وی افزود: آنها بر مطالعه نقش دعا و نیایش در مسائلی نظیر توانایی سازگاری، وضعیت سلامت جسمی و روانی و بهبود و ترمیم روابط زناشویی، معنا، مفهوم، چگونگی و انواع دعا و نیایش و نیز، بررسی آن از دیدگاه شناختی، انگیزشی، عصب‌روان‌شناختی و اجتماعی در این کتاب تمرکز کرده‌اند. در نهایت، مؤلّفان نقاط قوت و ضعف پژوهش‌های تجربی دعا و نیایش را با تمایز دیدگاه روانشناختی و الهیاتی ذکر و بدین وسیله، زمینه را برای انجام مطالعات نوین و جامع فراهم کرده‌اند.
وی گفت: ما تمایل به معرفی یک رویکرد روانشناختی علمی درباره موضوعی داریم که برخی دانشمندان آن را نوعی فعالیت ذاتاً غیرعلمی می‌دانند. اگرچه بر دو اصطلاح «روانشناختی» و «علمی» تأکید می‌کنیم؛ اما قادر به پذیرش یک رویکرد کاملاً بی‌اعتبارکننده دعا و نیایش و دگرگون‌کننده ماهیت آن نیستیم. با وجود این، پذیرش ایده‌های وحی‌آمیز یا الهیاتی در این کتاب، صرفاً در صورت ارتباط آنها با نظریة روانشناختی که منجر به انجام مطالعات تجربی می‌شود، ممکن است.
این مترجم گفت: ترجمه این اثر، منجر به آگاهی از رویکردی نوین درباره دعا و نیایش می‌شود که علی‌رغم امکان ارتباط با رویکرد الهیاتی، به مثابه دیدگاهی متفاوت تلقّی می‌شود. همچنین، گستردگی عمل دعا و نیایش و گرایش تقریباً تمام انسان‌ها به انجام آن، مترجمان را به ترجمه این کتاب ترغیب کرد تا انسان‌ها از جنبه‌های گوناگون دعا و نیایش، به‌ویژه در قالب رویکرد روانشناختی اطلاع یابند. از سوی دیگر، با توجه به دیدگاه پژوهشگران و اندیشمندان حوزه روان‌شناسی درباره این کتاب، مبنی بر جامعیت و سودمند بودن آن، به عنوان منبع علمی معتبر و موثق برای ارائه سمینارهای علمی و تدریس درس روان‌شناسی دین، انگیزه ترجمه چنین کتابی را یافتیم.
اطلاعات روانشناختی دعا در یک کتاب
به گفته رحیمی؛ این کتاب منبعیست سودمندی برای هر فردی که جویای کسب اطلاعات روانشناختی درباره دعا و نیایش است. با این وجود، با توجه به وجود برخی اصطلاحات روانشناختی در این کتاب که درک معنا و مفهوم آنها مستلزم آشنایی با متون روان‌شناسی است، افرادی که از سطح بالاتری از دانش و معلومات، به‌ویژه در زمینه مسائل روانشناختی برخوردارند مخاطبان خاص چنین کتابی خواهند بود.
وی افزود: همچنین، استادان آشنا و علاقه‌مند به موضوع کتاب، بر این باورند که این کتاب به طور خاص، منبعی سودمند و کاربردی در حوزه آکادمیک است، اما می‌تواند بسته به میزان اطلاعات عوام جامعه از اصطلاحات و واژه‌های مربوط به شاخه اصلی روان‌شناسی، برای این قشر نیز، یک منبع علمی مفید و جذاب محسوب شود.
وی با اشاره به عمومی سازی دانش در این اثر گفت: مطالعه این کتاب می‌تواند زمینه ارزشمندی را برای کاربرد نظریه‌ها و دیدگاه‌های روانشناختی درباره دعا و نیایش فراهم کند. درست است که این کتاب، اولین اثر تألیف شده در زمینه مطالعه روانشناختی دعا و نیایش است؛ اما به دلیل جامعیت و جذابیت علمی آن از دیدگاه بسیاری از دانشمندان و روان‌شناسان حوزه دین، می‌توان به چگونگی کاربرد مطالب آن در زندگی فردی و مشترک اندیشید. حتی مشاوران و بالینگرانی که رویکرد مذهبی و یا معنوی دارند، می‌توانند از این کتاب به عنوان منبع سودمندی جهت ارائه تکالیف و راهبردهای معنوی برای رفع مشکلات درمانجویان و مراجعان خود استفاده کنند.
