به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب خبرنگار پهپادی نوشته مسعود حیدری، نخستین کتاب تخصصی فارسی در زمینه استفاده از پهپاد در روزنامه‌نگاری است. این اثر با نگاهی تحلیلی، کاربردی و واقع‌گرایانه، مخاطب را با فرصت‌ها، چالش‌ها و افق‌های تازه خبرنگاری با پهپاد آشنا می‌کند. از پوشش بحران‌ها و خبرنگاری تحقیقی گرفته تا دغدغه‌های اخلاقی و روایت‌های جهانی، همه در این کتاب بررسی شده‌اند. این کتاب برای خبرنگاران، دانشجویان رسانه، فعالان اجتماعی و علاقه‌مندان به تکنولوژی رسانه‌ای مناسب است.

تا همین چند سال پیش، بیشتر تصاویر خبری از یک زاویه محدود ثبت می‌شدند؛ یا توسط خبرنگار روی زمین یا در بهترین حالت، از بالگردهایی با هزینه بالا. اما با ورود پهپادها به عرصه تصویربرداری و پوشش خبری، امکان تازه‌ای ایجاد شد: خبرنگاری از آسمان! پهپادها می‌توانند به سرعت در محل حادثه حاضر شوند، بدون آنکه جان کسی در خطر بیفتد. آن‌ها به مناطق دورافتاده، یا پرخطر، نفوذ می‌کنند و با ثبت تصاویر دقیق و گاهی زنده، اطلاعاتی بی‌سابقه در اختیار رسانه‌ها قرار می‌دهند. پهپادها نه تنها زاویه دید گسترده‌تری فراهم می‌کنند، بلکه به رسانه‌ها کمک می‌کنند پوشش دقیق‌تر، عمیق‌تر و سریع‌تری از رخدادها داشته باشند. در عصر رقابت رسانه‌ای، داشتن یک پهپاد یعنی داشتن یک «چشم پرنده» برای روایت بهترِ حقیقت!

خبرنگاری پهپادی چیست؟

خبرنگاری پهپادی شاخه‌ای نوظهور از روزنامه‌نگاری است که در آن، خبرنگار یا تیم خبری از پهپاد برای جمع‌آوری داده، تصویربرداری، بررسی محیطی یا حتی تعامل با موقعیت‌های بحرانی استفاده می‌کند. این شکل از خبرنگاری، بر پایه تلفیق دانش رسانه، مهارت‌های فنی و درک عمیق از اخلاق حرفه‌ای شکل می‌گیرد.

در این حوزه، پهپاد تنها یک وسیله پروازی نیست، بلکه ابزار حرفه‌ای خبری است که باید با دقت، هدف‌گذاری و رعایت چارچوب‌های قانونی به کار گرفته شود. خبرنگاری پهپادی تنها به ثبت تصویر از بالا خلاصه نمی‌شود؛ بلکه شامل طراحی روایت خبری، انتخاب زاویه مناسب، تدوین محتوا و تحلیل تصویری نیز هست. این شاخه، به‌ویژه در زمینه‌های خبرنگاری تحقیقی، بحران، محیط زیست و توسعه شهری اهمیت دوچندان یافته است.

خبرنگاری پهپادی پدیده‌ای نو در تاریخ رسانه است، اما ریشه‌های آن به اوایل دهه ۲۰۱۰ میلادی بازمی‌گردد. نخستین استفاده‌های رسمی از پهپاد در پوشش خبری به دانشگاه نبراسکا و برخی رسانه‌های پیشرو مانند بی‌بی‌سی و نیویورک تایمز بازمی‌گردد. در آن زمان، پهپادها بیشتر برای پوشش حوادث طبیعی، اعتراضات مردمی یا بحران‌های محیطی به کار می‌رفتند. با گذر زمان و افزایش دسترسی عمومی به پهپادها، رسانه‌های محلی و مستقل نیز وارد این حوزه شدند. به تدریج، دانشگاه‌ها دوره‌هایی با عنوان «Drone Journalism» طراحی کردند، دستورالعمل‌های اخلاقی نوشته شد، و دولت‌ها شروع به قانون‌گذاری در این زمینه کردند. این تاریخچه کوتاه، اما پرشتاب، نشان می‌دهد که خبرنگاری پهپادی دیگر یک امکان لوکس نیست، بلکه به یکی از ابزارهای اصلی حرفه روزنامه‌نگاری تبدیل شده است.

خبرنگاری تحقیقی از زاویه‌ای تازه

خبرنگاری تحقیقی همیشه یکی از چالش‌برانگیزترین و پرریسک‌ترین شاخه‌های روزنامه‌نگاری بوده است. این سبک از خبرنگاری به دنبال کشف آن چیزی است که پنهان شده، آشکار نیست، یا عامدانه پوشانده شده است. استفاده از پهپاد در این سبک، افق تازه‌ای باز کرده است.

تصویربرداری هوایی از مناطقی که در آن‌ها تخلفات عمرانی، تغییرات غیرمجاز، آلودگی زیست‌محیطی، یا فعالیت‌های مشکوک اقتصادی در حال انجام است، می‌تواند شواهدی قابل اتکا برای تحقیق و افشاگری رسانه‌ای فراهم کند. پهپاد، به‌ویژه وقتی با داده‌های دیگر ترکیب شود (مانند داده‌های ماهواره‌ای، گزارش‌های مردمی یا منابع محلی)، می‌تواند به تولید گزارشی عمیق، مستند و قابل استناد منجر شود. کتاب با بیان نمونه‌هایی از پروژه‌های خبرنگاری تحقیقی پهپادی در کشورهای مختلف، نشان می‌دهد که چگونه یک ابزار پرنده، می‌تواند به کشف حقیقتی زمینی منجر شود.

پوشش بحران‌ها و بلایای طبیعی با پهپاد

یکی از شاخص‌ترین کاربردهای خبرنگاری پهپادی، حضور در صحنه بحران‌های طبیعی است؛ جایی که سرعت و دقت، تعیین‌کننده کیفیت و تأثیرگذاری خبر هستند. پس از زلزله، سیل، رانش زمین یا طوفان، پهپاد می‌تواند پیش از هر وسیله دیگری وارد منطقه شود، از بالا همه چیز را ببیند، تصویربرداری کند و آنچه در جریان است را مستند سازد. تصاویر هوایی در این مواقع نه‌تنها برای رسانه‌ها اهمیت دارند، بلکه برای نهادهای امدادی، دولتی و سازمان‌های بین‌المللی نیز می‌توانند منبعی حیاتی برای تصمیم‌گیری سریع باشند.

این کتاب توسط نشر پهپاد در ۸۲ صفحه و با قیمت ۱۰۰ هزار تومان منتشر شده است.