نويسنده دانشنامه «داستان باستان براي كودكان و نوجوانان»:
كتابهاي تحصيلي تاريخي كودك و نوجوان را از تاريخ فراري ميدهند
فاروق صفي زاده، نويسنده، با بيان اينكه كتابهاي تاريخي مقاطع مختلف تحصيلي كودك و نوجوان را از تاريخ فراري ميكنند، درباره هدف خود از انتشار دانشنامه «داستان باستان براي كودكان و نوجوانان» گفت: من سعي كردم كودكان و نوجوانان را با تاريخ آشتي دهم./
وي با تاكيد بر اهميت مطالعات تاريخي براي كودكان و نوجوانان، در اينباره توضيح داد: بسياري از عالمان ما چون استاد شهيد مطهري به اهميت مطالعه درباره هويت ملي و ديني تاكيد داشتهاند و هويت ملي را پشتوانه هويت ديني دانستهاند. پيامبر(ص) هم در اينباره فرمودهاند: حب الوطن من الايمان. به همين خاطر ضرورت دارد كه كودكان و نوجوانان را با تاريخ و هويت كشورمان آشنا كنيم.
وي با بيان وجود جعليات بسيار در تاريخ مكتوب كشورمان ادامه داد: متاسفانه غربيها و يهوديان تلاش زيادي كردهاند كه تاريخ ايران را به شكل دلخواهشان جلوه دهند. در سالهاي اخير هم نمونههايي از اين اقدامات مانند ساخت فيلم توهينآميز 300 صورت گرفته است. به همين خاطر سعي كردم در تاريخ ايران بازنگري كلي داشته باشم و تاريخ صحيح را براي كودكان و نوجوانان روايت كنم.
صفي زاده مخاطب اثر خود را كودك و نوجوان دانست و در اينباره توضيح داد: مخاطب اصلي كتاب نوجوان است اما با توجه به زبان ساده اين اثر، كودك نيز توان درك مباحث طرح شده را دارد. البته شايد لازم باشد بزرگترها كودك را در خواندن اين كتاب ياري كنند.
وي مديريت، عرفان، بازي، زيستشناسي، مهندسي و ... را از جمله عناوين اين مجموعه برشمرد و اظهار كرد: اين مجموعه در 80 جلد مباحث گستردهاي را بيان ميكند كه كودك و نوجوان در طول زندگي با آن سر و كار مييابد و ممكن است درباره آنها پرسشهايي داشته باشد.
اين نويسنده درباره آشنايي و علاقهمندي كودكان و نوجوانان به برخي از مباحث كتاب چون عرفان، گفت: عرفان در فطرت آدمي جاي دارد. بسياري از كودكان خوابهاي عرفاني ميبينند و تجربيات عرفاني دارند. به همين دليل لازم است درباره مسايلي اينچنيني سوالاتي برايشان ايجاد شود.
نويسنده «اديان باستاني ايران» افزود: در كتابهاي تاريخي ديگر به برخي از موضوع هاي اين كتاب پرداخته نشده است. موضوع هايي كه در تاريخ غرب به آن توجه ميشود و متاسفانه در كتابهاي تاريخ ايران مورد غفلت قرار گرفتهاند.
صفي زاده درباره كاربرد مطالعه تاريخ در زندگي كودكان و نوجوانان اظهار كرد: مطالعه تاريخ كودكان و نوجوانان را به جلو هدايت ميكند. ما بايد ريشه در گذشته و نگاه به آينده داشته باشيم. متاسفانه كتابهاي تاريخي موجود، تاريخ را بد به كودكان تفهيم كردهاند. اين كتابها از چنگيز و نادرشاه نوشتهاند در حاليكه تاريخ، داستاني شيرين است كه به كودكان نشان ميدهد گذشتگانشان چگونه زندگي كردهاند.
وي موضوعبندي دانشنامه «داستان باستان براي كودكان و نوجوانان» را يكي از ويژگيهاي اين اثر برشمرد و در اين باره توضيح داد: تقسيمبندي موضوع هاي مختلف در اين كتاب يكي از عواملي است كه در كودك تمايل به مطالعه را بوجود ميآورد. اين طبقهبندي موضوعي اين امكان را فراهم ميكند كه كودك تنها مباحث مورد علاقهاش را بخواند.
اين نويسنده درباره كتابهاي تاريخ مقاطع مختلف تحصيلي گفت: كتابهاي تاريخ مدارس اشكالات فراواني دارند و چون براي نوشتنشان مخاطبشناسي نشده اند، كودك و نوجوان با اين كتابها ارتباط برقرار نميكند و از تاريخ فراري ميشود. بايد با كودك با زبان خود او سخن بگوييم تا بتوانيم او را جذب كنيم.
وي با بيان توجه كشورهاي ديگر به آموزش تاريخ به كودكان و نوجوانان در اينباره اظهار داشت: با وجود اينكه آمريكا تاريخي 200 ساله دارد اما در اين كشور هزاران كتاب كودك با موضوع تاريخي منتشر شده اند اما ما در زمينه انتشار كتابهاي تاريخي خوب عمل نكردهايم، اين در حالي است كه متون باستاني قدمت تاريخ ايران را 1 ميليون سال و يافتههاي باستانشناسي 40 هزار سال تعيين كردهاند.
نويسنده «پاسخ به تاريخ» افزود: غرب در كتابهاي تاريخي كشورهايي مثل يونان و روم را پايهگذار تمدن معرفي كرده است در حاليكه ايران در زماني صاحب تمدن و فلسفه بود كه يونانيان وحشي بودند. حتي فيلسوفان يوناني همچون ارسطو و افلاطون نيز در آثارشان اعتراف كردهاند كه فلسفه را از فيلسوفان ايراني آموختهاند.
صفيزاده با رد ادعاي ناسيوناليستي بودن اين دانشنامه در دفاع از اثرش گفت: ديدگاههاي اين كتاب كاملاً علمي است و در اين مجموعه با استناد به منابع معتبر علمي برتري علمي و فرهنگي ايرانيان در زمان باستان ثابت شده است.
اين نويسنده و محقق درباره استفاده نكردن از تصويرگري و جذابيتهاي ظاهري در اين دانشنامه، توضيح داد: تصويرگري ابزاري است كه با كمك آن مفهومي را به زور به كودكان القا ميكنند اما در اين اثر ما نميخواهيم چيزي را به دروغ به كودك بقبولانيم. كودك را بايد بدون كمك گرفتن از جذابيتهاي تصويرگري به تاريخ كشورش علاقهمند كنيم. البته در بعضي از جلدهاي اين مجموعه در صورت لزوم از عكس هم استفاده شده است.
صفيزاده با بيان سابقه طولاني ادبيات كودك در ايران اظهار كرد: ادبيات كودك و نوجوان ريشه در تاريخ ما دارد. غرب سابقهاي دويست ساله در اين عرصه از ادبيات دارد اما متون موجود به زبان پهلوي ساساني همچون «درخت آسوريك»، سنگ نوشتهها و حتي بخشهايي از اوستا كه درباره كودكان و براي كودكان است نشان ميدهد كه ايران در ادبيات كودك نيز پيشرو بوده است.
نظر شما