-
احمد مسجدجامعی در رونمایی از کتاب «آستان شمس تبریزی» عنوان کرد:
پروژه اسناد شمس تبریزی ارزشمندترین گام در تثبیت میراث شمس است
در مراسم رونمایی از نخستین فاز اسناد بینالمللی شمس تبریزی، احمد مسجدجامعی، قائممقام دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، گفت: این کتاب و این پژوهش، میراث فرهنگی خوی و تبریز و البته میراث ملی ایران است. انتشار آن نهتنها تردیدها را رفع میکند، بلکه زمینهساز همکاریهای گسترده فرهنگی در سطح منطقه خواهد بود.
-
شهر در داستان ایرانی؛
سفری ادبی به گوشههایی از جغرافیای داستاننویسی ایران
شهرها در ادبیات داستانی ایران، مثل ادبیات داستانی هر کشوری، حضوری پررنگ و متنوع دارند. در گزارش پیش رو به بعضی جلوههای شهر در داستان ایرانی معاصر و برخی شهرهایی که به آثار نویسندگان ایرانی راه یافتهاند پرداختهایم.
-
بهمناسبت چهلمین سالگرد درگذشت غلامحسین ساعدی؛
میراث ادبی ساعدی؛ از رئالیسم جادویی تا خلق مکان بهعنوان شخصیت
در سالروز درگذشت غلامحسین ساعدی، با آرش آذرپناه و بهناز علیپور گسکری درباره جایگاه ادبی و ویژگیهای آثار او گفتوگو کردیم. آذرپناه تأکید دارد ساعدی بیش از هر چیز نویسنده و نمایشنامهنویسی شاخص است که با رئالیسم جادویی و فضاسازی چندلایه جهان داستانیاش را میسازد، و علیپور بر نقش تعیینکننده مکان در داستانها و نمایشنامههای او تأکید میکند.
-
پرفروشترین آثار ادبیات در نمایشگاه کتاب مجازی ۱۴۰۴ تهران؛
«مرگ ایوان ایلیچ» و «سمفونی مردگان» در صدر پرفروشها
آمار فروش و فهرست کتابهای پرفروش در بخش مجازی سیوششمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران بر پایه تعداد نسخههای فروختهشده، منتشر شد؛ بر اساس این آمار از میان کتابهای حوزه ادبیات، «مرگ ایوان ایلیچ» لئو تولستوی و «سمفونی مردگان» به قلم عباس معروفی بیشترین فروش را به خود اختصاص دادهاند.
-
بررسی کارنامه ادبی سعید نفیسی در گفتوگو با علیرضا اعتصام؛
سعید نفیسی اگر زنده بود، به حال ادبیات امروز میگریست
علیرضا اعتصام،پژوهشگر و نویسنده، گفت: اگر سعید نفیسی امروز در میان ما بود، از وضعیت ادبیات معاصر ایران اندوهگین میشد و شاید میگریست.
-
معصومی همدانی در نشست نقد و بررسی کتاب «از غریب من» بیان کرد:
نیما شاعری حزبی نبود
به گفته حسین معصومی همدانی، یکی از دلایل اینکه نیما را نمیتوان شاعری حزبی دانست، این است که تضاد اصلی در شعر او میان کارگر و سرمایهدار نیست. هرجا که از کارگر سخن میگوید که چندان هم زیاد نیست شعرش اندکی تصنعی به نظر میرسد. در عوض، هنگامی که از رنج دهقانان و بیچیزان سخن میگوید، صدا و تصویر او اصیل و زنده است.
