خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)- به گزارش ستاد خبري سرا‌هاي اهل قلم بيست‌وچهارمين نمايشگاه كتاب تهران، نشست كارگاهي"هشت ضلعي مطالعه: مدلي براي ارتقاء مهارت‌هاي خواندن" صبح امروز پنجشنبه 22 ارديبهشت ماه، با حضور "يزدان منصوريان" و جمعي از كتابداران در سالن كارنامه نشر سراي اهل قلم برگزار شد.
يزدان منصوريان، در ابتداي اين نشست، بررسي معماي مطالعه را هدف از برگزاري اين نشست عنوان كرد و گفت: چرايي پايين بودن ميزان مطالعه با وجود برنامه‌هاي مختلف و آگاه بودن افراد نسبت به سودمندي كتاب، دغدغه‌اي است كه كوشيده‌ايم در اين هشت ضلعي مطالعه به آن پاسخ دهيم.
منصوريان در ادامه به وجود چهار نهاد در ارتقاي سطح مطالعه اشاره كرد و گفت: "خانه"، "مدرسه"، "كتابخانه" و "رسانه‌هاي ارتباط جمعي" چهار نهاد مهم در گسترش فرهنگ كتابخواني‌اند كه كمتر براي آن برنامه‌ريزي شده است.
سخنران نشست ادامه داد: در توجه به مطالعه بايد چند نكته را مدنظر داشت. نخست آنكه مطالعه مهارتي اكتسابي است كه با تمرين و ممارست بدست مي‌آيد. دوم براي شروع مطالعه هرگز دير نيست و سوم نبايد نگران كمبود وقت بود، زيرا مطالعه زمان زيادي از شما نمي‌گيرد و فرد مي‌تواند از فرصت‌هاي كوتاه در طول روز براي مطالعه استفاده كند.
منصوريان در ادامه به هشت ضلعي مطالعه اشاره كرد و گفت: "مطالعه مستقل و مستمر"، "مطالعه متناسب و متعادل"، "مطالعه مفرح و متنوع"، "مطالعه مستند و مكمل"، "مطالعه موازي و متقارن"، "مطالعه منسجم و منظم"، "مطالعه منتقدانه و موشكافانه" و "مطالعه موثر و مولد" هشت ضلعي مطالعه كاربردي را تشكيل مي‌دهند كه مهارت‌ها و راه‌كار‌هاي ارتقاي آن را در اين كارگاه برمي‌شمريم.
منصوريان با اشاره به "مطالعه مستقل و مستمر" گفت: يكي از مهارت‌ها در اين نوع مطالعه، مشخص شدن سواد اطلاعاتي فرد است كه بر اساس آن توانايي تصميم گيري درباره انتخاب كتاب مشخص مي‌شود. اين موضوع منجر به شناخت مناسب فرد از منابع و مطالعه مادام العمر خواهد شد.
وي ادامه داد: مخاطب براي رسيدن به مطالعه مستقل و مستمر بايد سراغ كتاب‌هاي برود كه آنها را خريده اما تاكنون مطالعه نكرده است. در اينجا مي‌توان كتاب را به 14 بخش تقسيم كرد و هر بخش آن را در يك روز خواند و پس از مطالعه آن چند خطي درباره آنچه خوانده شده نوشت و نظرات ديگر افرادي را كه اين كتاب را مطالعه كرد‌ه‌اند جويا شد.
منصوريان افزود: براي تمرين اين نوع خواندن بهتر است از مطالعه داستان‌هاي كوتاه شروع كرد و وبلاگي ساده يا دفترچه‌اي را براي بيان نظرات خود درباره آثاري كه مطالعه كرد‌ه‌ايد، تهيه كرد.
وي با اشاره به "مطالعه متناسب و متعادل" گفت: در اين مطالعه منبعي را براي خواندن انتخاب كنيد كه متناسب با سلايق شما باشد. در مطالعه افراط نكنيد. زيرا خواننده موفق فردي نيست كه بي‌وقفه در حال خواندن انواع و اقسام كتاب‌ها باشد. چنين رويكردي پيش از آنكه نتيجه مطلوبي داشته باشد، باعث سردرگمي خواننده مي‌شود.
منصوريان در ادامه گفت: مطالعه وقتي استمرار مي‌يابد كه خواننده از كتاب لذت ببرد. بنابراين نبايد مطالعه را وظيفه سخت و دشوار تلقي و در كنار آن نبايد دامنه مطالعه خود را تنها به يك نويسنده محدود كرد.
