به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، این نمایشنامه مانند بسیاری از دیگر نمایشنامههای پیراندلو از یکی از داستانهای کوتاه خود او به نام «سینیورا فرولا، سینیور پونزا، و پسرخواندهشان»، منتشرشده به سال ۱۹۱۵، افتباس شده و به درونمایه «چیستی حقیقت» میپردازد؛ درونمایهای که در آثار پیراندلو، با انتشار «شش شخصیت در جستجوی نویسنده» (در سال ۱۹۲۱) به اوج خود میرسد.
بازی با حقیقت از همان عنوان فرعی نمایشنامه که عنوان اصلی (چنین است) را به بازی میگیرد آغاز میشود؛ «چنین است؛ اگر چنین به نظرتان میرسد».
این اثر ، نمایش برخورد روایتهای مختلفی است که شخصیتها از حقیقت دارند. شخصیتها آشکارا این پرسش را مطرح میکنند که حقیقت چیست؟ هر شخصیت تصور میکند شخصیت دیگر دیوانه است و این مضمون در سراسر اثر گسترش مییابد؛ اینکه واقعا کدام شخصیت دیوانه است و حقیقت و خیال در کجا با هم برخورد میکنند.
کتاب پیراندلو برای خواننده امروزی یادآور یک اثر مهم سینمایی هم هست؛ «راشومون» ساخته آکیرا کوروساوا، فیلمی که در آن سه شخصیت داستان سه روایت مختلف از یک حقیقت را بازگو میکنند و بیننده در نهایت سرگردان میماند که کدام روایت معتبر است.
لوییجی پیراندلو (۱۹۳۶- ۱۸۶۷) داستاننویس و نمایشنامهنویس ایتالیایی و برنده جایزه نوبل ادبیات است. برخی آثار نمایشی او را از آثار متقدم مسیری میدانند که در نهایت به «تئاتر ابزورد» ختم شد. تاکنون مترجمان مختلف، بسیاری از داستانها و نمایشنامههای پیراندلو را به فارسی ترجمه کردهاند.
بهمن فرزانه از مترجمان نامآشنا است که بسیاری او را با ترجمه از «صدسال تنهایی» اثر گابریل گارسیا مارکز میشناسند. عمده ترجمههای وی از دو زبان ایتالیایی و اسپانیایی صورت میگیرند. فرزانه به جز این اثر نمایشنامه «شش شخصیت در جستجوی نویسنده» و چند مجموعه داستان کوتاه را هم از پیراندلو ترجمه کرده است. تمام این آثار را انتشارات «کتاب پنجره» منتشر کرده و ویرایش آنها برعهده ایرج کریمی بوده که او را بیشتر بهعنوان یکی از منتقدان سینمایی میشناسیم.
نکته آزاردهنده در تمامی این ترجمهها استفاده مکرر از فعل «میباشد» است. از آنجا که در مقدمه این آثار درباره ترجمه توضیحی داده نشده مشخص نیست نویسنده و ویراستار تعمد خاصی در به کار بردن پیاپی این فعل داشتهاند یا خیر.
«چنین است؛ اگر چنین به نظرتان میرسد» نمایشنامهای است از لوییجی پیراندلو که با ترجمه بهمن فرزانه و ویرایش ایرج کریمی از سوی انتشارات «کتاب پنجره» در ۱۲۴ صفحه و با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه و قیمت سههزار و ۸۰۰ تومان منتشر شده است.
شنبه ۵ آذر ۱۳۹۰ - ۱۱:۲۵
نظر شما