چهارشنبه ۲۸ بهمن ۱۳۸۸ - ۱۱:۴۷
خيابان ظهيرالاسلام، از تفرجگاه سلطنتي تا رنگ و لعاب كاغذ

قديمي‌ترها مي‌دانند خيابان ظهيرالاسلام كه امروز بازار كاغذ و مقواي تهران است، زماني‌ نه چندان دور، باغ نگارستان فتحعلي‌شاه قاجار بوده است. از طرفي، فراموشمان نمي‌شود كه اين خيابان با معماري فاخر و خوش ساختش، نخستين كانون روشنفكري ايران بوده است و پاتوق مجتبي مينوي و بزرگ علوي، محمدتقي بهار و بديع‌الزمان فروزانفر.

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، در گذشته، ناشران‌ بسياري در‌ خيابان ظهيرالاسلام مشغول به كار بودند. به مرور زمان،‌ چاپخانه‌هاي زيادي نيز در نزديكي محله ‌ظهيرالاسلام،‌ مخبرالدوله‌ و‌ ملت‌ فعاليت خود را آغاز كردند. چاپخانه‌هايي چون فاروس‌ و فردين‌ و‌ ... از‌ جمله‌ چاپخانه‌هاي‌ خصوصي‌ و‌ قديمي‌ در‌ اين خيابان بودند.‌ و البته  كاغذفروش‌ها نيز كمي بعد به صف چاپخانه‌داران پيوستند و در مدت زمان كوتاهي توانستند خيابان ظهيرالاسلام را به تصرف خود درآورند.

پيش از اينكه كاغذفروشان در خيابان ظهيرالاسلام جمع شوند، اغلب آنان در بازار شيرازي‌ها و نوروزخان بودند. برخي نيز حوالي خيابان فردوسي مشغول به‌كار بودند. در دهه 50 بود كه كاغذفروشان بسياري به خيابان ظهيرالاسلام آمدند و پس از آن سرقفلي بسياري از اغذيه‌فروشي‌هاي اين خيابان با قيمت‌هاي زياد و گاه گزاف به كاغذفروشان فروخته شد. خيلي‌ها هم كه كاري غير از كاغذفروشي داشتند، مغازه‌شان را تعطيل كرده و با خريد يك وانت باربري، به كار جابه‌جايي كاغذ مشغول شده‌اند.

البته در سال‌هاي اخير پاساژهاي زيادي نيز در خيابان ظهير‌الاسلام سربرآورده‌اند. پاساژهايي چون ظهيرالاسلام و شقايق كه بخش عمده‌اي از قديمي‌هاي صنف در اين پاساژ قرار دارند، در اين پاساژ‌ها علاوه بر كار كاغذفروشي، خدمات مختلف طراحي و چاپ به افراد ارايه مي‌شود. 

تاريخچه ظهيرالاسلام
درباره نامگذاري خيابان ظهيرالاسلام‌ به اين اسم، روايت است كه‌ خانه‌ شخص‌ ظهيرالاسلام،‌ امام‌ جمعه‌ وقت‌ تهران‌ نزديك‌ باغ‌ سپهسالار‌ بوده‌ و به همين دليل به اين نام گذاشته شده است، زيرا در‌ قديم،‌ خيابان‌هاي‌ تهران‌ معمولا‌ به‌نام‌ فرد‌ مشهور‌ آن‌ محل‌ ناميده‌ مي‌‌شد. 

