به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در شناسنامه امام خمینی (ره) روز و ماه تولد ایشان ثبت نشده و تنها سال تولدشان، ۱۲۷۹ هجری شمسی درج گردیده است. (در شناسنامه ایشان جزئیات بیشتری آمده که در منابع مربوط قابل مشاهده است.)
با این حال، بر اساس خاطرات امام و همچنین دیگر منابع معتبر تاریخی، تاریخ دقیق تولد ایشان اول مهر ۱۲۸۱ هجری شمسی است؛ این تاریخ برابر است با ۲۰ جمادیالثانی ۱۳۲۰ هجری قمری و همزمان با سالروز ولادت حضرت زهرا سلاماللهعلیها.
در زندگینامهای که به قلم خود امام نوشته شده، چنین آمده است: «بر اساس شناسنامه شماره ۲۷۴۴، سال تولد من ۱۲۷۹ شمسی و محل تولد خمین درج شده است؛ اما تاریخ واقعی تولد، ۲۰ جمادیالثانی ۱۳۲۰ هجری قمری است که بهطور قطعی برابر با اول مهر سال ۱۲۸۱ شمسی است.
نام خانوادگی: مصطفوی
پدر: آقا مصطفی
مادر: خانم هاجر، دختر مرحوم آقا میرزا احمد مجتهد، اصالتاً خوانساری و ساکن خمین.
شناسنامه در گلپایگان و توسط صفرینژاد، رئیس اداره آمار و ثبت احوال گلپایگان، صادر شده است.»
به مناسبت تولد امام خمینی (ره) مروری برکتاب «الف لام خمینی» کردیم. در این کتاب که به صورت زندگینامه نوشته شده، مروری بر زندگی و کارنامه امام خمینی (ره) شده است.
کتاب «الف لام خمینی» نوشته هدایتالله بهبودی یکی از جامعترین آثاری است که درباره زندگی، شخصیت، و فعالیتهای سیاسی اجتماعی امام خمینی (ره) منتشر شده است. این کتاب نخستینبار در سال ۱۳۹۳ منتشر شد. بهبودی در این اثر تلاش کرده است تصویری مستند از بنیانگذار جمهوری اسلامی ارائه دهد و این مهم را با اتکا به اسناد، خاطرات معتبر، آرشیوهای تاریخی و مصاحبههای متعدد انجام داده است.
ساختار کتاب چندبخشی است و از کودکی امام خمینی آغاز میشود. مولف ابتدا به معرفی نسب، خانواده، و فضای فرهنگی اجتماعی خمین در دوره قاجار و پهلوی میپردازد؛ محیطی که شکلگیری شخصیت روحالله خمینی در آن انجام شد. سپس به دوره نوجوانی و آغاز طلبگی او در اراک و قم پرداخته میشود؛ زمانی که امام بدون شهرت و در سکوت، مشغول تحصیل، تهذیب، و تفکر فلسفی و عرفانی بود. نکته مهم آن است که کتاب تنها روایتگر رویدادها نیست؛ بلکه تلاش دارد منش و ذهنیت امام را نیز نشان دهد. مثلاً مولف توضیح میدهد که چگونه امام با اینکه سالها در حوزه قم به تدریس فلسفه و اخلاق مشغول بود، بهتدریج نسبت به تحولات سیاسی کشور حساس شد و زمینه ورود او به مبارزه پدید آمد.
بخش مهم دیگری از کتاب به دوره جریانساز ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و پیامدهای آن اختصاص دارد. بهبودی با استناد به اسناد ساواک، خاطرات یاران امام، و گزارشهای تاریخی، فضای کشور را در این سالها ترسیم میکند؛ از اعتراض به لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی تا مخالفتهای بعدی با سیاستهای رژیم پهلوی. مولف نشان میدهد که چگونه موضعگیری شجاعانه امام در سخنرانی عاشورای ۴۲ نقطه عطفی شد که او را از یک استاد برجسته حوزه به رهبر جریان مخالف حکومت پهلوی تبدیل کرد. تبعید به ترکیه و سپس عراق نیز با جزئیات قابل توجهی شرح داده میشود؛ شرایط سخت تبعید، محدودیتها، درسها و مباحثات علمی در نجف، و همچنین پیامهایی که گاه با زحمت فراوان به ایران میرسید.
بهبودی تلاش کرده گامبهگام و با تکیه بر منابع معتبر پیش برود و از پرداختن به روایتهای کماعتبار یا احساسی دوری کند. این ویژگی باعث شده که کتاب برای محققان تاریخ نیز قابل ارجاع باشد. علاوه بر این، زبان کتاب ساده و روایی است و همین امر خواندن آن را برای افراد عادی نیز آسان میکند.
یکی از بخشهای کتاب، شرح مهاجرت تاریخی امام به پاریس در سال ۱۳۵۷ است؛ دورهای کوتاه اما بسیار تعیینکننده که بهنوعی شتابدهنده تحولات انقلاب بود. مولف توضیح میدهد که چگونه حضور امام در نوفللوشاتو امکان ارتباط آزاد با رسانههای جهانی را فراهم کرد و پیامهای او مستقیماً به داخل ایران منتقل شد. در این قسمت، کتاب به گفتوگوها، مصاحبهها و نقش همراهان امام اشاره میکند و فضای پرالتهاب آن روزها را با دقت بازسازی میکند.
بخش پایانی کتاب به بازگشت امام خمینی به ایران، شکلگیری نظام جمهوری اسلامی و نقش او در تثبیت انقلاب، مدیریت بحرانهای داخلی، و مواجهه با جنگ تحمیلی میپردازد. در این بخش، سیر تصمیمهای مهم امام بررسی میشود، اما مولف تلاش دارد بیش از ورود به تحلیلهای سیاسی، به روایت مستند وقایع بسنده کند. از این رو کتاب هم برای کسانی مناسب است که میخواهند با زندگی امام آشنا شوند و هم برای کسانی که نیاز به یک سند تاریخی دقیق دارند.
ویژگی دیگر کتاب، توجه به لایههای کمتر دیدهشده از زندگی امام است؛ روابط خانوادگی، سبک زندگی ساده، شیوه تدریس، و نگاه عرفانی او به جهان. مولف نشان میدهد که چگونه این جنبههای شخصیتی بر رفتارهای سیاسی و اجتماعی او تأثیر گذاشت. برای مثال، سادهزیستی امام نه یک انتخاب تبلیغاتی، بلکه ریشهدار در سبک شخصی زندگی او بود. همچنین کتاب به ارتباط امام با مراجع و استادان برجستهای همچون آیتالله شاهآبادی، آیتالله حائری یزدی و علامه طباطبایی اشاره میکند و نشان میدهد چگونه از هر یک تأثیراتی گرفت.
در جمعبندی، «الف لام خمینی» کتابی است که تلاش دارد روایت تاریخی ا با بیان ادبی و خوانا ترکیب کند. این اثر نهفقط زندگینامه یک شخصیت بزرگ، بلکه روایتی از بخش مهمی از تاریخ معاصر ایران است. این کتاب نشان میدهد که رهبران بزرگ چگونه در بستر زمان شکل میگیرند، چگونه اندیشه آنان تحول مییابد و چگونه عمل آنان در بزنگاههای حساس مسیر یک ملت را تغییر میدهد.
نظر شما