خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، در ايران اكثر ناشران و كتابفروشان دغدغه توليد و توزيع دارند تا انديشيدن به ويترينهايشان؛ شيوههاي نوين چينش كتابها و ايجاد جذابيتهاي بصري، بدون شك رهگذران را جذب كتاب ميكند اما در اين بين، ويترينها كه گاه نشانگر محتواي و كالاي موجود در هر فروشگاهي هستند، مورد غفلت واقع شدهاند.
ويترينها حتي گاه به نوعي نماد تفکر و تجسم حاکم بر فروشگاههاي كتاب است؛ خلاقیت در چیدمان ویترین، زمانی نمايان میشود که كتابفروش با آگاهي از فهرست آثار پرفروش، نويسندگان يا مترجمان محبوب، موضوع كتابها و ... ايدهاي نوين را براي چيدمان كتاب در نظر ميگيرد. استفاده از رنگآميزي با جلد كتابها، نوع چيدمان افقي يا عمودي نيز ميتواند به زيبايي بصري يك ويترين كمك كند اما بسياري از كتابفروشان نميدانند ميتوان با استفاده از تركيبات زيباييشناختي و خلاقيت، زمينه بهتر ديده شدن كتاب، اين كالاي فرهنگي ارزشمند را در كشور فراهم كرد؛ براي اين كار نيازي به وسايل خيلي مدرن و جديد نيست و ميتوان با كمي نوآوري و ابداع، ويتريني جذاب طراحي كرد.
تركيبي از نور و رنگ
مرد با دقت كتابها را روي هم ميگذارد، با نوك انگشت اولين كتاب را به سمت جلو هل ميدهد و بعد از آن كتابهاي ديگر را به سمت چپ متمايل كرده و هر از چند گاهي چيدمان ابتكارياش را نگاه ميكند. پروژكتور جديدش را گوشه سمت چپ ويترين نصب ميكند و وقتي چراغ روشن ميشود، نور زردرنگ به طور خاصي روي كتابها ميدرخشد.
استفاده از تكنولوژيهاي نوين در ويترينآرايي، بهرهمندي از نور، رنگ و تصويرهاي زنده نيز ميتواند در جذب مخاطب به سوي كتاب و كتابخواني موثر باشد. سيدرضا حسيني، متخصص طراحي دكوراسيون معتقد است، ميتوان با استفاده از رنگها و ابزارهاي موجود در زندگي روزانه، نظمي چشمنواز به ويترين كتابفروشيها منتقل كرد؛ مثلا برخي از كتابفروشان با تاسي از هر فصلي، ويترين كتابفروشي خود را به برگ پاييزي، برف زمستاني يا گلهاي بهاري ميآرايند و با اين كار مخاطبان را براي ورود به كتابفروشي خود تشويق ميكنند.
وي ادامه ميدهد: با اين كار، در ويترين كتابفروشيها تنوع و خلاقيت بيشتري ديده ميشود و از ساختار يكنواخت بر هم قرار دادن كتابها پشت ويترين يا نشاندن هر كتاب روي يك شيشه بيرنگ، دور ميشود.
حسيني، با بيان اينكه ويترينآرايي معمولا با هدف جلب مشتري بيشتر انجام ميشود، ميافزايد: فردي كه ويترين مغازهاش را ميآرايد، بايد علاوه بر بهرهمندي از علم جامعهشناسي، با تحولات روز، رنگ مد سال و ... نيز آشنايي داشته باشد.
وي اضافه ميكند: كتابفروشان به تنوع و تركيب رنگ در چينش كتابها كم توجهي ميكنند و تنها چند كتابفروشي دكوراسيون ويترين مغازه خود به طور دقيق و با فاصله زماني مشخص تغيير ميدهند.
به گفته حسيني، يك كتابفروش ميتواند با تكيه بر ويترين آرايي خلاق و ماهرانه، شوق و شور خريد كتاب را در ذهن عابران برانگيخته و به هدف خود دست يابد.
وي درباره چرايي ضرورت ويترينآرايي كتابفروشان توضيح ميدهد: گاهي يك ويترين آرايي خلاق سبب ميشود تا پنجاه درصد فروش فروشگاهها بيشتر شود، در حالي كه پوشاك و كيف و كفش از اين قاعده سود ميبرند، كتاب نيز به عنوان يك كالاي فرهنگي مورد نياز مردم جامعه نيز نيازمند ويترينآرايي صحيح و مناسب است.
حسيني با اشاره به محدوديت فضايي ويترين كتابفروشيها، ميگويد: اگر چه يك كتابفروش نميتواند فضاي گستردهاي را به ويترين مغازهاش اختصاص دهد ولي با همين محدوديتها نيز ميتوان كارهايي شگرف انجام داد.
وي با بيان اينكه در كشور ما توجه خاصي به حرفه طراحي ويترين و دكوراسيون نميشود، اضافه ميكند: در بسياري از كشورهاي اروپايي، ويترينآرايي از چند دهه پيش به عنوان يك شغل پردرآمد مطرح شده است اما در ايران معمولا فروشندهها توجه چنداني به اين موضوع ندارند و با ايده شخصي و معمولا بدون هيچ علمي مغازه خود را تزئين ميكنند.
لزوم نوآوري و ابداع
توجه به مقوله ويترينآرايي يكي از مشخصههاي كتابفروشان حرفهاي است، بسياري از كتابفروشيها بدون توجه به اين موضوع، گاهي حتي ماهها، گرد و خاك كتابهاي ويترين فروشگاه خود را تميز نميكنند. بسياري از كتابفروشان در حوزه ويترينآرايي به شيوه سنتي رفتار ميكنند و تصور آنها از ويترين، چينش كتابهاي جديد بدون هيچ نظم و قاعده خاصي است. اين در حالي است كه نوع چيدمان كتاب بر اساس موضوع، جلد، مخاطب، تازه بودن اثر و ... بايد مورد توجه كتابفروشان باشد.
در حوزه ويترينآرايي تحقيقات بسيار محدودي در كشور انجام شده است، ويترين هر كتابفروشي، نماي اصلي و نشان دهنده شخصيت، شان و ميزان حرفهاي بودن يك فروشگاه است كه متاسفانه توجه چنداني به آن نميشود.
هر كتابفروشي بايد مدل ويترينآرايي خود را بر اساس كتابهايي كه ميفروشد در قالب مدرن، كلاسيك، تلفيقي و ... دستهبندي کند و سپس ميزان نور، رنگ، تعداد كتاب، نحوه گردش و ... را با توجه به استانداردهاي موجود تعيين كند.
نگراني از تعويق زمان پرداخت اجاره بها و نيز به صرفه نبودن شغل كتابفروشي، از جمله مسايلي است كه افراد را به اين كار دلسرد ميكند.
زماني كه كتابفروش در كار خود از سامانه امنيتي اقتصادي برخوردار باشد، ميتواند در حرفه و شغل خود با آسودگي فعاليت كند، در بسياري از كشورها، صنف فعال در حوزه كتابفروشي از تخفيفها و مزاياي ويژهاي مانند تخفيف در ماليات و خريد ملك و ... برخوردارند.
شنبه ۲۶ آذر ۱۳۹۰ - ۱۲:۱۵
نظر شما