محمداسماعيل حاجي عليان در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، درباره جديدترين كتابش كه آن را براي چاپ به انتشارات سوره مهر سپرده است، اظهار كرد: «آدمك چوبي، سوت بلبلي» مجموعه داستاني با محوريت فرهنگ عامه است كه فضاي انقلاب، هشت سال دفاع‌مقدس و سال‌هاي پس از آن را در بر مي‌گيرد.

وي ادامه داد:‌ مكان داستان از شهر‌هاي مركزي ايران تا نفوذ به خاك عراق پيش مي‌رود. نگاه من در اين كتاب به دنبال بيان نگاه انسان‌هاي درگير جنگ از منظر انسان شناسي و جامعه‌شناختي است.

حاجي عليان افزود: «آدمك چوبي، سوت بلبلي» هشت داستان كوتاه را در بر مي‌گيرد كه از آن ميان «راستش را بگويم»، «حال بر هم»، «خواهر خورشيد، برادر ماه»، «ليست دامادي» و «هزار و يك شب شهر‌زاد» برخي از داستان‌هاي اين مجموعه‌اند كه بر اساس خاطرات نوشته شده و ديگر داستان‌ها با شنيده‌هاي جنگ و خيال در آميخته‌اند.

وي در ادامه به عنوان كتاب «آدمك چوبي، سوت بلبلي» اشاره كرد و گفت: اين داستان خيالي بر اساس شنيده‌ها خلق شده اما كاملا براي مخاطب قابل باور است. در اين داستان ارتش عراق مي‌خواهد به پيش‌روي خود ادامه دهد به همين دليل دختران نوجواني را كه از شهر‌ها به اسارت گرفته‌اند جلوي تانك‌ها مي‌بندند تا رزمندگان ايراني به تانك‌هاي آن‌‌ها شليك نكنند. البته مشابه اين نوع قساوت‌هاي رژيم بعث عراق وجود دارد اما من براي اين شنيده سندي پيدا نكردم.

حاجي‌عليان درباره جايگاه امروز داستان كوتاه در ادبيات پايداري توضيح داد: نگارش داستان كوتاه بايد براي مولف دغدغه باشد. ادبيات پايداري هنوز در مرحله گذار است و قوام نيافته است. حبيب احمد‌زاده، مجيد قيصري و ‌حسين‌علي جعفري به عنوان نويسندگاني كه جنگ را لمس كرده‌اند با ذوق ادبي كه داشتند به سوي خلق اثر پيش آمدند. تعداد اين نوع نويسندگان به نسبت کسانی كه به مساله دفاع مقدس ‌پرداختند بسيار كم است. 

وي ادامه داد: هنوز بسياري از خاطرات شنيدني ثبت نشده‌‌اند. در واقع ثبت و ضبط اين خاطرات يكي از ضرروت‌هاي جامعه هنري براي خلق آثار در زمينه فيلم، ‌تئاتر، داستان و نمايشنامه است كه مي‌تواند براي نويسندگان جوان و مولفان نسل‌هاي بعد زمينه نگارش داستان يا رمان را فراهم آورد. زيرا داستان يك گام جلوتر از خاطره است و به دليل ارايه دادن جلوه‌هاي متفاوت حوادث سال‌هاي گذشته مي‌تواند اثري درام و ماندگار بر اساس خاطراتي كه امروز ثبت مي‌شوند خلق كند.