن جامعه‌شناسی ایران، واقع در بزرگراه جلال آل‌احمد، زیر پل گیشا نقد و بررسی شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها