به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، در این اثر هفت دستگاه موسیقی ایرانی و متعلقات آنها به همراه تعدادی تصنیف، پیش درآمد و رنگ از لحاظ ثبت ملودیها و همچنین تکنیکهای اجرایی مختص سه تار، نتنویسی شده است.
در این کتاب پس از توضیحاتی درباره ویژگیهای این نتنویسی و شرح حالی از نويسنده كتاب و راوی آن، کوشش شده است تا با تمرکز بر دستگاه ماهور، شیوه خاص نتنویسی مهدیقلی هدایت مورد مطالعه و سپس بازنویسی قرار گیرد. همچنین نحوه اقتباس «موسی معروفی» از این ردیف نیز بررسی شده است.
نتنویسی «مهدیقلی هدایت» از ردیف روایت شده توسط منتظم الحکما، یکی از میراثهای مکتوب موسیقی ایرانی است که بررسی دقیق آن به روشن شدن نکاتی درباره موسیقی دستگاهی کمک فراوانی خواهد کرد.
با نگاه پژوهشگرانه در این اثر و دیگر تالیفات هدایت در زمینه موسیقی میتوان به نکاتی از روش نوازندگی هنرمندان نسلهای پیشین، اصطلاحات و عنوانهای خاصی که امروزه استفاده نمیشوند، نحوه نگرش گذشتگان به خصوصیات موسیقی و گوشهها و اطلاعاتی درباره گوشهها، تصانیف و ضربیهای مهجور دست یافت.
پژوهش انجام شده در این کتاب برگرفته و ادامه پایاننامه دوره کارشناسی نویسنده در سال 86 در دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران است.
در بخشي از كتاب توضيح داده شده، سنت علمی موسیقی ایران تا حدود یک قرن پیش به صورت شفاهی و سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر منتقل میشد. هر چند در رسالات قدیم موسیقی ایران برای نامگذاری نغمات از حروف ابجد استفاده میشده ولی کاربرد عمده آن به توضیح مباحث نظری موسیقی نظیر دستانبندی اختصاص داشته است.
همچنين در اين كتاب ميخوانيم كه شیوه نتنویسی بر روی پنج خط حامل در اواسط سده سیزدهم خورشیدی همراه با موسیقی نظام به ایران وارد شد و در پی آن به تدریج تلاشهایی برای نوشتن موسیقی دستگاهی به وسیله این روش نتنگاری صورت گرفت.
اسناد به جا مانده از این دوران حاکی از آن است که آلفرد لومر، غلامرضا مینباشیان، علینقی وزیری و مهدیقلی هدایت(مخبرالسلطنه) نخستین کسانی بودند که اقدام به نوشتن موسیقی ایرانی با بهرهگیری از این روش کردند.
كتاب «ماهور به قلم مخبرالسلطنه» نگاهی به نتنویسی مهدیقلی هدایت از هفت دستگاه موسیقی ایران براساس روایت منتظم الحکما به همراه آوانویسی تحلیلی دستگاه ماهور نوشته سمن پورعیسی به شكل مصور با شمارگان هزار نسخه و با قیمت چهار و هزار ۵۰۰ تومان از سوی موسسه تالیف، ترجمه و نشر آثار هنری(متن) منتشر شده است.
چهارشنبه ۱۹ مرداد ۱۳۹۰ - ۱۳:۴۶
نظر شما