ميرزا‌ زين‌العابدين‌ حسني‌ حسيني‌ كه‌ به‌ «ظهيرالاسلام‌» اشتهار‌ داشت،‌ در‌ دوره‌ قاجار، ‌امام‌ جمعه‌ تهران‌ و‌ امام‌ جماعت‌ توليت‌ مسجد‌ سلطان‌ تهران‌ و‌ مدرس‌ حوزوي‌ بود.‌ از‌ نظر‌ خانوادگي‌ هم‌ در‌ تاريخ‌ اشاره‌ شده‌ است‌ كه‌ ظهيرالاسلام‌ داماد‌ ناصرالدين‌ شاه‌ بوده‌ و‌ همچنين‌ يكي‌ از‌ دختران‌ او‌ همسر‌ دكتر‌ محمد ‌مصدق‌ نخست‌ وزير‌ مشهور‌ بوده‌ است. پس‌ از‌ فوت‌ او‌ پسرش‌ سيد‌جواد‌ امامي،‌ هم‌ كه‌ اشتهار‌ پدر‌ را‌ داشت‌ نيابت‌ توليت‌ آستان‌ قدس‌رضوي‌ و‌ مدرسه‌ سپسالار‌ تهران‌ را‌ برعهده‌ گرفت. به مرور زمان‌ رفت‌ و ‌آمد‌ ناشران،‌ كتاب‌ دوستان‌،‌ نويسندگان و مترجمان،‌ هنرمندان‌، اين خيابان را به نام ‌ ظهيرالاسلام تبديل كرد. 

حجره‌هايي با رنگ و لعاب كاغذ 
بسياري از اصناف در كشور، يك بازار بورس دارند، مبل‌فروشان، كفش‌فروشان، مصالح ساختماني، كتاب‌فروشان و ... با تجميع در يك محل به رقابت با يكديگر مي‌پردازند و در اين ميان كاسبي موفق است كه با تكيه بر ملاك‌هاي يك فروشنده موفق و حرفه‌اي كالاي خود را به فروش برساند. كارشناسان معتقدند تجمع اصناف در يك منطقه به نفع فروشنده و خريدار است، با وجود اينكه برخي افراد از زياد شدن دست شكايت دارند، اما تجربه نشان داده است كه در اين چرخه خريدار با نگاه به تمام برنامه‌ها و در نظرگرفتن شاخصه‌هاي مختلف، فروشنده خود را تعيين مي‌كند. در اين ميان فروشندگاني كه حرفه‌اي نيستند و جنس كار را نمي‌شناسند، به مرور زمان از چرخه فعاليت بيرون مي‌روند. اين افراد اگرچه بتوانند در مدت زمان كوتاهي فقط به عنوان يك فروشنده، كاغذ را به افراد مختلف بفروشند اما عمر كوتاهي دارند.

شلوغي خيابان ظهيرالاسلام اين روزها كه بازار خريد و فروش كاغذ گرم است، گيج‌كننده است. بازار تقويم و سررسيد اين روزها داغ داغ است. وانت‌بارها بسته‌هاي سررسيد را جلوي مغازه‌ها خالي مي‌كنند، باربرها از پياده‌رو و خيابان، بارهاي حجيم كاغذ و مقوا را بند به بند جابه‌جا مي‌كنند و مجالي براي ايستادن جلوي مغازه‌ها نيست.

هياهوي‌وانت‌بارهايي‌ كه‌ كاغذ‌ مي‌‌آورند‌ و‌ مي‌‌برند،‌ تو را به مرور زمان كلافه مي‌كند. صداي بگومگو هم هر از چند گاهي، حواست را پرت مي‌كند و فراموش مي‌‌كني كه بايد گزارشي از نوسانات بازار كاغذ تهيه كني. بازار كاغذفروش‌ها اگر چه اين روزها شلوغ و پرهياهوست اما از آرامش نسبي برخوردار است. جوان‌ترها با ماشين‌حساب‌هاي كامپيوتري و قديمي‌هاي باتجربه با چرتكه‌هاي چوبي‌شان آنقدر سرشان شلوغ است كه وقتي براي صحبت كردن نداشته باشند. هر يك تلاش مي‌كنند با تكيه بر اندوخته‌هاي خود، بازار را در دست داشته باشند و در اين ميان، آنكسي موفق‌تر است كه خلق و خوي حرفه‌اي بودن را بيشتر بداند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

پربازدیدترین

تازه‌ها

پربازدیدها