-
به بهانه انتشار رمان جدید شمس لنگرودی؛
شاعران ایرانی که داستان نوشتهاند
«میروم که به کنسرت برسم»، رمان تازه شمس لنگرودی، این پرسش را به ذهن میآورد که آیا شاعران ایرانی که داستان هم نوشتهاند توانستهاند در داستاننویسی هم بهقدر شاعری بدرخشند و با داستانهایشان هم بهاندازه شعرهایشان در حافظه مخاطبان خود باقی بمانند یا همچنان رضا براهنی تنها استثنای این میدان است؟
-
در میزگرد نقد و بررسی کتاب «صرف قیاسی زبان فارسی معاصر» مطرح شد؛
واژهسازی از حالت عالمانه به مردمی تغییر کرده است
علیاشرف صادقی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان فارسی، در این نشست گفت: پس از انقلاب مشروطه، با تحولات اجتماعی، زبان عامه اهمیت بیشتری یافت. نثر پیچیده و عربیگرای منشیان و دبیران دوره قاجار کنار گذاشته شد و نثر سادهتری که به زبان مردم نزدیک بود، رواج یافت.
-
درباب شیرینکاریهای مترجمان ایرانی؛
از بهروزیِ «تنتن» تا «نرگس و زریندهن»
استفاده از شعر و ضربالمثل فارسی یا معادلسازی برای اصطلاحات و واژگان خارجی با اتکا به ذخایر مکتوب و شفاهی فارسی و خلاصه شیرینکاری و ذوقورزی در ترجمه از وسوسههای همیشگی مترجمان ادبی بوده است. تاریخ شیرینکاری در ترجمههای فارسی به پیش از مترجمانی چون شاملو و قاضی برمیگردد. در طول این تاریخ دور و دراز، بعضی از این شیرینکاریها، مثل کار قاضی در «دنکیشوت» سروانتس، جواب داده و در متن خوش نشسته و بعضی هم لایتچسبک ماندهاند.
-
در مراسم «قرار دلتنگی برای ابراهیم گلستان» مطرح شد؛
محمود دولتآبادی: زبان ابراهیم گلستان امتداد منطقی نثر بیهقی است
محمود دولتآبادی، نویسنده نامدار معاصر، در مراسم «قرار دلتنگی برای ابراهیم گلستان» که در کافهکتاب نشر ثالث برگزار شد، گفت: زبان گلستان امتداد منطقی نثر بیهقی است؛ زبانی اصیل و اندیشمند که در عین پیوند با سنت، کاملاً معاصر است.
-
نگاهی به دستنوشتههای اخیرا منتشر شده از محمدعلی جمالزاده؛
از «دموکراسی خودمانی» تا «کاچی بعض هیچی»
اخیرا کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران دستنوشتههایی از محمدعلی جمالزاده را در کانال خود منتشر کرده است. به دست آوردن دستنوشتههای جدید میتواند پژوهش در مورد یک نویسنده را بهطور چشمگیری متحول کند، زیرا این اسناد ممکن است زوایای ناشناختهای از زندگی، نگرشها و روند فکری او را آشکار سازند. چنین منابع تازهای به پژوهشگر امکان میدهند تا تحلیلهای قبلی را بازبینی کرده و برداشتهای نو و دقیقتری ارائه دهد.
-
مروری بر آثار ترجمهشده برنده نوبل ادبیات ۲۰۲۵؛
لاسلو کراسناهورکای در ایران
از لاسلو کراسناهورکای، نویسنده مجارستانی برنده جایزه نوبل ادبیات امسال، چندین اثر به فارسی ترجمه شده که به مرور و معرفی آنها پرداختهایم.
-
محمدرضا شفیعی کدکنی در خاطرات شاگردان؛
در ستایش چراغ و آینه
نوزدهم مهرماه، روزیست که در تقویم فرهنگی ایران، نامی چون نوری آرام میدرخشد: دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، استاد مسلم ادبیات فارسی، شاعر، محقق و معلمی که نیمقرن است با حضورش، کلمه را از کلاس درس به ساحت زندگی برده است.
-
علیاشرف صادقی در بزرگداشت مولانا، همایی و فروزانفر مطرح کرد:
همایی و فروزانفر از قلههای مطالعات مولاناشناسیاند
علیاشرف صادقی، پژوهشگر و زبانشناس، در بزرگداشتی که برای مولانا، جلالالدین همایی و بدیعالزمان فروزانفر برگزار شد از همایی و فروزانفر بهعنوان قلههای مطالعات مولاناشناسی یاد کرد.