وی افزود: همچنین، به نظر می‌رسد که با توجه به آثار گسترده دعا و نیایش در زندگی انسان، آگاهی از مطالب این کتاب و توجه به چگونگی کاربست آنها در زندگی، برای افراد عامی جامعه نیز ضروری باشد. در واقع، انتظار می‌رود که هر مخاطبی پس از مطالعه این کتاب، به دیدگاهی نوین در زمینه دعا و نیایش دست یابد و تغییراتی را در نحوه انجام این عمل یا حداقل، درک آن تجربه کند.
به گفته این مترجم، این اثر برای اولین بار، به مطالعه دعا و نیایش از دیدگاه یکی از مهم‌ترین علوم تجربی، علم روان‌شناسی پرداخته است. بنابراین، با توجه به اینکه تاکنون، رویکرد الهیاتی و دینی، دیدگاه عمده و غالب برای مطالعه دعا و نیایش بوده و جنبه‌ها و آثار و پیامدهای روانشناختی دعا و نیایش مورد توجه پژوهشگران این حوزه نبوده است، اهمیت و ضرورت ترجمه چنین کتابی، هم به لحاظ نظری و هم، تجربی احساس می‌شد. در واقع، به طور خاص، مردم عامی، به دلیل اینکه با مطالعه این کتاب، با دیدگاهی غیر از رویکرد الهیاتی درباره دعا و نیایش آشنا خواهند شد، دیدگاهی که از مسائل نظری فراتر می‌رود و به طور ملموستر و عینی‌تر، به بررسی دعا و نیایش در زندگی روانشناختی انسان می‌پردازد، احتمالاً به آگاهی از مطالب آن علاقه‌مند خواهند شد.
رحیمی افزود: از سوی دیگر، با توجه به اینکه دعا و نیایش یکی از موضوعات بسیار مهم در حوزه روان‌شناسی دین است و از طرف دیگر، با توجه به علاقه و گرایش بسیاری از افراد، از جمله اساتید، دانشجویان و حتی عوام جامعه، به ارتباط دین و روان انسان و نیز، حیطه روان‌شناسی دین در سال‌های اخیر، ترجمه چنین اثری ضروری به نظر می‌آمد. حداقل، به لحاظ اینکه می‌تواند منبع سودمندی جهت تدریس درس روان‌شناسی دین به دانشجویان و سایر افراد علاقه‌مند به این حوزه باشد و باعث اطّلاع آنها از دیدگاهی نوین در زمینه دعا و نیایش و امکان مطالعه علمی این عمل شود.
وی گفت: همچنین، با توجه به گزارش‌های درمانجویان و مراجعان کلینیک‌ها و مراکز مشاوره، مبنی بر انجام دعا و نیایش برای بهبود مشکلات، نگرانی‌ها و دردها و رنج‌های خود، چنین تصور می‌شد که ترجمه این کتاب می‌تواند در زمینه بالینی و روان درمانی نیز مؤثر واقع شود و موجب ارتقای رویکرد درمانگران علاقه‌مند به مسائل مذهبی ویا معنوی مراجعان و تغییر، بسط و توسعه آن شود.
به گفته این مترجم؛ به طور کلی، با توجه به اینکه تقریباً بیشتر افراد، حتی افراد ناخداباور به انجام دعا و نیایش می‌پردازند و آثار و پیامدهای روانشناختی آن را در زندگی شخصی و مشترک خود درک می‌کنند و انگیزه و شوق انجام مجدّد این عمل را می‌یابند، نگاه به دعا و نیایش از دیدگاه علمی، به‌ویژه علم روان‌شناسی، حائز اهمیت خواهد بود. در واقع، تجربه چنین حالاتی قبل از تألیف کتاب روان‌شناسی دعا و نیایش توسط دکتر اسپیلکا و لَد و نیز، پیش از ترجمه آن به دستِ ما، در جامعه وجود داشته و گویا، فقط نیاز به یک منبع علمی معتبر و موثق احساس می‌شده تا بر واقعیت و ثمربخش بودن این حالات صحه بگذارد.
خوشبختانه، این منبع علمی تألیف شد و ترجمه فارسی آن صورت گرفت.
نظر شما