به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، دومين نشست از سلسله ميزگرد‌هاي «منشور اخلاقي نويسندگان» عصر چهارشنبه (5 مرداد) با حضور فيروز زنوزي جلالي، نويسنده و داستان پرداز، دكتر مجتبي رحماندوست مشاور رييس جمهور در امور ايثارگران، مولف و مدرس دانشگاه تهران و احسان عباسلو، نويسنده و دبير نشست در سراي اهل قلم موسسه خانه كتاب برگزار شد.

در اين نشست فيروز زنوزي جلالي پس از مطرح شدن سوال دبير نشست و آغاز بحث‌هاي پيرامون چرايي تدوين منشور اخلاق نويسندگي مبني بر اين كه آيا تدوين منشوري براي نويسندگان ضرورت دارد يا خير؟ گفت: نفس اين فعاليت قابل تقدير است اما اخلاق نويسندگان را با چه ميزاني مي‌توان سنجيد؟

وي در پاسخ به سوال خود تصريح كرد: نيرومند بودن فرم و تكنيك نويسنده بخشي از خلاقيت فردي است اما عدم رعايت اخلاق و اعتقاد قلبي در اثر را مي‌توان با ميزان برقراري ارتباط مخاطب با اثر سنجيد و به علت درايت مخاطبين امروز ادبيات، ضعف اخلاقي به راحتي قابل درك خواهد بود.

زنوزي به سرقت‌هاي ادبي، تخلفات برخي نويسندگان و ناشران در انتشار آثار و همچنين عدم بومي سازي ترجمه‌ها اشاره كرد و از آن‌ها با عنوان پرتگاه‌هاي ادبي نام برد كه تدوين منشور اخلاقي مي‌تواند از سقوط نويسندگان به آن جلوگيري كند.

به اعتقاد وي، تدوين منشور نبايد فكر و باور‌هاي نويسنده را محدود كند بلكه بايد بر اخلاق نويسندگي نظارت كند، زيرا باور‌ها و اعتقادات مولف، كتاب اوست و اگر محور نوشتار كتاب قالبي مشخص و محدود را به خود بگيرد در پاره‌اي از زمان موجب خانه نشيني يا بروز سمبول گرايي در ميان نويسندگان شده و در بسياري از زمان‌ها به سفارشي شدن تاليف كه تنها براي رفع نياز‌هاي مالي و بدون اعتقاد قلبي خواهد بود موجب مي‌شود كه حاصلش آثاري ضعيف و گاه بي‌ارزش خواهد بود.

وي اضافه كرد: ادبيات هنر گسترده‌اي است كه سال‌ها و در شرايط مختلف آهنگ تغيير نواخته و اشكال مختلفي را به خود گرفته پس نمي‌توان با محدوديت‌هاي نگارشي ادبيات را در قالبي مشخص جاي داد بلكه بايد توجه خود را در تدوين منشور اخلاقي به تقويت باور‌هاي بومي و اعتقادي معطوف ساخت.

در ادامه نشست مجتبي رحماندوست با بيان اين كه وظيفه ادبيات پرورش اديب متعهد نیست بلكه ما هستيم كه بايد اديب و نويسنده متعهد را پرورش داده و به عرصه قلم معرفي كنيم، سخنانش را آغاز كرد و عنوان كرد: والاترين منشور اخلاقی مولف، وجدان وي است كه ما با طرح منشوري بر پايه اعتقادات ديني و مذهبي كه ريشه در لايتناهي دارند، نگارنده‌هاي كتاب را به اخلاق فطري خود متذكر ‌مي‌شويم.

عضو فرهنگستان هنر تصريح كرد: حضور قالبي براي نظارت بر تخطي اخلاقي مولف در اثرش به عنوان عاملي بيروني ضروري است زيرا برخي نويسنده‌ها خواه عمدي و خواه سهوي از مرز‌هاي اخلاق عبور مي‌كنند و این مسئله نياز به نظارتي قدرتمند و اجراي منشور اخلاقی را نشان می‌دهد.

معاونت فرهنگي بنياد مستضعفان و جانبازان ادامه داد: نويسندگي زندگي نويسنده است. یعتی نويسندگي بايد جوشش باشد نه كوشش و نویسنده باید با زندگي‌اش خلق اثر كند نه اين كه با خلق اثر زندگي كند. امروزه با تغيير قالب نويسندگي به حرفه يا شغلي تخصصي، بايد فيلتر‌هايي براي صلاحيت اهالي قلم وجود داشته باشد.

مديريت حوزه هنري مركز آفرينش‌هاي ادبي با یادآوری اين جمله از حضرت علي‌(ع): «كسي كه خود را در جايگاه امامت قرار داد نخست بايد خود را تعليم دهد و سپس با اعمال خود ديگران را تعليم دهد» گفت: نويسنده با جايگاهش مي‌تواند مخاطب را به انحراف يا راه حق‌تعالي بكشاند، از آنجايي كه ما مردم امروز نيصه‌هاي فراوان داريم پس وجود مرجعي براي نظارت بر نوشته‌هايمان نيز ضروري است.

رحماندوست هنر را انتقال حسي انديشه عنوان كرد و اظهار داشت: احساس آدمي تا زماني ارزشمند است كه از قلب و وجودش برآيد، اگر نويسنده‌اي احساسش را براي كسب منافع مالي زير‌پا گذارد از انسانيت خارج شده و مستحق برخورد است كه بازهم منشور اخلاقي مي‌تواند ما را در اين راه ياري رساند.

دكتر مجتبي رحماندوست و فيروز زنوزي جلالي در پايان به لزوم بررسي و تحقيق و آسيب‌شناسي اصل و بنيان منشور اخلاقي براي نويسندگان تاكيد كردند و خواستار حضور اهالي قلم در عرصه‌هاي مختلف براي تدوين چنين منشوري شدند. 

در اين نشست، احسان عباسلو، هدف از برگزاري مجموعه ميزگرد‌هاي پيرامون منشور اخلاقي نويسندگان را تعیین ضرورت تدوین منشور اخلاقی نویسندگی دانست و گفت: تدوین منشور اخلاقي نویسندگان در مراسم روز قلم توسط علی شجاعی‌صائین، مدیرعامل خانه کتاب مطرح شد. اکنون نیز کمیته‌ای مامور مطالعه و پژوهش برای تدوین منشور اخلاق نویسندگی شده‌اند و شنیده‌ها حاکی از آن است که در این راستا دو عنوان کتاب نیز در دست تالیف است. منشور اخلاقی نویسندگی نباید به عنوان خودسانسوری تلقی شود و ارتباطی با وظایف اداره کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ندارد، این منشور ناظر بر حفظ حق مولف خواهد بود.

وی یکی از نگرانی‌های اهالی قلم برای تدوین این منشور را بحث لازم‌الاجرا بودن آن مطرح کرد و افزود: در این سلسله نشست‌ها تلاش داریم تا از حقوق‌دانان و صاحبان قلم به منظور رایزنی برای تدوین مفاد این منشور استفاده کنیم.