-
بهمناسبت روز بزرگداشت شمس تبریزی؛
بازتاب عرفان در ادبیات معاصر ایران
بهمناسبت روز بزرگداشت شمس تبریزی که از چهرههای برجسته عرفان ایرانی – اسلامی و مقالات او از شاهکارهای ادبیات کلاسیک عرفانی فارسی است، به مرور و معرفی بعضی از مصداقها و نمونههای حضور و تأثیر عرفان و ادبیات عرفانی در متن ادبیات معاصر فارسی `پرداختهایم.
-
در هشتصدوهشتادوچهارمین شب بخارا برگزار شد؛
بزرگداشت فرزانه خجندی با حضور شفیعی کدکنی
در هشتصدوهشتادوچهارمین شب بخارا مراسم بزرگداشت فرزانه خجندی، شاعر پرآوازه تاجیکستان، با حضور چهرههایی چون محمدرضا شفیعی کدکنی، محسن جوادی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی دهباشی، نظامالدین زاهدی سفیر تاجیکستان، طالب کریم آذرخش، محسن فرحبر و علیاشرف مجتهد شبستری برگزار شد. فرزانه خجندی در این مراسم گفت: شما امشب بزرگترین و نادرترین هدیه را به ما دادید و آن هم وقت است. از وقت گرانبهاتر چیست که به هم تقدیم کنیم؟
-
ایبنا گزارش میدهد؛
آیا نویسندگان ایرانی میتوانند با نوشتن امرار معاش کنند؟
در بررسی امکان اینکه نویسندگان ایرانی بتوانند از راه نویسندگی امرار معاش کنند، در گفتوگو با جمعی از نویسندگان کشورمان، برخی امکان امرار معاش از راه نوشتن را در صورت فراهم شدن شرایط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، امکانپذیر عنوان کردند و برخی آن را آرمانی محققنشدنی دانستند که فقط تعداد کمی از نویسندگان ایرانی توانستهاند آن را محقق کنند.
-
وداع اهالی فرهنگ با موسی اسوار
مراسم تشییع پیکر موسی اسوار، مترجم برجسته ادبیات عرب و از اعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی با حضور اهالی فرهنگ و ادب برگزار شد.
-
مسعود جعفری جزی در گفتوگو با ایبنا:
اسوار پل ارتباط ادبی میان ایران و کشورهای عربی بود
مسعود جعفری جزی، پژوهشگر ادبی و از دوستان نزدیک موسی اسوار، گفت: اسوار پل ارتباطی میان ادبیات فارسی و عربی بود و دغدغه ارتباط و قرابت فرهنگی ایران و کشورهای عربزبان را داشت.
-
پرفروشهای ادبیات کتابفروشیهای تهران در یک ماه اخیر؛
«سووشون» همچنان در صدر پرفروشهای ادبیات
نتیجه بررسی فروش چندین کتابفروشی شاخص تهران در مردادماه نشان میدهد که از میان آثار حوزه ادبیات، رمان «سووشون» سیمین دانشور، فروش قابل توجهی داشته است. گفتنیست که نام این رمان، اغلب در فهرست پرفروشهای ادبیات است.
-
در نشست رونمایی از چاپ جدید «شب ملخ» مطرح شد:
مجابی:طنز در این رمان، پوششیست برای ترس از مرگ/دولتآبادی: منتقدانی داشتهایم که غرضورزانه نقد کردهاند
در نشست رونمایی از چاپ جدید رمان «شب ملخ»، جواد مجابی از کارکرد طنز در این رمان بهعنوان پوششی برای ترس از مرگ سخن گفت و محمود دولتآبادی فضای غرضورزانه نقد در ایران را، به این دلیل که باعث سالها درست خواندهنشدن رمانی چون «شب ملخ» شده است، مورد انتقاد قرار داد.
-
بازتاب کودتای ۲۸ مرداد در ادبیات معاصر ایران
در این گزارش به تعدادی از آثار ادبی پرداختهایم که یا درباره کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ هستند، یا تفسیرهایی آنها را به کودتا ربط داده است.