وي براي تمرين در مطالعه مستمر گفت: يكي از آثار كلاسيك دنيا را از نزديكترين كتابخانه امانت بگيريد و بخوانيد. پس از تحويل كتاب يك صفحه از برداشت خود از كتاب را بنويسيد. نقد اين اثر را در ديدگاه‌هاي ديگران بجويد و نظر خود را نسبت به آن بيان كنيد.
منصوريان در ادامه به "مطالعه مستند و مكمل " اشاره كرد و گفت: اين شيوه مربوط به مطالعه علمي ويژه دانشجويان است؛ در اين روش بايد در انتخاب منابع مطالعه دقيق و نكته سنج بود. دانشجو بايد بداند كه فرصت‌ها محدود و وقت كالايي كمياب و بسيار گرانبهاست. نبايد همه چيز را مطالعه كرد و هموراه بايد در جستجوي بهترين آثار بود و هميشه اولويت با منابعي است كه به ارتقاي دانش و بينش كمك كند.
وي درباره تمرين اين شيوه مطالعه تصريح كرد: پنج مقاله جديد را بايد در يكي از موضوعات انتخاب و ميزان مستند بودن آن را بررسي كرد و بعد آن را بر اساس ميزان مستند بودن، رتبه بندي و آنها را كنار هم گذاشت و تفاوت‌ها و تشابهات آن را بررسي و ياد‌داشت كرد.
منصوريان گفت: "مطالعه موازي و متقارن" نيز مطالعه‌اي علمي است كه نبايد به يك منبع مشخص محدود شود و بايد همزمان چند اثر را درباره يك موضوع مطالعه و همواره بايد آرا و انديشه‌هاي گوناگون را با هم بررسي و مقايسه كرد. در بررسي اين نوع مطالعه بايد به كتابخانه مراجعه و در مورد يك موضوع مشخص سه كتاب از سه نويسنده مختلف را انتخاب و ديدگاه آنها را با هم مقايسه كرد.
مطالعه منسجم و منظم يكي ديگر شيوه‌هاي مطالعه است كه منصوريان در اين‌باره بيان داشت: مطالعه بايد هدفمند باشد و خواننده را در مسيري روشن قرار دهد. مخاطب مي‌تواند در ساعات مشخصي از روز يا هفته را به مطالعه اختصاص و از نظر ساختاري و موضوعي مباحث كتاب‌ها را با هم پيوند دهد. زيرا مرور هر يك از آثار به فهم بهتر مطالعه كمك مي‌كند.
منصوريان در ادامه گفت: روش مطالعه "منتقدانه و موشكافانه" داراي ملزومات مهارت در مطالعه و تفكر انتقادي است. در اين شيوه تعامل خواننده با متني كه مطالعه مي‌كند همواره بايد با تامل و تدبر باشد و خواننده در حد يك گيرنده غيرفعال به ضبط مطالبي كه مي‌خواند نپردازد. در واقع خواننده بايد به آنچه مي‌خواند نگاهي تحليلي داشته و درباره درستي و نادرستي آن قضاوت كند و پس از مطالعه هر اثر پرسش‌هاي درباره آنچه خوانده مطرح كند.
سخنران نشست با اشاره به آخرين ضلع مطالعه با عنوان "مطالعه موثر و مولد" تصريح كرد: وقتي هفت ضلع قبلي در مطالعه مورد توجه قرار بگيرد، در نهايت مطالعه موثر و مولد است و منجر به يادگيري فعال شده و در رفتار و نگرش فرد تاثير مي‌گذارد و زندگي او را بهبود مي‌بخشد.
وي در پايان اين كارگاه خاطرنشان كرد: در پايان هفته درباره آنچه خوانده‌ايد چند خط بنويسيد. در آغاز نوشتن نگران ساختار نگارش نوشته خود نباشيد. بعد از چهار هفته ياد‌داشت‌هاي خود را با هم مقايسه كنيد. آمار مطالعه خود را ثبت كنيد و آن را به تدريج افزايش دهيد. در هر ترم فهرستي از آثاري مرتبط با واحد‌هاي كه مي‌گذرانيد تهيه كنيد و اين فهرست با تحليل و توصيف همراه باشد زيرا رعايت اين روش‌ها براي فهم و ارتقاي مطالعه بسيار مفيد است.
پنجشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۰ - ۱۷:۲۴
نظر شما