به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)،نمایشنامه منظوم «مولودی» اثر تی. اس. الیوت، شاعر و نمایشنامهنویس برجسته قرن بیستم، برای نخستینبار به زبان فارسی ترجمه و توسط نشر هرمس منتشر شده است. این اثر که نخستینبار در سال ۱۹۳۹ منتشر شد، یکی از تجربههای متفاوت الیوت در عرصه نمایشنامهنویسی بهشمار میرود؛ نمایشی که در آن، برخلاف آثار مذهبی و تاریخیاش، به زندگی معاصر و ساختار درونی خانواده میپردازد.
الیوت پس از موفقیت نمایشنامه «قتل در کلیسای جامع» که درونمایهای مذهبی و ساختاری کلاسیک داشت، بهطور آگاهانه تصمیم گرفت به فضاهای جدیدی وارد شود و انتظارات منتقدان را نادیده بگیرد. او که به پرهیز از تکرار خود شهرت داشت، در «مولودی» یا The Family Reunion به جای بهرهگیری از عناصر تاریخی یا اسطورهای، به روایت داستانی خانوادگی، ذهنی و درونی روی آورد که در بستری امروزی شکل میگیرد. شخصیت اصلی این نمایشنامه، هری، پس از غیبتی طولانی به خانه خانوادگی خود بازمیگردد.
این بازگشت، نه تنها مواجههای بیرونی با خانواده، بلکه سفری درونی برای بازشناسی خود، گذشته و احساس گناه است. نمایشنامه در فضایی آمیخته با خاطرات، سکوتهای معنادار و تنشهای خانوادگی جریان دارد و بیش از آنکه به کنشهای بیرونی متکی باشد، بر تجربههای ذهنی و روحی شخصیتها تمرکز دارد. در این اثر، الیوت تلاش میکند تا زبان شعر را به زبان گفتوگوی روزمره نزدیک کند. او میخواست شخصیتهای نمایشنامهاش همچون تماشاگران، از دل زندگی روزمره برخاسته باشند و با زبانی سخن بگویند که آشنا و ملموس است، اما همچنان شاعرانه باقی بماند. به همین دلیل، «مولودی» تجربهای در پیوند میان شعر و صحنه است؛ تلاشی برای حفظ زیبایی و عمق زبان در بستری نمایشی که نباید از تماشاگر فاصله بگیرد.
«مولودی» همچنین از حیث ساختاری، با چیدمان شاعرانهاش و گفتوگوهایی موزون، به نوعی بازگشت به سنت نمایشنامهنویسی منظوم در قرن بیستم محسوب میشود، اما این بازگشت، نه به قصد احیای سنتهای کهنه، بلکه با نگاهی مدرن و هدفی تازه انجام شده است: ساخت زبان نمایشی که همزمان شاعرانه و امروزی باشد.
ترجمه این اثر توسط قاسم هاشمینژاد انجام شده؛ مترجمی که پیشتر نیز ترجمههایی از آثار پیچیده و شاخص ادبیات جهان را در کارنامه داشته و بهواسطه تسلطش بر زبان و ساختار ادبی، توانسته در این اثر نیز لحن شاعرانه و فضای خاص نمایشنامه را به زبان فارسی منتقل کند.
نمایشنامه «مولودی» اکنون در قالب کتابی از سوی نشر هرمس در اختیار مخاطبان فارسیزبان قرار گرفته و فرصتی تازه برای علاقهمندان به ادبیات نمایشی، زبان منظوم، و دنیای فکری الیوت فراهم کرده است.
نظرات