-
کارنامه فرهنگی احمد شاملو، در گفتوگوی ایبنا با فیض شریفی؛
اگر شعرهای موفق شاملو ترجمه شوند، جهان او را خواهد شناخت
احمد شاملو، شاعر، مترجم و روزنامهنگار برجسته ایرانی، با خلق شعر سپید، نقدهای جسورانه بر ادبیات کلاسیک و فعالیتهای گسترده در ژورنالیسم و ترجمه، تحولی عظیم در ادبیات معاصر ایران پدید آورد. بهمناسبت دوم مرداد، سالگرد درگذشت این شاعر بزرگ، در گفتوگویی با فیض شریفی، جنبههای مختلف کارنامه فرهنگی او بررسی شده است.
-
پرفروشهای ادبیاتِ کتابفروشیهای تهران در یک ماه اخیر؛
رمانهای روانشناسانه پرطرفدارتر شدهاند
نتیجه بررسی فروش چندین کتابفروشی شاخص تهران در تیرماه نشان میدهد که از میان آثار حوزه ادبیات، رمانهای روانشناسانه فروش بیشتری داشتهاند.
-
در حاشیه مناقشات پیرامون جایزهای که به یاسمینا خضرا اهدا شد؛
آیا جوایز ادبی، سیاسیاند؟
اهدای جایزه «شورای جهانی جامعه الجزایری در مهاجرت» به یاسمینا خضرا و حواشی پیرامون آن، بار دیگر این پرسش را به ذهن متبادر میکند که آیا بعضی جوایز ادبی که در جهان به نویسندگان اهدا میشوند، سیاسیاند و سیاست و مواضع سیاسی نویسنده بر انتخاب او بهعنوان برگزیده برخی جوایز ادبی تأثیر دارد؟ این پرسش مخصوصاً وقتی جدیتر میشود که میبینیم گاه حتی درباره نوبل ادبیات هم ظنهایی درباره سیاسی بودن آن پیش میآید.
-
آندرانیک سیمونی، شاهنامهپژوه ارمنی، مطرح کرد:
بخشی از شاهنامه در ادبیات ارمنی تجلی یافته است
آندرانیک سیمونی، شاهنامهپژوه و مدیر گروه زبان و ادبیات ارمنی دانشگاه آزاد اسلامی، با اشاره به اینکه بهزودی شاهنامهای منثور به زبان ارمنی بر اساس مقایسه تصحیحهای معتبر مختلف منتشر میشود، گفت: بخشی از شاهنامه در ادبیات ارمنی تجلی یافته و امروز ارامنه در نامگذاری اسامی فرزندانشان از نامهای موجود در شاهنامه بهوفور استفاده میکنند.
-
ایبنا گزارش میدهد؛
پرفروشترینهای ادبیات در روزهای آخر نمایشگاه کتاب
سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران به ایستگاه پایانی خود رسید و ایبنا به این منظور، پرفروشترینهای حوزه ادبیات در آخرین روزهای نمایشگاه جاری را مرور کرده است.
-
خواندنیهای داستان تاریخی در نمایشگاه کتاب امسال؛
راهنمای نمایشگاه کتاب برای علاقهمندان رمان تاریخی
در این گزارش به معرفی تعدادی از رمانهای شاخص تاریخی تألیفی و ترجمه پرداختهایم که در سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با رجوع به غرفههای ناشران ادبیات داستانی میتوانید آنها را تهیه کنید.
-
ایبنا گزارش میدهد؛
تازههای ادبیات کودکونوجوان در نمایشگاه کتاب
در سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برای دوستداران ادبیات کودکونوجوان، از طرف ناشران نامی و پرطرفدار این حوزه، تازههای فراوانی عرضه شده است که مهمترین آنها را در این گزارش مرور کردهایم.
-
ایبنا مرور میکند؛
تازههای پژوهش و نقد ادبی در نمایشگاه کتاب تهران
در سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، در حوزه پژوهش و نقد ادبی، آثار قابلتوجه تازهای عرضه شده است که در ادامه این گزارش، تعدادی از آنها را مرور خواهیم کرد.