مردم ما به کتاب‌های طنز به شدت نیاز دارند!

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشست «نشر در حوزه طنز، کاریکاتور و فکاهی» با سخنرانی عباس هادی (ناشر)، فرهاد حسن‌زاده(نویسنده طنز در حوزه کودک)، فرامرز آشنای قاسمی(نویسنده طنزپرداز) جمعه 25 اردیبهشت ماه در تالار گفت‌وگو بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد. دبیری این نشست به عهده غلامحسین مراقبی بود.

جامعه ما به شدت کتاب‌های طنز نیاز دارد!

حسن‌زاده با اشاره به ناشران تخصصی طنز عنوان کرد: بنده از طنز در حوزه بزرگسالان چندان اطلاعی ندارم. ناشر طنز در ابتدا گل‌آقا بود و پس از آن انتشارات چرخ و فلک است که آثاری را در این حوزه منتشر کرده است. اگرچه ناشران دیگر در این حوزه در کنار سایر آثار خود کتاب‌های طنز نیز منتشر می‌کنند.

وی درباره چاپ آثار خود اظهار کرد: کتاب‌های بنده بیشتر در نشر چرخ و فلک منتشر شده و از جمله رمان طنز «عقربک کشتی قنبر» است که خودم به آن علاقه دارم. من معتقدم طنز به کتابخوان کردن مردم کمک می‌کند. برخی به من گفتند که کتاب‌های من با زبان ساده و شیرین نوشته شده و عده‌ای را کتابخوان کرده است.

این نویسنده طنزپرداز بیان کرد: مردم ما علاوه بر نیاز به کتاب‌های طنز علاقه‌مند هستند. این کتاب‌ها که مورد استقبال قرار می‌گیرد، مرتب تجدید چاپ می‌شود اما در مقایسه با برنامه‌های فکاهی که در حوزه صداوسیما تولید و پخش می‌شود، بسیار اندک است. در حالی که جامعه ما به شدت به طنز نیاز دارد تا در قالب کتاب‌های طنز به برخی مسائل جامعه تفکر کند.

دهخدا با طنز قدرت حکومت را به چالش کشید

هادی درباره نخستین بارقه‌های طنز جدی در ایران گفت: در دوره مشروطه طنز به طور جدی در مطبوعات و در کلام دهخدا ظاهر شد و طنزی که بیانگر رویدادهای زمانه دهخدا بود. وی در قالب گفت‌وگو مسائل و معضلات زمانه خود را آفرید و شکوه و قدرت حکومت وقت را به چالش کشید.

وی عنوان کرد: درباره کتاب‌های طنز باید بگویم زمانی انتشار اثری با عنوان «آچار فرانسه» را به من پیشنهاد کردند. از آنجا که این کتاب به زبان ایتالیایی بود و چون من با این فرهنگ آشنایی داشتم، پذیرفتم این کتاب را چاپ کنم. این اثر مسائل کشور ایتالیا رادر قالب طنز بیان می‌کند و در این کتاب مسائل به گونه‌ای با هم درگیر می‌شود که یک طنز بسیار جدی را دربرمی‌گیرد.

این ناشر با تفاوت قائل شدن بین طنز و فکاهی اظهار کرد: من معتقدم که باید بین حوزه طنز و فکاهی باید تفاوت قائل شد. اگر ما فکر می‌کنیم باید طنز بخوانیم و بخندیم و باید بگویم این تفکر اشتباه است. طنز قالبی است که مسائل جامعه را به چالش می‌کشد و ما را به خود می‌آورد در حالی که فکاهی ما را به خنده وامی‌دارد.

طنز ملانصرالدین هنوز ما را می‌خنداند!

آشنای قاسمی با اشاره به تلاش‌های خود برای ارائه طنز پایدار و جهانی بیان کرد: وقتی سخن از ترجمه به میان می‌آید، اعتقاد برخی بر این است که ما نمی‌توانیم بعضی مسائل مانند شعر کلاسیک را به زبان انگلیسی ترجمه کنیم. با این وجود در بحث طنز کار بسیار دشوارتر خواهد بود. زیرا ما می‌خواهیم با ورود به یک زبان افرادی از فرهنگ متفاوت با تکیه با آداب و آئین خودمان بخندنیم. در این باره بنده می‌گویم بیاییم جهانی فکر کنیم و جهانی بنویسیم.

وی درباره ماندگاری طنزهای ماندگار ملانصرالدین اظهار کرد: بنده می‌خواهم توجه طنزپردازان کشور را به این مساله جلب کنم که به خلق آثاری که قابل ترجمه باشد مانند طنزهای ملانصرالدین که هم ماندگار است و هم این که پس از سال‌ها هنوز ما را می خنداند!

اقبال نمایشنامه طنز برناردشاو در ایران

احمدی سخنران دیگر نشست نیز از طنز سخن گفت، وی افزود: بنده برخی آثار طنز برناردشاو را مطالعه کردم و متوجه شدم که یک نمایشنامه این نویسنده سه بار در ایران از سوی مترجمان متفاوتی به فارسی ترجمه شده است. اینجا باید بگویم چگونه است که آثار انگلیسی به زبان فارسی قابل ترجمه است اما بر عکس آن امکان‌پذیر است.

وی ادامه داد: در حالی که در بحث ترجمه، انتخاب آثار طنز دشواترین کار است و برگرداندن برخی ترکیبات و کاریکلماتور بسیار دشوار است و باید زمان زیادی برای این کار صرف کرد و هر کسی از حضور در این عرصه استقبال نمی‌کند.

در پایان این نشست از کتاب مجموعه «آثار فکاهی-طنز» نوشته دکتر فرامرز آشنای قاسمی، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی رونمایی شد و نویسنده بخش‌هایی از کتاب خود را برای حاضران در نشست خواند.